Przemoc (nie) w imię Boga

Rozwiń transkrypcję filmu

Przemoc (nie) w imię Boga | EWST online

  • [Muzyka]
  • [Muzyka]
  • Dobry wieczór państwu jest wtorek godzina 1900 rozpoczynamy wst online jest z nami
  • już wyładowczy dzis bę
  • religijnie i o tym jak to jest że w imię Boga który Którego przymiotami
  • są miłość
  • sprawiedliwość który stworzył ludzi wszystkich ludzi i ich kocha który
  • okazuje ludziom miłosierdzie który ludzi zbawia było toczone ty
  • jest tyj w gruncie rzeczy jeżeli przyjrzymy się wojnie w Ukrainie
  • to tam podsycane pewne animozje też są
  • przez motywacje religijne jeżeli popatrzymy na te sytuacje gdzie w kościołach
  • prawosławnych czczeni są nieomal że żołnierze którzy idą
  • zabijać właśnie ukraińskich żołnierzy i cywili że wręcz tej wojnie nadawany jest przez
  • tą część prawosławia wymiar religijny ale kiedy popatrzymy też na inne te
  • niedawne wojny nie musimy sięgać głęboko do nie wiem wojny
  • 30-letniej ktoś niedawno przy okazji właśnie święta reformacji wrzucił taką
  • uwagę że dopóki nie było reformacji to nie było żadnych wojen religijnych co jest absolutną nieprawdą
  • ale nie musimy Dalek jeżeli popatrzymy nawet na x wiek
  • Nawet nie zając się w x wiek to mamy przemoc tylko wojny ale przemoc
  • motywowanie praktycznie na każdym kontynencie praktycznie pomiędzy
  • dowolnymi religiami na dobrą sprawę my tutaj oczywiście najbardziej zwracamy
  • uwagę na te rzeczy które dzieją się u nas na miejscu powiedzmy w Europie gdzie
  • ten konflikt chrześcijańsko muzułmański niektórym wydaje się takim
  • Największym problemem ale tak naprawdę to co dzieje się na przykład w Azji jeżeli chodzi chociażby o odwieczny
  • nieomalże spór jeżeli chodzi o hinduizmy bo nie jest to jeden hinduizm i Islam
  • Czy jeżeli chodzi o Afrykę gdzie mamy nie tylko konflikt chrześcijaństwo
  • islam ale też pomiędzy różnymi religiami No czy
  • chociażby daleko nie szukać konflikt wewnątrz chrześcijański który w dalszym
  • ciągu się tli nie ma przemocy bo porozumienie
  • wielkopiątkowe w jakiś sposób
  • skanalizować w gruncie rzeczy jeżeli wybierzemy sobie
  • dwie dowolne religie Które ze sobą w jakichś sposób sąsiadują to pewnie się dokop jakiegoś konfliktu jakiś aktów
  • przemocy motywowanych religij tymczasem w zasadzie jak czytamy
  • większość tych wszystkich świętych ksiąg czy powiedzmy wyjaśnień komentarzy i tak dalej to
  • każda religia postrzega siebie jako swojego Boga jako właśnie miłującego
  • wszystkich pragnącego dobra i szczęścia dla wszystkich łaskaw Miłosiernego i
  • Sprawiedliwego i oczywiście każda religia potępia wojnę
  • potrzebę jeszcze też wytłumaczenia się z tego dzisiejszego
  • tematu ponieważ wydaje się on takim tematem
  • niestosownym jesteśmy w czasie adwentu Jesteśmy w czasie święta
  • hanuk adwent napełnia nas radosnym oczekiwaniem na nadchodzące święta
  • pięknie mówił o tym Sławek w zeszłym tygodniu o odkrywaniu znaczenia
  • adwentu mamy święto hanuka radosne a tymczasem tutaj Temat
  • wydaje się przemocy i to przemocy w imię Boga przemocy motywowane religijnie
  • wydaje się ze wszech Miar niestosowny Ale myślę sobie że właśnie paradoksalnie ta niestosowność tego
  • tematu dobrze nam tutaj dobrze nas w ten temat
  • wprowadza dlaczego jeśli wydaje się niestosownym mówienie w
  • takim czasie radosnym czasie radosnego oczekiwania o przemocy o ileż bardziej
  • niestosowne jest faktycznie dokonywanie przemocy jakimż
  • nadużyciem jest przemoc w ogóle A
  • przemoc dokonywana w imię b tym
  • bardziej opinie samego Boga na temat przemocy stosowania przemocy znajdujemy
  • Już w pierwszych rozdziałach pierwszej księgi Biblii Księgi Rodzaju pierwszej
  • księgi mojżeszowej księgi berit gdzie czytamy widział Jahwe że
  • wielka jest niegodziwość człowieka na ziemi i że każdy wytwór myśli jego serca jest tylko zły cały dzień a ziemia była
  • skażona przed obliczem Boga i pełna była przemocy i żałował Jahwe że uczynił
  • człowieka na ziemi i bolał nad tym w sercu swoim mamy tutaj ocenę jest to bardzo
  • mocna ocena sytuacji i wskazuje że ten temat jest ważny jest wart poruszenia
