Teologia, religia, medycyna
Opublikowano:
Rozwiń transkrypcję filmu
Teologia, religia, medycyna | EWST online
- [Muzyka]
- [Muzyka]
- Dobry wieczór państwu jest wtorek godzina 19:00 Witam państwa po dłuższej
- przerwie rozpoczynamy wst online i rozpoczynamy od razu bardzo mocnym
- akcentem Witam pana doktora
- naszego absolwenta również aczkolwiek doktora z nieco innej dziedziny ale
- Grzegorz jest z nami właśnie z powodu swojego doktoratu a konkretnie
- tematu i treści swojej rozprawy dysertacji
- doktorskiej poświęconego temu O czym to dzisiejsze spotkanie jest a więc związkom medycyny
- lezen chb z teologią religią zwyczajami właśnie związanymi z
- wiarą duchowością Grzegorz Witam cię bardzo bardzo
- serdecznie i na początek przypomnę że Grzegorz nie jest z nami pierwszy raz tutaj w
- online jakiś czz
- tem również w kontekście twoich
- zainteresowań naukowych było to bardzo ciekawe spotkanie i od razu powiem uchylając rka tajemnic że troszkę ono
- nawiązuje swoją tematyką do tematyki dzisiejszej No bo również osoby które
- nazywano kiedyś wiedźmami czarownicami czy czarownikami czy czarnoksiężnik
- zajmowały się leczeniem i bardzo często
- z takimi osobami było właśnie po to żeby kogoś wyleczyć uzdrowić i tak dalej więc
- będzie trochę o będzie dużo o medycynie będzie dużo o stosunku różnych kościołów
- do medycyny Myślę że na na tej kanwie porozmawiamy również No ogólnie
- relacjach i napięciach pomiędzy światem medycyny a światem wiary światem
- religii Grzegorz przede wszystkim tytuł twojej pracy konceptualizacja zdrowia i
- choroby w amerykańskim protestantyzmie XIX i XX wieku na
- przykładzie adwentyzm i pentekostalizm w odniesieniu do standardu medycyny klinicznej długi
- tytuł jak to zwykle w rozprawach doktorskich Powiedz mi dlaczego wybrałeś
- amerykańskie społeczeństwo amerykański protestantyzm i Dlaczego akurat te
- dwie grupy religijne tu jest kilka wątków zajęcia
- się w doktoracie takim tematem jednym z nich jest kontynuacja moich badań moich moich
- zainteresowań amerykańskim kontekstem kulturowym i społecznym Chociażby z magisterium obroniony w katedrze
- etnologii i antropologii kulturowej Uniwersytetu Wrocławskiego zajmowałem się mormonizm
- zainspirowany wskazówkami mojego promotora profesora Marka górnego który zajmuje się genealogią i takimi
- kwestiami przyległymi w związku z tym gdzieś ten amerykański kontekst się tutaj
- pojawił jeżeli chodzi o zainteresowanie koncepcjami na temat
- zdrowia choroby kwestii takich medycznych i około medyczny to był to
- wpływ promotory mojego doktoratu i też wykładowczyni w katedrze etnologii i
- antropologii kulturowej profesor Bożeny Płonki sroki która jest historyczną medycyny i której metodologia oraz taka
- perspektywa badawcza pewna taka wrażliwość Naukowa bardzo mnie zainspirowała i pociągnęła
- właśnie do prowadzenia badań w tym zakresie problemowym a adwentyzm i pentekostalizm
- czyli ruch Zielątkowo nazwą bardziej znaną w kontekście
- polskim wpływa czy wynika z tego że są to dwa ruchy religijne wyrosłe na
- gruncie protestantyzmu amerykańskiego które mocno włączyły
- kwestie zdrowia choroby chorowania leczenia czy raczej uzdrawiania ale i
- leczenia w przypadku adwentyzm oraz szeroko pojętej medycyny i stosunku do niej w strukturę poznawczą swoich SW
- swoich wyznań swojej teologii swojego nauczania swojej doktryny kościelnej w
- związku z tym były to takie przykłady właśnie aby pokazać
- na to jak w kontekście religijnym funkcjonują uniwersa poznawcze odnoszące się właśnie do
- zagadnień zdrowotnych i medycznych i te dwa przykłady adwentyzm
- pentekostalizm pokazały też jak można
- fideizm czyli od wiary religijnej tak od takiego podejścia supranaturalizm
- [Muzyka]
- wniosków No to jest bardzo ciekawe zwłaszcza że skupiasz się w gruncie rzeczy na czasach
- bardzo mocno współczesnych No bo XIX XX wiek to z perspektywy szczególnie badań
- historycznych a Dodajmy że ty masz taką dość skomplikowaną drogę jeżeli chodzi o
- swoje wykształcenie to znaczy tak na początku to był było magisterium
- prawda Najpierw było magisterium właśnie w jeżeli chodzi o jeszcze wcześniej
- jeszcze wcześniej na etnologii był licencjat którym zajmowałem się zielonoświątkowcami na przykładzie
- bardzo lokalnym Wrocławskiej wspólnoty to było takie etnologiczne terenowe badania i to było gdzieś gdzieś ten
- pierwszy etap Później przyszedł mormonizm No a później jeszcze no i tutaj właśnie też zajmowały
- się kościołami później przyszedł przyszło ewst i licencjat z teologii d
- odmiany kórym też Dodajmy zajmował się protestantami
- w odniesieniu do takich zagadnień związanych z medycyną bo
- homoseksualności No i teraz doktorat w z historii w istocie No i historia
- najnowsza bardzo nowa jednak mimo wszystko Jeżeli chodzi o materiał
- badawczy Powiedz skupił się na amerykańskich kości
- kościołach wspólnotach religijnych dwóch nurtów już wiemy że
- one bardzo różnią się w podejściu właśnie do pewnych kwestii związanych z medycyną
- Czy w swoich badaniach swoich poszukiwaniach dotyczących
- właśnie tego tematu udało ci się ogarnąć Stany Zjednoczone jako całość czy jednak
- gdzieś w posc poszczeg poszczególnych miejscach na
- poszczególnych regionach stanów się jakoś bardziej skupił to znaczy każdy temat W ogóle przy przy pisaniu
- dysertacji wymaga pewnych uszczegółowić tak 19 i x wiek no to jest przede
- wszystkim czas powstania tych ruchów religijnych adwentyzm połowie X wieku i pentekostalizm na
- przełomie x i XX wieku kontekście właśnie amerykańskim
- ograniczyłem z definicji się do Stanów Zjednoczonych żeby nie dotykać terenów albo
- misyjnych oczywiście prowadzonych albo jakiś wpływów kulturowo politycznych tych tego kraju tak no bo to by nam się
- dosyć mocno rozjechało w sensie takim teoretycznym tak i nie wiem czy dałoby się to spiąć
- wszystko sensownie w jedną pracę prawda w związku
- z tym to jako Stany Zjednoczone Ale to nie chodzi o to że to jest cały obszar
- tak Stanów Zjednoczonych ponieważ moje analizy przeprowadzam Na
- wybranych przykładach zarówno z kontekstu adwentystycznego jak i pentekostalne także to są wybrane
- kaznodziej kaznodzieje twórczynie twórcy osoby które miały wpływ na
- powstawanie i kształtowanie się tych ruchów także jego myśli jego doktryny jego teologii więc to są osoby wybrane z
- różnych miejsc Stanów Zjednoczonych ale też nie schodzę tutaj na poziom lokalny żeby na przykład gdzieś to w jakiś taki
- lokalny sposób starać się ukazać Nie to nie jest celem mojej mojej pracy jasne
- No i właśnie bo mówiłeś o tych różnicach jak w ogóle kształtuje się czy c czy czy
- czy jest jakaś Taka formuła
- system Czy można znaleźć jakiś sposób w jaki kształtuje się i zmienia to religijne
- podejście do zdrowia i choroby czy czy jest jak Czy są jakieś prawidłowości które być może prowadzą do
- różnych wniosków na przykład czy czy c czy różnych praktyk natomiast czy jest jakaś taka prawidłowość którą można
- wychwycić w takim kształtowaniu się podejścia na przykład do jakichś nowych
- rzeczy które pojawiają się w medycynie No bo przypomnijmy że ten okres 19 wiek to jest też okres ogromnego rozwoju
- medycyny nowych rzeczy które się w medycynie pojawiają począwszy od szczepionek poprzez różnego
- rodzaju zabiegi nowe leki nowe sposoby leczenia czy wręcz Czy wreszcie rozkwit
- chociażby medycyny zajmującej się nie tylko ciałem ale też umysłem zmiana
- podejścia na przykład do osób yyy które chorują na różnego rodzaju choroby yyy
- No w kościołach nazywane chorobami duszy prawda yyy tutaj widać już to pierwsze
- napięcie na przykład chociażby kwestie związane z diagnozowaniem prawda czy
- jest jakaś prawidłowość w jaki sposób na przykład do pojawiającej się nowej
- właśnie jakiejś rzeczy czy to właśnie odkrycia medycznego Czy praktyki medycznej
- w jaki sposób ją się integruje bądź też nie w kościołach Oj jest to bardzo
- szeroko zarysowany wątek który tutaj poczyniła składa się tutaj on z aspektów
- samej Historii Religii historii procesów poznawczych i wiedz
- trwóż ZS syntetyzować tutaj należy pamiętać
- że dawniej to znaczy od początku jakim możemy mówić o gatunku
- homo sapiens tak jakim jesteśmy do tak zwanego przełomu modernistycznego w
- medycynie Europejskiej który przypada na połowę X wieku możemy ogólnie mówić czy
- musimy pamiętać że wszelkie zabiegi o charakterze leczniczym wszelkie
- procedury związane z medycyną z leczeniem z rozpoznawaniem czyli diagnozowaniem chorób z jej jakimś
- ujęciem konceptualny tak jest częstokroć związane z kontekstami religijnymi bądź
- też rytualnym tak od od górnego paleolitu to jest 40 000 do 15000 lat
- przed naszą erą gdzie duża część
- badaczy wskazuje że tymi najbardziej popularnymi formami
- ekspresji religijnej były różnego rodzaju szamanizm tak już w tym momencie
- i to jest do dzisiaj kraj pozaeuropejskich tam gdzie szamanizm jeszcze jest tym kompleksem religijno
- mistycznym który funkcjonuje jest to aktywność związana z leczeniem tak
- jest to aktywność związana z właśnie zagadnieniem uzdrawiania
- Chociażby tak musimy pamiętać że później przez we wszystkich religiach ZN
- różnego rodzaju treści teoretyczne różnego rodzaju
- praktyki różnego rodzaju aktywności które do zagadnień zdrowia czy choroby
- czy czy leczenia się odnoszą ponieważ chorowanie i choroba jest no
- wspólna dla kondycji ludzkiej Tak wszystkie ludzie wszystkich kultur i wszystkich czasów historycznych czy
- okresów historycznych No doświadczają choroby i gdzieś ona
- była konceptualizowana przez na przełomie wszystkich dziejów przez wszystkie kultury a także właśnie w
- ramach tych kultur także ich religie Tak więc jest to zagadnienie mocno
- związane czyli ta czyli religia i medycyna do jego rozbratu dochodzi w
- Europie na kontynencie europejskim niegdzie indziej tylko tutaj właśnie w No w kontekście tak zwane
- modernizacji nauki nowożytnej to jest okres między x a x wiekiem tak gdzie mamy też oświecenie tak gdzie mamy
- też pewne prądy i nurty filozoficzne teoretyczne które nam przebudowuje
- troszeczkę sposób myślenia widzenia rozumienia świata zadawania pytań w stosunku do
- świata pojawia się na przykład kartezjanizm tak który podkreśla No rolę podmiotu
- procesach poznawczych to słynne kogito ergosum Myślę więc jestem mamy tu już pojawienie się podmiotu czyli ja jako
- osoba która stoi wobec świata zewnętrznego mogę zadawać pytania i dochodzić do jakieś
- odpowiedzi tak mam pokazuje to też ten przełom modernistyczny No troszkę
- rozluźnienie na początku a później zerwanie więzi z tymi kontekstami religijnymi w kontekście europejskim
- kościelnymi tak chodzi tu szczególnie o kościoły największy kościół łaciński rzymskokatolicki No i różne kościoły
- proweniencji protestanckiej także kościoły prawosławne wschodnie następuje jak