  • tutaj Asia już zrobiła nam bardzo dobry wstęp
  • naświetlają bieżącą sytuację yyy A my będziemy chcieli omówić ten
  • temat yyy odwołując się tak jak y było w
  • zapowiedzi do do książki jednej książki na ten temat tak trudno y dogłębnie
  • omówić w ciągu 30 minut 40 minut spotkania y tak ważki temat zatem
  • pomyślałam sobie że yy może Skupmy się na jednej pozycji człowieka który wydaje
  • się może mieć coś ważnego do powiedzenia na ten temat a właściwie ostatecznie o tym też
  • powiem za chwilę będzie potrzeba skupić się na wybranych wątkach z z tej
  • książki zatem będziemy przyglądać się dzisiaj perspektywie którą prezentuje
  • rabin Jonathan s perspektywie na przemoc religijną w swojej
  • książce not tutaj pokazuję tę
  • książkę confronting religious violence możemy to tłumaczyć nie w imię
  • Boga przeciwstawienie się przemocy religijnej i
  • właśnie tą perspektywą się dzisiaj będziemy zajmować ale zanim opowiem o książce to
  • chciałabym państwu opowiedzieć o
  • autorze już krótkie sprawdzenie treści dostępnych po polsku w Internecie na
  • temat rabina Jonathana saksa pokazuje mi że nie jest postacią dobrze znaną w
  • Polsce miałam tylko kilk zwrotów kiedy
  • wpisałam nazwisko Jonathana Saka próbując znaleźć
  • właśnie informacje jakie są dostępne w języku polskim najwięcej informacji było
  • odnotowanie śmierci Jonathana Saka jako byłego naczelnego rabina Wielkiej
  • Brytanii także pozwolę sobie tutaj przybliżyć sylwetkę rabina urodził się w
  • 1948 roku w Londynie jako
  • syn w niezamożnej pierwszy najstarszy w niezamożnej rodzinie żydowskiej jego
  • ojciec tutaj taki polski akcent w wieku s lat wraz ze swoją rodziną przybył do
  • Wielkiej Brytanii z Polski Zajmował się handlem tkaninami także rodzina nie była
  • bardzo zamożna ale na tyle wystarczyło pieniędzy żeby wykształcić dzieci yyy
  • Jonathan jako chłopiec yyy chodził do szkoły podstawowej do szkoły
  • chrześcijańskiej y również szkoła średnia to była szkoła chrześcijańska następnie yyy podjął
  • studia w oxfordzie i były to studia filozoficzne Jonatan w swojej młodości
  • yyy był praktykującym religijnym Żydem ale jak sam mówił o sobie takim
  • umiarkowanie religijnym bardziej interesowała go
  • filozofia próbował jak sam mówi zgłębić znaczenie
  • wszystkiego znaczenie rzeczywistości chciał zostać
  • filozofem i rzeczywiście został nim jego praca
  • magisterska obroniona z wyróżnieniem dotyczyła
  • filozofii jak również filozofii dotyczył jego doktorat
  • ale zanim obronił doktorat udał
  • się na kilkumiesięczny pobyt do Stanów Zjednoczonych i tam spotkał się ze
  • znanymi postaciami ze świata judaizmu z rabinem josefem solowiej
  • czyki oraz z rabinem menachem mendlem schneerson
  • zwanym rebe przywódcą głównego nurtu
  • chasydyzmu który nazywa się habat habat
  • lubawicz i to właśnie wspominany tutaj rabi Menem mendal schneerson jest
  • twórcą potęgi tego ruchu w tej chwili jest to właśnie
  • najbardziej żywy nurt ruchu chycki i też mający
  • największy wpływ największe wpływy wśród wyznawców
  • judaizmu i rabino schneerson udało się dokonać
  • rzeczy bardzo trudnej a mianowicie właśnie zachowując
  • tożsamość swoją tożsamość swoje wartości
  • jako judaizm chycki ale równocześnie
  • będąc otwartym na otaczającą
  • rzeczywistość także to takie niezwykłe połączenie i faktycznie był niezwykłą
  • osobą wiele osób znanych ważnych postaci
  • wspomina spotkanie z wskazując na to że wywarło ono duży
  • wpływ na na ich życie i tak też o swoim spotkaniu z
  • rabinem schneerson w taki sposób opowiada Jonathan
  • Sak który Jako młody 20 letni
  • człowiek zapytany przez rabina cóż takiego zamierza robić w swoim życiu
  • dalej dowiedział się rebe że Jonathan studiuje
  • filozofię i zapytał no to cóż zamierza dalej robić i jako Brytyjczyk Jonatan zaczął
  • swoją odpowiedź od stwierdzenia No cóż biorąc pod uwagę sytuację w jakiej się
  • znalazłem na corb przerwał mu i powiedział żaden męż męż to słowo z
  • języka ID oznaczające mężczyznę człowieka z taką kwalifikacją
  • dojrzałego mężczyzn dojrzałego człowieka żaden męż nigdy nie znajduje
  • się w sytuacji męż wkracza w sytuację i spotkanie
  • z zers zrobiło naan na tyle duże wrażenie że za
  • postąpił za namową radą reb i podjął studia teologiczne
  • podjął studia rabinackie i został rabinem i po latach tak podsumowuje te
  • dwa ważne formujące spotkania w swoim życiu mówi
  • tak rabi swiezy rzucił mi wyzwanie abym zaczął
  • myśleć a rebe rzucił mi wyzwanie abym został
  • przywódcą i w całej swojej pracy
  • twórczości swojej jaką też naczelny
  • rabin Zjednoczonego Królestwa właśnie te dwie cechy
  • wykazywał rabin Jonathan saxs na najwyższym poziomie
  • okej pokrótce żeby już nie przedłużać można by dużo dużo
  • opowiadać podsumujmy że został ordynowany w 76 roku na rabina w
  • 1991 został naczelnym rabinem Wielkiej Brytanii urząd swój sprawował do 2013
  • roku rok otrzymał tytuł szlachecki od
  • królowej Elżbiety II
  • i jest autorem ponad 40 książek otrzymał
  • kilkadziesiąt tytułów honor skauza jest laureatem wielu nagród w tym nagrody
  • temp największej finansowej nagrody
  • duchowości w świecie dostał tę nagrodę za całość
  • swojej działalności ze szczególnym wyróżnieniem i wskazaniem na omawianą
  • przez nas dzisiaj książkę
  • not możemy powiedzieć o rabinie saksie że jest człowiekiem
  • dialogu całe
  • swoje życie jako naczelny rabin później jako
  • wykładowca na wielu uniwersytetach w wielu jwch poświęcił swoją twórczość poświęcił
  • temu żeby nawiązywać dialog odnosił się do różnych nurtów w łonie judaizmu
  • próbując nawiązywać dialog ze wszystkimi jego przedstawicielami próbował
  • nawiązywać skutecznie z dużymi sukcesami dialog
  • międzyreligijny w czasie swojego urzędu naczelnego rabina jak również dialog z
  • ateistami jest był zaprzyjaźniony z Richardem
  • dukin jak też z papieżem benedyktem
  • oczywiście nie uniknął krytyki właśnie jako człowiek
  • dialogu Dla jednych postępowych okazywał się za mało postępowy dla tych bardziej
  • konserwatywnych był postępowy za bardzo kiedy zarzucano mu to że nie
  • postępuje zgodnie z tradycją odpowiadał słowami jednego z
  • hasy przywódców rabina nachmana z bracławia który mówił tak kiedy Pytano go Dlaczego
  • nie idziesz drogą twego ojca Mówił idę nią mój ojciec nie robił
  • tego co jego ojciec to i ja nie robię tego co i
  • on w taki sposób z właściwym sobie poczuciem humoru rabin Jonathan SX
  • odpierał ZAR któ gdzieś tam
  • powiedzieć że nieodpowiednio tak czy nie trzyma jednej czy drugiej tradycji czy
  • jest za mało za bardzo postępowy zmarł rabin Jonathan Sax 7
  • Listopada 2 20 roku dobrze może jeszcze pokażę tutaj
  • państwu jego zdjęcie żebyśmy
  • wraz ze swoją żoną nieodłączną towarzyszką jego
  • życia mają trójkę dzieci ośmioro
  • wnuków to tyle autorze książki poświęciłam sporo czu
  • że oped o rabinie saksie aby wskazać że
  • rzeczywiście jest tutaj zbudować troszkę jego etos jako autora książki wskazać że jest człowiekiem który rzeczywiście ma
  • coś ważnego do powiedzenia nam w sprawie w kwestii
  • dialogu między religiami i który może
  • wnieść Ciekawy punkt widzenia do dyskusji na temat przemocy
  • motywowane relig teraz przechodząc już do
  • książki powstała ona w 2015 roku ale
  • pracę nad nią rozpoczął Jonathan Sax w roku
  • 2001 swoje przemyślenia na ten temat i zmotywował go wydarzenia z
  • września września 2001 roku i opowiadał
  • o tym w swoich wystąpieniach towarzyszących w wydaniu tej książki kiedy stał na gruncie zero wraz z
  • przedstawicielami właśnie innych religii modląc się
  • i gdy każdy z przedstawicieli różnych religii zgromadzonych tam przywódców
  • religijnych modlił się o pokój właśnie tak o zakończenie
  • przemocy i refleksje które miał wtedy
  • pytania przemyślenia właśnie złożyły się na książkę not in God name książka ma
  • 300 stron także nie jest Może bardzo
  • obszerną pozycją ale jest bardzo bogata w treść
  • styl tutaj autora jest taki mocno skondensowany tutaj a propos
  • właśnie tego stylu bardzo bardzo skondensowanego
  • bogatego w treść posłużę się historyjk którą opowiada sam
  • Jonathan o pewnym filozofie który wygłaszał wykłady uniwersytecie w Pekinie i był