- gdyby rozerwanie tej że tak to określę hegemonii
- interpretacyjnej eksplanacyjne wyjaśniającej tak no
- i pewne procedury dochodzenia do wiedzy zostają wy gruncie nauki
- Akademickiej No i można powiedzieć że od tego
- momentu perspektywy religijne i perspektywy naukowe w odniesieniu do zagadnień zdrowia i choroby czy medycyny
- zaczynają ze sobą konkurować tak a nawet wchodzić w No konflikt tak pewien spór
- Niektórzy badacze szczególnie ci uczeni będący także wyznawcami jakieś
- religii wskazują że jest to konflikt pozorny i w
- rzeczywistości w kontekście tej teorii dwóch ksiąg tak Czyli objawienie jakim
- jakim jakie znajdujemy w Piśmie Świętym Czy w tekstach świętych tak I Księga przyrody są w zasadzie dwoma sposobami
- objawiania się Boga w świecie i one nie są sprzeczne ze sobą jest to jest to
- podejście No nie do końca uprawnione
- No mamy tutaj wiele argumentów i
- wiele w ramach debaty i wiele faktów które No takiemu stanowisku przeczą
- ale ten konflikt występuje i chociażby możemy go widzieć w kontekście
- co i współcześnie także w Europie w Polsce
- chociażby na przykład zagadnieniach zdrowia reprodukcyjnego czy do kwestii
- bioetycznych prawda gdzie na przykład środowiska
- konserwatywne czy kościelne występują prawda przeciwko czy starając się blokować legislacje czy starając się
- krytykować postępowanie badaczy badacz
- uczonych czy starają się budować na przykład jakieś ruchy społeczne czy
- polityczne przeciwstawiają się tym kwestią jak gdyby niepozwalające na na
- na dociekania bez jak gdyby kontekstów etycznych tak
- także widać że to jest cały czas sytuacja dosyć żywa
- żywotna No i wpisana niejako w w istotę w naturę obu tych zjawisk kulturowych
- jakim jest religia i medycyna także te te te No bo zarówno i medycyna a szerzej
- nauka i religia odnoszą się do tej samej rzeczywistości do rzeczywistości obiektywnej będącej wokół nas prawda do
- świata zewnętrznego do świata przyrody do naszych ciał prawda W związku z tym
- oba obie te perspektywy chcą nam coś o tym powiedzieć tak i wchodzą wzajemnie w
- swoje kompetencje wzajemnie w swoje twierdzenia tak w związku z tym no jest
- to spór realny istniejący i zdaje się
- że nie do przezwyciężenia tak w związku z tym no tak bym odpowiedział na to
- pytanie Chyba że tam są jeszcze jakieś wątki które mi uleciały teraz i możesz je przywołać to przede wszystkim
- chciałam się odnieść też do twojej perspektywy jako takiego właśnie badacza kulturowego bo ten spór On występuje też
- bardzo często na płaszczy Zresztą sam powiedziałeś że to są zjawiska również kulturowe prawda wstępuje na bazie
- Kultury echa tego sporu oprócz tych rzeczy o których ty powiedziałeś na
- przykład w próbach ingerowania w legislacje z jednej strony ale też z
- drugiej strony na przykład w próbach też ze strony świata medycyny prawda
- oddzielenia całkowitego pewnych pewnych rzeczy które też przecież miały i i mają
- miejsce On występuje to napięcie generalnie widać w różnych na przykład
- też tekstach kultury jakimi są książki ale też filmy często spotykamy się
- właśnie na przykład w różnego rodzaju opowieściach z konfliktem między światem
- wiary a a światem religii przywołuje je tutaj dlatego że
- dość często no z przyczyn oczywistych No amerykańska
- kinematografia chociażby jest chyba najbardziej płodna no może w
- świecie zachodnim powiedzmy i i w wielu
- przypadkach właśnie w filmach czy w serialach Pojawia się ten właśnie
- konflikt pomiędzy wiarą i wynikającą z niej na przykład
- wynikającym z niej stosunkiem do pewnych praktyk medycznych czy w ogóle do chorowania a medycyną która chodzi w
- inny sposób i gdzieś te drogi się krzyżują myślę że to jest też taka dość
- interesująca kwestia z punktu widzenia właśnie badacza Kultury obserwowanie chociażby jak do popkultury gdzieś to
- napięcie między tymi dwoma wielkimi ścieżkami przenika ja mam jeszcze taką refleksję bo ty mówiłeś właśnie o
- kwestiach związanych z bioetyk chociażby No i powiedzmy Tak przed
- pandemią to było proste No bo jak się mówiło bioetyka ogólnie to od razu były
- właśnie kwestie głównie związane ze zdrowiem reprodukcyjnym no i ewentualnie jakimiś
- eksperymentami ale też w zasadzie z wykorzystaniem embrionów załóżmy czy czy czy czy czy czy czy tego typu podobnymi
- kwestiami natomiast już w momencie pandemii
- wróciły bo tak naprawdę to nie jest tak że to one się pojawiły nagle wróciły
- pewnego rodzaju kwestie przynajmniej w niektórych środowiskach religijnych myśmy obserwowali dość mocno w Polsce w
- niektórych środowiskach szczególnie właśnie charyzmatycznych czy czy czy czy czy części ewangelikalny czy również
- części tradycyjnych katolików kwestie związane właśnie na przykład ze ze szczepieniami i to jest też bardzo
- bardzo ciekawy temat Myślę że będziemy do tego nawiązywać w późniejszej części
- naszego dzisiejszego spotkania Natomiast teraz chciałam się zapytać dlatego że mówiąc o tym wymieniłeś
- dwie dwie takie czynności bądź też procesy procedury uzdrawianie i
- leczenie Może wyjaśnijmy właśnie tak na początek Czym się różni z perspektywy
- badacza kulturowego leczenie od uzdrawiania No to znowu ja bym to znowu
- w tej perspektywie takiej historycznej tych związków między medycyną czy
- leczeniem czy lecznictwo może tak a religią No to mówiliśmy w tym momencie o