  • tłumaczony jako że nie władał językiem chińskim i powiedział pierwsze dwa
  • zdania swojego bardzo właśnie takiego technicznego
  • wykładu i tłumacz pokazał mu żeby mówił dalej
  • spokojnie i powiedział mu że powie mu Kiedy będzie potrzebował przerwy żeby przetłumaczyć i profesor mówił dalej prz
  • n 15 minut po czym tłumacz poprosił go aby zrobił przerwę powiedział cter
  • słowa i poprosił profesora żeby mówił dalej ten mówił dalej następnie przez
  • godzinę wtedy tłumacz powiedział dwa słowa
  • i profesor po jeszcze kilkunastu minutach zakończył swój
  • wykład tłumacz powiedział kolejne dwa słowa publiczność
  • wyszła z sali po skończonym wykładzie profesor
  • zadziwiony takim działaniem tłumacza zapytał go jak to jest możliwe
  • że w tak bardzo skondensowany sposób był w stanie oddać tak bogatą treść jego
  • bardzo skomplikowanego wysoce technicznego wykładu nas tłumacz odpowiedział było to bardzo proste po 15
  • minutach powiedziałem jak do tej nie powiedział Nic
  • nowego po następnej godzinie
  • powiedziałem ciągle nie powiedział Nic nowego i na pewno już nic nowego nie
  • powie i na końcu stwierdziłem że miałem rację Otóż nie jest tak w przypadku
  • książki rabina saksa jest ona peł TRA i
  • zawiera ciekawe wydaje
  • się wnoszące nowe treści do kwestii przemocy
  • religijnej książka składa się z trzech części i tak pokrótce tylko przedstawię
  • tę książkę w całości właśnie zastanawiałam się też nad strategią w jaki sposób właśnie w krótkim czasie
  • przedstawić treść tej książki i pomyślałam sobie że nie będę opowiadać
  • o całej książce chcę też zachęcić państwa do przeczytania tej książki niestety nie
  • jest ona dostępna w języku polskim żadna z książek saksa nie została przetłumaczona
  • tak jeszcze na marginesie tylko powiem że jedyne co jest dostępne w języku
  • polskim to są tłumaczenia cotygodniowych komentarzy do tory tygodniowych porcji
  • tory dokonane przez miesięcznik hid dusz i dostępne na stronie miesięcznika także
  • jeśli ktoś z państwa jest zainteresowany to zachęcam do przeczytania sobie tych tych rozważań i
  • komentarzy do fragmentów tory wracając do
  • książki skupimy się jednej tak sobie
  • postanowiłam koncepcji którą prezentuje w swojej
  • książce rabin SX
  • A treści książki opowiem w ramach takiego wprowadzenia aby zarysować
  • państwu kontekst także tak powiedziałam książka składa się z trzech części i skupia się
  • na wzajemnych relacjach trzech religii
  • monoteistycznych judaizmu chrześcijaństwa islamu tak w
  • chronologicznej kolejności W każdej z trzech części
  • znajdziemy pięć rozdziałów w pierwszej części która zatytułowana jest zła wiara
  • mamy Taką próbę zrozumienia zjawiska przemocy nie tylko w perspektywie
  • religijnej ale głównie historycznej i
  • socjologicznej religia według autora prowadzi do przemocy
  • pośrednio tylko pośrednio jako siła scalająca WP
  • wspólnotę tak tutaj autor wysuwa taką tezę że człowiek
  • jest istotą albo nawet zwierzęciem jak go
  • określa używając tutaj słowo zwierzę ujęte jest w
  • cudzysłów społecznym dlatego tożsamość człowieka
  • kształtuje się w ramach
  • wspólnoty tak także żyjąc we wspólnocie
  • funkcjonujący człowiek czerpie też z tej wspólnoty
  • swoją swoją tożsamość zarysowuje równocześnie
  • kontrast tak pomiędzy będącymi w grupie a tymi którzy w tej
  • grupie nie są także mamy to rozróżnienie na my i oni które w rozumieniu rabina
  • Saka jest naturalną częścią funkcjonowania
  • człowieka ale rabin SX Mówi również o
  • takim rozróżnieniu na my i oni tym podziale na my i oni który przybiera
  • patologiczną formę i w taki sposób właśnie nazywają nazywają patologicznym podziałem albo
  • patologicznym dualizmem kiedy to my
  • jesteśmy postrzegani w kategoriach tylko i wyłącznie pozytywnych Natomiast oni są
  • ucieleśnieniem wszelkiego zła i taki sposób
  • patologiczny patologicznego postrzegania różnic pomiędzy osobami będącymi w
  • grupie
  • przynależących złem gdzie przemoc zaczyna być
  • postrzegana jako coś pozytywnego gdyż na skutek przemocy
  • osiągamy efekt powiedzmy sobie niszczenia zła