- w kontekście religijnym rytualnym o uzdrawianiu tak o przywracaniu zdrowia ale z
- udziałem No tej sfery supranaturalizm
- działający bądź to przez Chrystusa bądź przez Ducha Świętego bądź w bardziej
- tradycyjnych nurtach chrześcijaństwa czyli w katolicyzmie Czy w kościołach wschodnich przez także przez świętych czy przez Maryję prawda a albo na
- przykład w innych religiach przez inne istoty wyższe duchy aniołów demony bohaterów różne też
- istoty pół hybrydyczny pomiędzy światami tak No jest tutaj cała masa tych wątków
- i różnych teoretycznych rozwiązań tak a ja bym powiedział że w tym
- momencie problem z rozróżnieniem między uzdrawianiem a leczeniem zaczyna się
- wraz z tym Rozbrat pomiędzy medycyną Europejską tak a religią kiedy która kiedy
- medycyna Kliniczna osadza się całkowicie na naturalistycznych podstawach tak I
- szuka wyjaśnień a nie tak jak w religii teleologiczny czyli poszukujących celu prawda od telos
- greckiego czyli cel nie teologicznych tak więc Tutaj mówimy o tym o tym
- rozejściu się tych perspektyw i w tym momencie mówiłbym o leczeniu jako praktyce klinicznej który odnosi się do
- medycyny klinicznej już zupełnie opartej na naturalistycznych materialistyczny Często też redukcjonistyczny podstawach
- tak redukujących ciało człowieka istotę ludzką tak do jego wymiaru somatycznego
- czyli do naszego Po prostu organizmu jego czynności funkcji i tak dalej jak gdyby nie mogące tego nic powiedzieć o
- jakimś jego pierwiastku duchowym ponieważ nie ma do tego narzędzi w zakresie biomedycyny tak A mówiłbym o
- uzdrawianiu czy zarezerwował to pojęcie do tej sfery religijnej czy szerzej
- religijno rytualnej tak gdzie odwołujemy się do UZ
- No niepr przyczynowych nie podajemy przyczyny organicznej tak materialistyczne naturalnej tylko no tą
- supranaturalizm [Muzyka]
- i tak jak powiedziałaś też no kultura popularna bardzo dosyć mocno mówi szczególnie ta amerykańska dużo o tych wątkach No bo to jest częścią ich
- Kultury częścią społeczeństwa ich doświadczenia prawda ze względu także na to że znaczna część społeczeństwa
- ma związki z protestantyzmem czyli z religią prawda i tym tradycyjnym
- historycznym i tym ewangelikalny ale duża
- też kultura amerykańska jeżeli chodzi w odniesieniu do zagadnień zdrowia i choroby jest też specyficzna nazywana
- jest przez badaczy czy historyków medycyny czy socjologów zdrowia kulturą terapeutyczną tak Gdzie jest pewien taki
- wewnętrzny imperatyw kulturowy aby poszukiwać czy dążyć do
- do tej tej zdrowej kondycji ciała i organizmu on jest oczywiście wyobrażony
- prawda ale ale gdzieś jest ten imperatyw obecny on tutaj się składa na to wiele czynników bo też też
- jest pochodzi także z kontekstu protestancki tak gdzie gdzie ta ta ten amalgamat W
- zdrowym ciele zdrowy duch prawda ma tutaj też swoje znaczenie to znaczy nasze odrodzenie wewnętrzne duchowe
- prawda czy nawrócenie w ewangelikalizm No silnie koresponduje i ciąży ku ku
- także temu pewnej pozytywnej dobrej zdrowej kondycji naszego ciała tak to to
- są to są jak gdyby dwie strony tego samego medalu one zostały odjęte silnie
- przez adwentyzm na przykład i pentekostalizm do tego dochodzi jeszcze kontekst Czy wątek społeczny tak zdrowy
- duch odrodzony duch musi funkcjonować W zdrowym ciele w odrodzonym ciele tak
- które także musi funkcjonować czy powinno funkcjonować w zdrowej i odrodzonej społeczności wspólnocie
- prawda i społeczeństwie stąd też ten nieustanny płynący z wnętrza ewangelikalizm imperatyw misjologiczne
- tak rechrystianizacja cały czas nam społeczeństwo instytucje państwa
- Republikę i tak dalej i tak dalej no to Proszę zobaczyć tutaj się pojawia to chociażby w powstaniu
- fundamentalizmu protestanckiego na początku XX wieku czy później nowej chrześcijańskiej prawicy w 70 latach
- prawda która dość mocno weszła w pewne związki z takimi środowiskami
- konserwatywnym katolickimi i od nich przejęła pewne podejścia jeżeli chodzi o myśl społeczną czy stosunek właśnie do
- takich kwestii bioetycznych Czy związanych ze zdrowiem reprodukcyjnym jak aborcja czy czy czy chociażby
- antykoncepcja gdzie wcześniej ewangelikalizm zupełnie inaczej na te kwestie spoglądał w sposób bardziej taki
- byśmy powiedzieli w cudzysłowie Oczywiście tutaj taki liberalny prawda wolnościowy Uznając że sumienie danego
- wierzącego czy wierzącej jest tą instancją ostateczną która która która ma tutaj kompetencje tak do
- rozstrzygania tego typu kwestii a jednak podjęto później poprzez poprzez ten sojusz z katolickim konserwatyzmem od
- lat 70 właśnie tą perspektywę katolickiej nauki społecznej
- tak później mamy też Kolejne kolejne na przykład ruchy
- antymycyna nowe czy antyszczepionkowe które są mocno obecnie w Stanach
- Zjednoczonych zasilane przez No wiernych i wierne z kontekstów ewangelikalny
- szczególnie zi piątkowych tak możemy to później dalej rozwinąć ale
- to są właśnie te wątki gdzie które nam pokazują no te wzajemne tutaj powiązania
- i i tak bym to to powiedział nazwałeś w
- swoim swojej pracy adwentyzm religią zdrowego stylu życia a pent castal ZM
- religią uzdrawiania gdybyś mógł trochę rozwinąć obie
- te obie te kwestie pokazując właśnie to o czym mówiłeś na początku jak z
- podobnych z bazowania na podobnych źródłach prawda jak różne Wnioski są
- wyciągane i z czego to wynika No oba ruchy wyrastają z XIX wiecznego