  • niszczenia tych którzy
  • zagrażają rozumieniu członków grupy właśnie danej grupie
  • danemu danej społeczności a religia pełni tutaj taką funkcję w rozumieniu
  • autora pomocniczą jako siła scalająca
  • wspólnotę tak także równocześnie Scala wspólnotę zarysowuje granice wspólnoty i
  • pozostawia resztę poza granicami tej wspólnoty i dopóki
  • sytuacja się nie
  • [Muzyka]
  • patologizacja się przemoc i to właśnie przemoc usprawiedliwi często przy przy
  • pomocy religii tak także i tutaj w tej
  • części autor odwołuje się właśnie tego spojrzenia z perspektywy socjologicznej
  • z perspektywy historycznej i zarysowuje w ostatnim
  • piątym rozdziale tej części koncepcję którą
  • rozwija w środkowej części książki poświęca całą środkową część książki całe pięć rozdziałów kiedy mówi o
  • rywalizacji pomiędzy rodzeństwem i odwołuje się tutaj do
  • koncepcji filozofa Rene Girarda który w
  • przetłumaczonej akurat ta książka została przetłumaczona na polski w 93 roku książka zatytułowana sakr i
  • przemoc w której to Jar przedstawia koncepcję
  • pragnienia
  • mimetycznosc jeśli mieliśmy rodzeństwo jeśli jesteśmy
  • rodzicami mamy więcej niżno dziecko na pewno Zjawisko to obserwuje wśród
  • swojego potomstwa dotyczy ono rywalizacji pomiędzy
  • rodzeństwem która wynika z chęci posiadania tego samego co mój brat Czy
  • moja siostra tak I młodsze dziecko Tym bardziej wydaje się ten mechanizm
  • nasilony w takich prostych sytuacjach ja pamiętam moje córki
  • dostały koszulki bluzeczki jedna była zielona druga była czerwona i była
  • rozpacz Bo każda chciała mieć czerwoną Bo ja też chcę mieć czerwoną bo ona ma czerwoną Ja też chcę mieć czerwoną Czyli
  • mamy To mimetyczne takie naśladowcze pragnienie ja chcę to samo tego samego
  • co ma on co ma ona i w interpretacji
  • Girarda jest to też dążenie do tego aby być takim jak on stąd
  • powstaje ta taka zaciekła często rywalizacja między
  • rodzeństwem i rywalizacja ta
  • dotyczy zasobów
  • ograniczonych najczęściej mówiąc w kategoriach
  • rodzeństwa w odniesieniu do rodziców ograniczonych zasobów
  • uwagi miłości czasu rodziców poświęconych
  • dziecku przenosząc ten mechanizm na grupy mówimy tutaj o rywalizacji o pewne
  • ograniczone zasoby i właśnie ten model tej rywalizacji pomiędzy
  • rodzeństwem stosuje rabin SS do tego aby mówić
  • o tym w jaki sposób układają się relacje pomiędzy judaizmem
  • islamem i chrześcijaństwem czy judaizmem chrześcijaństwem i islamem Gdzie są to
  • religie trzy religie monoteistyczne albo też można mówić o nich jako trzy religie
  • abrahamowe wywodzące się od Abrahama każda w abrahamie
  • uznaje swojego pewien sposób
  • założyciela tak zdecydowanie tak jest w przypadku judaizmu Paweł mówi że
  • jesteśmy jako chrześcijanie potomkami Abrahama przez wiarę Także mamy tutaj to
  • odniesienie do do Abrahama i oczywiście islam abrahamie widzi swojego
  • przodka linię wybraną w ramach te rywalizacji prowadząc przez ismaela a
  • nie Izaaka Także mamy tutaj do czynienia z tą sytuacją rywalizacji pomiędzy
  • rodzeństwem i postulat rabina saksa jest taki
  • aby przeczytać i to jest ta część taka najbliższa mojemu sercu nie powiem że
  • najciekawsza bo cała książka jest ciekawa ale najbliższa mojemu sercu główna część książki w której
  • dokonuje rabin sxs egzegezy
  • tekstów Biblii hebrajskiej konkretnie Księgi Rodzaju które pokazują właśnie
  • wątek rywalizacji pomiędzy rodzeństwem i proponuje takie odczytanie
  • tekstów które będzie prowadzić do możliwości
  • zaniechania tej rywalizacji a które skupiają się na pewnych
  • nieograniczonych zasobach Boga jakie ma
  • wobec człowieka i tutaj żeby
  • właśnie podać jeden przykład bo tych wątków rywalizacji pomiędzy
  • rodzeństwem Księdze Rodzaju jest poczynając od rywalizacji powiązanej z
  • aktem religijnym ze składaniem ofiary prowadzącym do przemocy to jest sytuacja k jabla dalej
  • mamy sytuację Izaaka tak wymienianego już i
  • ismaela dalej mamy sytuację Jakuba Ezawa gdzie Widzimy rywalizację widzimy
  • rywalizację pomiędzy też siostrami