- ewangelikalizm amerykańskiego z jego całego tego miazmat tych różnych nurtów i kierunków
- które są tam obecne i oba ruchy przyjmują pewne podejście odnośnie do
- uzdrawiania do możliwości Bożego działania w tej sferze tak czy rozumienia etiologii czy czy
- szerzej etiopatogenezy prawda chorób czyli powstawania rozwoju jest to zazwyczaj kontekst Hamar teologiczny
- czyli związany z grzechem prawda i też wątek który odpowiedzią jest na grzech czyli ofiara Chrystusa prawda Zarówno
- adwentyzm jak i pentekostalizm podejmują te wątki ewangelikalne i rozwijają je już we własnym zakresie tutaj jest też
- bardzo ważny ten mechanizm gdzieś pojawił się w pytaniu twoim albo drugim
- on tu pokazuje jak mocno kultura otaczająca w której funkcjonuje
- dana grupa religijna my to w w historii medycyny czy historii nauki nazywamy
- czynnikami zewnętrznymi tak jak te czynniki zewnętrzne w No silnie
- deterministyczny sposób oddziałują na Wspólnoty religijne także żadna ich idea
- Czy koncepcja która się w ich łonie pojawia nie jest w zasadzie oryginalna
- tak Ma ona w większym lub mniejszym stopniu jest właśnie tym odwołaniem się
- do tej do tego kontekstu kulturowego społecznego który zawiera te sfery
- poznawcze mentalne tak światopoglądowe one tam już są tak Co oczywiście ale to już jest inny
- wątek ja tylko go zaznaczę tutaj ma ważne konsekwencje teoretyczno religijne
- tak Czyli nam mówi dużo Jak powstają funkcjonują religie i skąd się bierze
- cały ten ich materiał teoretyczny ale to już jest inny wątek Jak będziesz chciała to możemy do niego wrócić i teraz
- wracamy do naszych Adwentystów i zkow zarówno jeden jak i drugi ruch
- powstały w zupełnie odmiennych okolicznościach i warunkach
- historycznych społecznych politycznych i ekonomicznych tak w adwentyzm powstaje w
- połowie XIX wieku jeszcze przed wojną amerykańską wojną domową tak wojną
- secesyjną gdzie Ameryka jest w momencie bardzo silnego rozwoju tak jeszcze jej
- terytorium nie jest ukształtowane określone cały czas kolonizuje nowe tereny to znaczy wydziera rdzennej
- ludności tak i włącza w swoją swoją własną strukturę Gdzie jest silna
- industrializacja która pociąga takie procesy spz jak chociażby migracja
- ludności tak ze wsi do miast czy czy czy z z obszarów z prowincji do tak zwanego
- centrum prawda Gdzie jest takie silne jako że jest to konstytuujące się państwo społeczeństwo
- jest takie silny imperatyw reformistyczny tak powstaje masa ruchów
- które Oczywiście są często zakorzenione religijnie tak w różnego rodzaju denominacji ewangelikalny No bo to jest
- jest nie Takie środowisko życia prawda ówczesnego społeczeństwa amerykańskiego
- ale też i SP poza religijnych
- środowisk ruchy które postulują reformę życia społecznego reformę edukacji
- reformę stroju czy ubioru tak reformy diety ponieważ dieta amerykańska w XIX
- wieku jest No bardzo odmienna od Europejskiej i bardzo niezdrowa w zasadzie ogranicza
- się do mięsa i zbóż wyklucza warzywa i owoce wyklucza warzywa i owoce z tego
- względu że najprawdopodobniej były one myte często w zanieczyszczonej wodzie która
- wywoływała chociażby biegunki gorączki prawda i ówcześnie obserwowali to i
- bardzo się bali nawet jeść uważali że jedzenie spożywanie warzyw i owoców jest niezdrowe wręcz prawda w Europie było to
- zupełnie odmiennie inne warunki na historia także ekonomiczna Sprawia to że
- większość społeczeństwa nie mówimy o tych klasach najwyższych arystokracji czy bogatym mieszczaństwie je samą same
- sam pokarm roślinny tak ze względów ekonomicznych tak mięso w diecie występuje zarwie kilka razy w roku
- Szczególnie przy jakich świętach prawda w tym kalendarzu liturgicznym tak w
- związku z tym no ta sytuacja wygląda odmiennie sytuacja zdrowotna lud też
- wygląda odmiennie stąd też tych wiele ruchów reformistyczny amerykańskich No
- wysuwa takie postulaty są też ruchy które wysuwają postulaty
- antyucieczkowe i TR XX wieku prawda W związku z tym
- no ten kontekst bardzo mocno wpływa na adwentyzm który Początkowo był ruchem
- religijnym o takim silnym milenarysta olicz tym napięciu tak oni uważali że
- Paruzja Chrystusa nastąpi w bardzo szybko nawet wyliczyli różnego rodzaju
- daty i tak dalej i wraz z takim potężnym
- zawodem eschatologiczny że to ja to tak określam tak Czyli kiedy ta Paruzja nie nastąpiła i Wspólnota No rozpadła się
- część ludzi wróciło do swoich wcześniejszych kościołów z których wyszli tak przyłączając się do do ruchu
- Miler ycki wówczas część ludzi odeszła zupełnie na jakieś takie w cudzysłowie bezdroża wiary tak a część ludzi jednak
- została w tej młodej w tym młodym ruchu i postanowiła No przepracować ten zawód
- eschatologiczny tak w związku z tym zaczęła się koncentrować
- na innych kwestiach które mogłyby być by stanowić No takie spoiwo dla tej
- wspólnoty religijnej i bardzo szybko ten komponent reformistyczny Pojawił się właśnie w pismach
- założycielki Adwentystów Dnia Siódmego Ellen G White tak która sama była bardzo schorowaną osobą przeżyła w dzieciństwie
- bardzo poważny wypadek który przez późniejszych badaczy i badaczki był
- analizowany w różnych kontekstach Bo jeszcze wtedy standard taki nie był medycyny aby można było te dolegliwości
- zdiagnozować jej uraz głowy Ona miała później w związku z tym różnego
- rodzaju stany przypominające stany epileptyczne tak w
- zku z tym uważa się że że cierpiała na jakiś rodzaj epilepsji