  • Rachel oraz Leon czy le i Rachel widzimy dalej sytuacj
  • rywalizacji pomiędzy Józefem a jego braćmi tak Czyli w
  • kolejnych pokoleniach patriarchów ten wątek
  • rywalizacji jest cały czas obecny rywalizacji pomiędzy
  • rodzeństwem i popatrzmy sobie na
  • sytuację Izaaka oraz ismaela tutaj weźmiemy pod
  • uwagę historia opowiadana jest rozpoczyna się w rozdziale 16
  • Kiedy przychodzi do Abrahama Sara jako
  • że Abraham i Sara nie mają dzieci mimo
  • obietnicy prz Boga że Abraham będzie wielkim
  • ludem nic nie wydaje się wskazywać że ta obietnica szybko się wypełni a więc Sara
  • przychodzi do Abrahama i
  • mówi oto pan zatrzymał mi rodzenie dzieci przyjdź więc proszę do mojej służącej może dzięki niej będę miała
  • syna i posłuchał Abraham s wzięła więc
  • Abrahama haję swoją
  • służącą i przyszedł Abraham do Sary i poczęła a gdy zobaczyła że poczęła
  • zaczęła pogardzać swoją panią w swoich oczach tak i wtedy Sara prosi Abrahama żeby oddalił
  • hagar hagar udaje się na na
  • pustynię tam spotyka ją
  • nakłania ją żeby wróciła z powrotem hagar
  • wraca jest zostaje jest dalej służącą Sary rodzi syna ismaela wydaje się że
  • tutaj ta sytuacja rywalizacji została zażegnana ale oto dzieje się tak że
  • również Sara w cudowny sposób rodzi syna
  • któremu nadaje imię Izaak opowieść znajdujemy w
  • 21 rozdziale Gdzie jest powiedziane i nawiedził pan Sarę jak
  • powiedział i uczynił tak jak oznajmił i poczęła Urodziła syna Abrahamowi w jego
  • starości i o tym czasie który oznaczył Bóg i nada Abraham swojemu synowi który
  • urodził się którego uroda Sara imię Izaak i obrzeza Abraham Izaaka g ten
  • miał dni tak jak przekazał mu Bóg a Abraham miał 100 lat Gdy urodził mu się jego syn
  • Izaak Sara zaś powiedziała Śmiech to znaczy imię
  • Izaak znaczy śmiać się Śmiech sprawił bó każdy kto o tym
  • usł śmiać się będzie powiedziała kto by powiedział Abrahamowi
  • Sara będzie karmić piersią synów bo rodziłam syna w jego starości a Gdy chłopiec podrósł i został
  • odstawiony od piersi Abraham wyprawił wielką ucztę w dniu odstawienia Izaaka
  • wtedy Sara zauważyła że syn hagar Egipcjanki którego ta urodziła
  • Abrahamowi tutaj mamy taką grę słów to przetłumaczone
  • żartuje cę jest przetłumaczone Szydzi czy naśmiewa się
  • tak i mamy tam użyte właśnie to słowo śmieje się i powiedziała do Abrahama wypędź tę niewolnicę i jej syna bo nie
  • będzie dziedziczył syn tej niewolnicy z moim synem z izaakiem słowo to wydawało się bardzo złe w
  • oczach Abrahama ze względu na jego syna Czyli widzimy tutaj taką sytuację właśnie rywalizacji podziału w
  • rodzinie Sara kocha iaka zapew Abraham również
  • kocha iaka ale wyraźnie jest powiedziane że Abraham kocha
  • ismaela i nie chce go wypędzić Jednak tutaj Bóg przychyla się
  • do żądania Sary i popiera Ten ten pomysł
  • wypędzenia do Abrahama zrób taka
  • Abraham wcześnie wodą i hagar i wło naj
  • Rami oraz dziecko i odprawił ją i odeszła hagar i błąkała się po pustyni
  • bby a gdy wyczerpała się woda z bukłaku porzuciła dziecko pod jednym z krzaków
  • poszła i usiadła naprzeciw w odległości strzału z łuku powiedziała nie ch patrzeć
  • ść usiadła naprzeciw podła swj płakała
  • i tutaj Zwróćmy uwagę że zazwyczaj bardzo
  • niewiele w narracjach księgi rodzaju jest mowy o emocjach Jeśli sobie
  • porównamy ten opis gdzie właśnie jak Zauważyliśmy dużo jest tych emocji z
  • kolejnym opisem z 22 rozdziału kiedy Abraham jest
  • wezwany złożyć w ofierze Izaaka ten drugi opis wydaje się taki
  • zupełnie pozbawiony emocji
  • zdyszany pokazuje nam tutaj Po czyjej stronie jest sympatia tak kiedy czytamy
  • ten opis nie możemy pozostać obojętni wobec
  • nieszczęścia hagar i ismaela i tak samo widzimy dalej nie pozostaje wobec tego
  • obojętny Bóg w 17 wersecie czytamy dalej Usłyszał Bóg głos chłopca i zawołał
  • anioł Boży do hagar z niebios i powiedział do niej co tobie hagar nie bój się bo Bóg usłyszał głos chłopca tam
  • gdzie on jest Stań podnieś chłopca uchwyć go swoją ręką gdyż uczyni z niego
  • wielki naród i otworzył podesłała wodą dała chłopcu pić a bó był