- i to doświadczenie biograficzne mocno ją
- jak gdyby popchnęło do zainteresowania się zagadnieniami zdrowotnymi A jako
- działająca też w kontekście religijnym połączyła te oba elementy tak i niejako
- ten ten zawód eschatologiczny w to miejsce wlało się to ta teologia
- odnosząca się do zdrowia i do choroby prawda zaczęto eksploatować kolejne wątki tematy LNG White wbrew samym
- adwentysta No podjęła wiele postulatów reformistyczny już obecnych w społeczeństwie o czym już mówiłem czy
- chociażby postulaty tak zwanych fizjolog chrześcijańskich z trze czwartej dekady XIX wieku tam był między innymi
- Sylwester Sylwester grame czyli twórca tej mąki wieloziarnistej Graham prawda i
- bułek typu graham i to jest wszystko znane prawda połączyła ich postulaty z z ze
- swoim pewnym takim religijnym religijną interpretacją No i
- wytworzyła coś co nazywamy teologią czy czy czy ewangelią
- zdrowego stylu życia Tak to jest taka adwentystyczna propozycja pakostal
- natomiast powstawał na przełomie XIX i XX wieku a zatem w zaledwie cy Pi 6
- dekad później ale już w bardzo odmiennej rzeczywistości społecznej politycznej
- ekonomicznej kiedy Stany Zjednoczone ukończyły już swoją ekspansję terytorialną kiedy Społeczeństwo
- amerykańskie jest już w jakiś sposób przez wojnę secesyjną zdefiniowane
- tak kiedy Doszło także do Wyzwolenia No
- dość znacznej części społeczeństwa jakim są afrykaner Kanie tak Czyli Czarni
- Afrykańczycy sprowadzeni na tereny obecnych Stanów Zjednoczonych właśnie w celach tych
- ekonomicznych pozbawieni Wolności prawda wykorzystywano ich pracę ta część
- populacji niewolników została
- wyswobodzenie
- pionierzy ruchu zkow w Stanach Zjednoczonych którym chociażby był
- potomek niewolników czarnoskóry kaznodzieja prawda jego doświadczenie
- było zupełnie odmienne dlatego też tutaj pojawiła się u wczesnych owców No taka silne
- odwrócenie od jak gdyby zewnętrznego świata w przeciwieństwie do Adwentystów
- którzy podjęli te postulaty reformy i chcieli się mocno włączyć w ten ogólny
- nurt społecznego rozwoju tak społeczeństwa amerykańskiego to owcy w
- tej najwcześniejszym etapie swojego rozwoju historii bardzo mocno się w stosunku do
- otoczenia zdefiniowani tak odizolowani postrzegali Świat wokół
- siebie jako bardzo zły niesprawiedliwy społecznie tak William
- sore w ciągu jego młodości był doświadczał Linów na na swoich
- współziomek tak kilku do kilku tygodniowo mówię to statystycznie prawda
- więc jego doświadczenie jego wizja tego świata zewnętrznego była zupełnie odmienna on zapostowałeś
- ponad podziałami rasowymi etnicznymi klasowymi
- ekonomicznymi płciowymi prawda i niejako to
- wszystko połączyć tak no społeczeństwo otaczające nie pozwoliło na to bo to
- bardzo krótko takie taki egalitaryzm trwał bardzo szybko wystąpiono przeciwko
- przeciwko temu No i ci owcy wcześniej no się definiowali właśnie w jak gdyby w
- opozycji do zewnętrznego świata co też doprowadziło ich do przekonania że ze światem się nie można w żaden sposób
- układać tak bo jest on areały czy przestrzenią działania diabła szatana tak no i w
- związku z tym trzeba z nim w zasadzie walczyć Tak choroba także była rozumiana
- jako następstwo czy skutek grzechu ale nie możemy korzystać z tego co proponuje
- świat zewnętrzny czyli medycyna Kliniczna tak musimy wypracowywać coś swojego skoro choroba jest efektem
- grzechu No to należy z nią walczyć narzędziami duchowymi tak jakimi jest nawrócenie jakimi jest egzorcyzm w
- zasadzie do lat 40 czyli do pojawienia się takiego tak zwanego ruchu uzd
- kaznodziejów uzdrowieńcze tak Zielątkowo
- Zumi ma taki charakter silnie demonologiczne Satan olicz tak związany z siłami
- zła oczywiście to się będzie zmieniało do tego możemy wątku powrócić tak w związku z tym jak się z otoczenie tej
- grupy religijnej co znowu przypominam ma bardzo ważne konsekwencje teoretyczno religijne tak bo znowu pokazuje jak to
- otoczenie wpływa na to jak Wspólnota religijna się konstruuje jak redefiniuje
- czy przedefiniowanie
- nawróconych osób już spoza kontekstu uświęceni który był naturalny to jest ńska odnowa metodyzm tak ruch uświęceni
- hol Movement spoza tego kontekstu na przykład z kontekstów baptystyczny czy
- innych tak ci ludzie mają zupełnie inną inne widzenie pewnych kwestii tak
- dla nich choroba nie ogranicza się tylko do działania złego ducha prawda
- ale jest tam jescze wiele różnych wątków tak nie chciałbym tutaj zapętlić w związku z tym no już w tym pierwszym
- drugim pokoleniu Zielątkowo ludzi spoza tego oryginalnego kontekstu powstania
- ruchu tak ci ludzie też no zaczynają się kształcić i wykonują zawody także
- lekarskie w związku z tym w pewnym momencie pojawia się w ruchu refleksja No że
- jeżeli nasi bracia i nasze siostry są lekarkami pielęgniarkami tak czy jakimiś
- innymi specjalistami związanymi z zawodami medycznymi No to jak można
- potępiać To co oni robią prawda więc to to silne
- antymedia anty lekowe nastawienie początków tak ono ulega zmianie ten
- rdzeń zostaje taki sam ale te wszystko to co obok zmienia się przez całą
- historię ruchu zkow aż do XX wieku O tym też mogę później powiedzieć wiedzieć
- także widać tutaj na tym przykładzie jak jak ten kontekst historyczny
- społeczny bardzo ma duże znaczenie czy wpływ na to w jaki sposób
- te te ruchy te Wspólnoty religijne definiują swój stosunek do medycyny klinicznej swój stosunek do