  • z chłopcem wyrósł on zamieszkał na pustyni został łucznikiem mieszkał na pustyni
  • paran a jego matka wzięła dla niego żonę z ziemi egipskiej
  • tutaj idąc właśnie za egzegez rabina saksa możemy
  • powik brania pokazuje rywalizację pomiędzy braćmi ale też mamy taką kontr narrację która
  • wskazuje na to że ta rywalizacja wydaje
  • się być niepotrzebna dlatego że Bóg realizuje
  • swój plan poprzez wybór Izaaka i
  • przymierze abrahamem przechodzi na Izaaka ale równocześnie jest on z ismael i błogosławi
  • ismael tak jak również błogosławi izakowi nie dokładnie w ten sam
  • sposób tak czyli może tutaj dochodzić do tej rywalizacji bo ja bym chciał tak jak on
  • ale ta rywalizacja jest niepotrzebna gdyż bó nie
  • ograniczonej tylko pojemności na błogosławieństwo na
  • miłość ale na sprawiedliwość ale jest w stanie obdarzyć nią
  • zarówno mówiąc o tym właśnie naszym przykładzie Izaaka jak i
  • ismaela i czytając w taki sposób kolejną
  • narrację o rywalizacji pomiędzy rodzeństwem
  • która nie wydaje się być konieczna ponieważ w Bogu jest obfitość
  • zasobów zatem nie ma potrzeby o nie rywalizować kończąc jeszcze tą historię
  • w 25 rozdziale czytamy o
  • tym że Abraham
  • umiera i w dziewiątym wersecie mamy taką krótką
  • uwagę i pochowali go Izaak i ismael jego synowie w jaskini makpela na polu efrona
  • syna zohara na polu które kupił Abraham od synów
  • heta Czyli znowu bardzo krótko lakonicznie Izaak i ismael pochowali
  • razem Abrahama co pokazuje tam że ostatecznie te stosunki między
  • między synami między braćmi układały się dobrze a przynajmniej
  • poprawnie i w podobny sposób rabin s dokonuje interpretacji
  • kolejnych tekstów które mówią o tej rywalizacji pomiędzy rodzeństwem
  • pokazując brak konieczności na nieograniczone
  • zasoby jakie posiada Bóg i
  • teraz przenosząc to na te rywalizujące ze
  • sobą religi rabin wydaje się
  • mówić nie ma potrzeby tej rywalizacji ponieważ te Boże
  • zasoby miłości sprawiedliwości są
  • nieskończone mówiąc podsumowując jeszcze ten sposób egzegezy i ten
  • model rabin Sak mówi że jest to
  • przykładowa egzegeza świętych tekstów judaizmu
  • dokonana przez przez niego jako rabina mająca być w jego zamyśle modelem
  • dla podobnego odczytania tekstów
  • przez wyznawców chrześcijaństwa w kolejnej części rabin
  • Sak pokazuje właśnie drogi wyjścia z sytuacji przemocy
  • religijnej i ma to być model dla wyznawców islamu właśnie w tej ostatniej
  • części która zatytułowana jest otwarte serce ramin pokazuje drogi wyjścia z tej
  • sytuacji przemocy religijnej historycznie jako
  • przykład takiego unormowania relacji i
  • zaprzestania w pewien sposób rywalizacji pokazuje Relacje pomiędzy
  • chrześcijaństwem a judaizmem odwołując się do encykliki
  • Nostra I właśnie tej pewnej normalizacji bardzo napiętych
  • stosunków wskazując ten fakt
  • jako takie Źródło nadziei tego że to będzie również
  • możliwe w islamie b również
  • możliwe Jeśli znajdzie się na
  • tyle taka odpowiednia liczba taka masa krytyczna wyznawców islamu którzy będą
  • chcieli w uczciwy sposób przeczytać swoje święte
  • teksty przeczytać Koran tak aby doprowadzić do tego by
  • także ten postulat tutaj ostatecznie jest
  • prosty Tak pokazuje na obfitość bożej miłości i Sprawiedliwości pokazuje na fakt że
  • każdy jest traktowany w sposób sprawiedliwy tak
  • mówiąc językiem rywalizacji rodzeństwa Każdy jesty każdy
  • cek został stworzony na obraz Boga godny
  • jest bożej miłości i Sprawiedliwości jesteśmy różni i różnorodni ale tak samo
  • godni bożej miłości i
  • Sprawiedliwości Podsumowując całość słowami samego autora czytamy tak dzisiaj Bóg wzywa nas
  • Żydów chrześcijan i muzułmanów aby pozostawić nienawiść i głoszenie
  • nienawiści i w końcu żyć jak bracia i siostry w zgodzie z naszą wiarą
  • jako błogosławieństwo dla innych niezależnie od ich wiary okazując
  • szacunek dla Bożego imienia poprzez okazywanie szacunku jego obrazowi
  • człowiekowi Także mamy tutaj takie
  • przykład pełnego nadziei optymistycznego podejścia do do tego trudnego
  • tematu autor uważa że wyjście z tej sytuacji przemocy