- zdrowia Do do choroby jak Jedni idą w kierunku leczenia chorób i
- ewentualnie towarzyszenia te perspektywie religijnym w leczeniu a inni idą zupełnie tylko i wyłącznie w
- uzdrawianie tak Czyli w odwoływanie się do zdarzeń mirakul czyli związanych z
- cudem prawda i czyli bezpośrednią interwencją
- Boga w życie wiernego wiernej prawda i to jest w ogóle bardzo ciekawa
- rzecz dlatego że dzisiaj obserwując nawet właśnie
- te ruchy widzimy w przypadku na przykład ruchów charyzmatycznych dość częste sytuacje w
- których No mimo tego że jako całość ani Kościół
- Zielonoświątkowy w polsc to na pewno nie ani nawet te inne mniejsze kościoły o tej proweniencji charyzmatycznej nie są
- absolutnie antymedia w jakiś sposób negatywnie
- ustosunkowany do leczenia Ale pojawia się cały czas Zresztą nie tylko w takich typowo charyzmatycznych ale również w
- ewangelikalny kościołach pojawia się cały czas gdzieś to napięcie takie że jeżeli ktoś choruje Jeżeli ktoś choruje
- i jemu się nie poprawia to być może to nie jest kwestia No tylko powiedzmy o
- takiej sytuacji no gdzie jest ciężka choroba gdzie gdzie no nic się nie da zrobić ale na przykład tego że się
- trochę za mało albo źle modlimy albo mamy za mało wiary rozumiem o co ci chodzi albo ta osoba miała jakieś duchowe
- zaburzenia to są często powtarzające się rzeczy z drugiej strony w przypadku na
- przykład ruchu adwentystycznego No również współcześnie gdzieś stykamy się
- właśnie z tymi stwierdzeniami że na przykład wszystkie choroby się biorą z
- jedzenia mięsa na przykład albo z tego że ktoś pije alkohol
- mamy sporo takich osób które gdzieś gdzieś bardzo mocno podkreślają
- że być może oczywiście kwestia związana z jakąś
- konkretną chorobą bezpośrednio do tego nie prowadzi ale tak naprawdę ten styl życia ma przeogromny wpływ no i ten
- wpływ jest wykony no dużo bardziej niż w przypadku takiej tradycyjnej chociażby
- medycyny znaczy klasycznej medycyny gdzie wiemy że pewne choroby No są na
- przykład wywoływane przez inne zupełnie czynniki niezależne
- wyłącznie od stylu życia No właśnie i ty mówiłeś o tym o tym
- różnicowaniu i o tych czynnikach zewnętrznych które miały wpływ i to jest
- bardzo ciekawe dlatego że fascynujące jest to jak niektóre
- elementy właśnie ze świata zewnętrznego w tym momencie ze świata medycyny czy
- świata powiedzmy szerzej pojmowanego zdrowia i choroby takich rzeczy które gdzieś tam na
- obrzeżach medycyny ty wspominasz swojej pracy No rzeczy od właśnie medycyny
- klinicznej a skończywszy na homeopatii chiro praktyce i różnych
- innych jak niektóre z nich gdzieś trafiają i stają się elementem jakichś
- takich spójnych teorii związanych właśnie z religią UZ leczenia zdrowia choroby z filozofią
- właśnie wewnętrzną a inne są wręcz całkowicie odrzucane
- i oczywiście jednym i drugim daje się pewnego rodzaju religijne podstawy
- chrześcijaństwo jako religia księgi religia pisma bardzo często te podstawy
- właśnie wyszukuje w piśmie jest to jest to niezwykle niezwykle Ciekawe czy są
- jakieś takie rzeczy jak my myślimy o pewnych rzeczach związanych z odmową na przykład pewnych zabiegów
- medycznych nam od razu narzucają się Świadkowie Jehowy prawda i odmowa transfuzji czy w tych dwóch nurtach są
- bądź też były jakieś tego typu sytuacje w których ze względów
- religijnych pewne praktyki były na przykład odrzucane tak Jeszcze wrócę do tego
- wątku co powiedziałeś że wśród polskich owców niekoniecznie wstęp i tak dalej To właśnie są te wpływy czynników
- zewnętrznych to otaczająca kultura Czy Polska czy ogólnie Europejska Tak ona jest zupełnie odmienna od amerykańskie
- to należy pamiętać mimo tego że jest wspólny korzeń tak pochodzenia
- społeczeństwa amerykańskiego oczywiście przez przez Kolonistów czy osadników z
- Europy się wywodzących w tej wczesnej fazie rozwoju Tak i tego okresu
- kolonialnego czy później Stanów Zjednoczonych to należy pamiętać że jednak No tutaj stosunek do różnego
- rodzaju kwestii także tych etycznych społecznych ma wpływ ten nasz
- otaczający kontekst katolicki realizm jest zupełnie odmienny od protestanckiego podejścia więc w te
- europejskie denominacje protestanckie zupełnie inaczej Do tych wątków podchodzą to możemy później też
- rozwinąć jeśli chodzi o twoje
- pytanie
- czy mogłabyś powtórzyć tak ogólnie chodzi o tego typu praktyki które na przykład są odrzucane bądź też były
- na OKE tak w adwentyzm było to w
- najwcześniejszej historii ruchu milleri tak od Williama Millera czyli jego
- założyciela i ta wczesna historia też adwentystów dnia si prezentowała silne nastawienie
- antymedia się realizował w ten sposób że adwentyści zakładali swoje sanatoria
- swoje takie kliniki czy jakieś punkty Opieki Zdrowotnej tak w której
- świadczyli No pewne usługi w standardzie tym reformistyczny
- I takim naturopaty to jest jeszcze nawiązanie do harmoni realizmu XIX
- wiecznego amerykańskiego ale nie będę tych wątków rozwijał bo to jest za dużo tego Jednakże No prowadząc tego typu
- działalność aktywność Tak chcemy się otwierać na ludzi z zewnątrz chcemy żeby oni do naszych ośrodków do naszych
- sanatoriów tak przybywali żeby korzystali z naszych usług tak
- gdzie też będziemy mogli No przekazywać swoją wiarę tak i
- starać się dotrzeć do tych ludzi z treściami własnej wiary i pozyskać ich czyli uprawiamy też prozelityzm w ramach
- tej działalności tak w związku z tym żeby taka działalność mogła się odbywać
- No trzeba było też mieć personel który do tego no to będzie wykonywał żeby
- ludzie z zewnątrz chcieli korzystać z naszej oferty No to standardy tej oferty
- No muszą być no określonej jakości i też muszą
- reprezentować pewną skuteczność a skuteczna zaczęła być medycyna Kliniczna tak z przełomu XIX XX wieku to też jest
- jeden wątek o którym nie powiedziałem dlaczego te wcześniejsze Takie postawy
- antymedia miało to też związek ze standardem Jaki jaki dotyczył medycyny
- klinicznej należy pamiętać że dopiero w 70 latach XIX wieku owsze czy
- czy czy do końca od 70 lat do końca XIX wieku
- upowszechnianie w medycynie za standardem na początku 20 dołączyła jeszcze wirusologia
- wcześniej zupełnie inne teorie choroby nam tłumaczyły czym choroba jest w
- Stanach Zjednoczonych bardzo dosyć popularna była patologia humoralna tak też nie będziemy wchodzić w To czym to
- jest w związku z tym no leczenie upustami krwi związkami rtęci arsenu i
- antymonu nie byłoby zbytnio ani skuteczne ani też łatwe do przeżycia dla
- osób nie pochodzących z najwyższych warstw społecznych które były najsilniejsze bo najlepiej odżywione tak
- i najmniej eksponowane na czynniki szkodliwe czy na wypadki przy pracy tak reszta społeczeństwa po pierwsze
- była słabsza fizycznie po drugie no nie miała też takich zasobów ekonomicznych by korzystać ze standardu Klinicznego w
- związku z tym z perspektyw religijnych łatwo było prowadzić krytykę medycyny
- klinicznej No bo ona była w zasadzie z jednej strony nieskuteczna z drugiej strony też bardzo droga a za tym
- nie egalitarna prawda przeznaczona tylko dla wybranej klasy co też
- tutaj może rezonować w tych w tych jakichś postulatach antyestablishmentowy
- prawda
- antyklasycyzm Już jest bakteriologiczny wirusologiczny wszystkie odkrycia w
- zakresie farmacji tak idą za tym standardem
- mamy produkowane już skuteczne leki ponieważ leczą one konkretny już
- określony i znany czynnik jakim są patogeny prawda w związku z
- tym w czasie II Wojny Światowej i po II wojnie światowej upowszechniają
- się antybiotyki i szczepienia ochronne trudno jest prowadzić krytykę zarzucając
- nieskuteczność terapiii medycyny klinicznej prawda W związku z
- tym te podejście
- antymycyna i ustąpić też temu No czego krytykować już się nie da że medycyna jest
- nieskuteczna prawda bo medycyna w tym momencie już skuteczna jest w szerokim spektrum w związku z tym a z drugiej
- strony Działania te naturopaty propagowane między innymi przez Adwentystów czy też do których się w
- jakimś stopniu odwołują wcześni zkowy tak czyli takie działanie korzystanie z sił natury
- przyrody może ewentualnie pewnych substancji ziołowych i tak dalej ono cały czas no
- pozostaje w takim samym stopniu skuteczności jakim było kilkadziesiąt lat wcześniej w XIX wieku
- Prawda też nie jest do końca skuteczne więc A tu już mamy medycynę kliniczną która jest skuteczna już są skuteczne
- terapie i skuteczne lekarstwa i skuteczne procedury medyczne więc tego kwestionować się nie da w związku z tym
- te wspólnoty zmieniają zmieniają swoje podejście adent ze względu na to co
- powiedziałem że organizowali oni swoje Ośrodki Zdrowia i w związku z tym personel w nich który zaczął się
- kształcić w standardach klinicznych i ten standard Kliniczny medycyny klinicznej
- upowszechniała aktywności adwentystyczne w tych sanatoriach No to
- adwentyści podążyli tym tą drogą że ostatecznie zaakceptowali standard
- medycyny klinicznej później No bo teraz działacze i
- działaczki adwentystyczne stwierdziły że dużo lekarzy pielęgniarek
- innych osób związanymi z zawodami medycznymi szkoląc się na tak zwanych
- świeckich w cudzysłowie uczelniach przynosi nie tylko standard medycyny klinicznej ale także inne w cudzysłowie
- filozofie tak które się przywództwo religijnemu kościelnemu nie podobało
- więc postanowiono utworzyć własne uczelnie które będą profesjonalistów medycznych szkolić w związku z tym
- Zobacz jeżeli tworzymy teraz uczelnie z których później wyrosną uniwersytety No to mamy konkretnie jednostki już później
- naukowe które podejmują standard medycyny klinicznej i nauk przyrodniczych i prowadzą w tym
- standardzie także swoje własne badania to Adwentystów zawdzięczamy
- Słuchaj uznanie środowisk naukowych chociażby w stosunku do diety wegetariańskiej to co my dzisiaj
- obserwujemy także w tych i trendach kulturowych jest zasługą badacz i badacz
- i badaczy adwentystyczny w dużej mierze nazwisko jedno
- prawda od gramek ale twojej pracy pojawia się przynajmniej jeszcze jedno
- Koga wynalazcy płatków kukurydzianych i masła
- orzechow któ firma do dzisiaj funkcjonuje
- Zresztą szczególnie w Stanach jest bardzo popularna w dalszym ciągu ale w Europie
- również w każdym razie Mówisz teraz jeszcze o uczelniach medycznych adwentystyczny czy są w tej
- chwili takie które funkcjonują w dalszym ciągu które
- pochodzą które to są już powiem tylko dozę wątek poprzedni taka była droga w tym
- podejściu do medycyny Adwentystów Zielątkowo
- nastawienie antymedia Antyle kowe było bardzo silne
- i do dzisiaj w takich fundamentalistyczny czy bardziej konserwatywnych
- denominacją jest wciąż obecne amerykańskie ruchy antyszczepionkowe
- rekrutują bardzo dużą część swojej populacji właśnie z tych ugrupowań tak