  • religijnej jest jak najbardziej możliwe w takich praktycznych
  • kategoriach Podaj za przykłady dziedzin nad
  • którymi należy teraz pracować to jest edukacja i
  • nawiązywanie relacji pomiędzy ludźmi niekoniecznie z
  • różnych grup z różnych obozów tego relacji pomiędzy
  • przedstawicielami różnych religii
  • niekoniecznie w postaci dialogu religijnego
  • ale to jest postulat wyznawcy judaizmu który który
  • jest działania nawiązania pewnych wspólnych
  • działań i rabin uważa że z każdej
  • sytuacji jest wyjście i podsumowuje to taką historią
  • kiedy historia dzieje się za czasów jeszcze mandatu brytyjskiego w Palestynie Kiedy
  • toim trafił do więzienia za posiadanie
  • broni i otrzymuje w tym więzieniu od swojej żony Hany list i żona pisze mu
  • Słuchaj Haim ty sobie tu siedzisz w więzieniu a
  • trzeba posadzić ziemniaki i ja sama sobie z tym nie poradzę Nie wiem co ty
  • zrobisz ale musisz mi pomóc i
  • siedzę w więzieniu nie wiem Hana co ty zrobisz ale pod żadnym
  • pozorem Nie oraj naszego pola Jest tam mnóstwo broni i
  • amunicji l został wysłany l oczywiście został sprawdzony wysłano żołnierzy w
  • poszukiw bron Amun znaleziono ale pole było
  • pięknie zaorane gotowe pod zasie ziemniaków z każdej sytuacji nawet
  • najtrudniejszej jest wyjście jednym z takich praktycznych postulatów rabina
  • Saka wcielani tego zorientowania na
  • drugiego tej takiej powiedzielibyśmy sobie takiej
  • inkluzywnej nie wyrzucamy go poza nawi społeczności tam w ten dualizm gdzie my dobrzy A
  • tamci źli jednym ze sposobów jest odwrócenie
  • ról taka empatia wczucie się właśnie w sytuację tego drugiego i takie ciekawe odwrócenie ról
  • przeżył członek ru NAC lepszy
  • wę prawicowa bardzo taka też
  • antysemicka i jeden z członków aktywny członek tej partii Cat
  • segi odkrył że ma pochodzenie
  • żydowskie że jego matka była żydówką większość jego rodziny
  • zginęła w auszwic w czasie wojny
  • No i właśnie pod wpływem tego odkrycia i reakcji kolegów w partii z których
  • jeden powiedział mu że lepiej byłoby gdyby mógł był go zabić zanim dokonał
  • tego strasznego odkrycia bo przynajmniej zginął by jako prawdziwy czysty Węgier natomiast inny bardziej
  • życzliwy poradził mu żeby przepraszał i próbował się
  • zrehabilitować to może w jakiś sposób zostanie mu to
  • wybaczone No i właśnie wtedy [Muzyka] zaczął
  • myśleć właśnie w kategoriach tego innego doświadczył tego jak to jest być
  • po tej drugiej stronie No wystąpił z partii jego historia osobista była taka
  • że został wyznawcą judaizmu i ostatecznie wyjechał do do
  • Izraela także yy odwrócenie ról tak taki prosty
  • zabieg który gdzieś tam może pozwolić na zwykłą taką
  • empatię wobec tego drugiego No ja polecam państwu film z takiej
  • serii ona kilka filmów zawiera cud purymowy Dokładnie o tej samej historii opowiada
  • polski film z roku właśnie też taki przedstawiciel No
  • kogoś kogo Moglibyśmy dzisiaj nazwać właśnie jakimiś takimi mocno faszyzm
  • organizacjami dowiaduje się właśnie że ma żydowskie pochodzenie naprawdę bardzo bardzo
  • Gorąco polecam przy okazji jest mowa o innym święcie o purim Iza Dzięki serdeczne Mam
  • pytanie jedno które się pojawiło nam w międzyczasie W Biblii jest przecież
  • mnóstwo opisów przemocy i zachęcania do niej przez Boga stosujący tę przemoc są
  • nagradzani więc jak to jest czy przypadkiem religie nie stosują się po prostu do zapisów swoich ksiąg do tego
  • problemu Też rabin s odnosi się w tej trzeciej
  • części swojej książki Ten
  • przykład takie ponownego odczytania istotnych tekstów i on to robi na tych
  • przykładach dotyczących rywalizacji między między rodzeństwem ale też odnosi się do całego
  • problemu interpretacji tekstu ponieważ każda z z
  • religii w swoich tekstach ma te trudne fragmenty
  • które wydają się nie przystawać do Boga miłości Boga
  • sprawiedliwości nawołujące w prostym odczytaniu do do
  • przemocy jednak wszystkie religie mają swoje
  • tradycje interpretacyjne
  • które tworzą model hermeneutyczny dla
  • odczytywania tekstów stąd też to co to co my robimy
Pobierz transkrypcję (TXT)