Inne Kościoły Królowej Elżbiety II: Kościół Szkocji, Kościół Walii i tzw. Dissenters

Rozwiń transkrypcję filmu

Inne Kościoły Królowej Elżbiety II: Kościół Szkocji, Kościół Walii i tzw. Dissenters | EWST online

  • [Muzyka]
  • [Muzyka]
  • Dobry wieczór państwu jest wtorek godzina 19
  • online a dzisiaj bardzo intrygujący Temat Inne kościoły królowej
  • Elżbiety II Między innymi o kościele Szkocji o
  • kościele Walii i tak zwanych decenters będzie mówił
  • doktor habilitowany Kazimierz Bem nie ukrywam że jestem bardzo zainteresowana
  • po ostatnim naszym spotkaniu z księdzem z Dominikiem Chmielewskim z
  • kościoła anglikańskiego i naszym absolwentem jestem bardzo zainteresowana
  • tym co właśnie w okolicach anglikanizmu czego się można
  • jeszcze dowiedzieć także Kazimierz bardzo serdecznie zapraszam
  • Dobry wieczór państwu Dzień dobry państwu w zależności od tego Gdzie oglądacie i kiedy Oglądacie ten wykład Jest mi bardzo miło zaprosić was na
  • ten wykład właśnie o tej innej wersjach relacji państwo kościół jakie występuje
  • w Wielkiej Brytanii w szczególności będziemy się skupiać na kościele Szkocji
  • to będzie bardzo jasne dlaczego na kościele Szkocji a nie na innym
  • nie na innych kościołach aż tak bardzo chociaż o innych też wspomnę nie wiem
  • czy państwo pamiętacie podczas jej Królewska mościa Elżbieta II umarła
  • w Szkocji Był to pierwszy zgodny monarchy w Szkocji od kilkuset lat
  • w związku z tym pierwsza jej wystawienie zwłok i można było złożyć kondolencje
  • było w katedrze św egidiusza w Edynburgu i tak samo jedną z pierwszych
  • czynności które dokonał król Karol III który wstępuje na tron z chwilą śmierci
  • matki było to słynne zaprzysiężenie praw kościoła Szkocji i to jest dlaczego to
  • jest o tyle ważne zwykle o monarchach brytyjskich wiemy że są świeckim zarządcą albo świecką głową jak to się tłumaczy kościoła Anglii albo
  • Kościoła anglikańskiego i umyka nam cała masa innych niuansów które są i
  • brytyjskim prawie Konstytucyjnym ale także w brytyjskiej sytuacji wyznaniowej bowiem królestwo zjednoczonej królestwo Wielkiej Brytanii ma bardzo
  • różnie poukładane systemy relacje państwo kościół i to najbardziej
  • było widać właśnie na tle kościaszkocji więc może jeszcze raz przypomnę że kościół Szkocji nie jest kościołem anglikańskim kościół anglikański w
  • Szkocji nosi nazwę episkopalny kościół Szkocji jest to kościół bardzo mały w tej chwili bardzo progresywny ale on zawsze był bardzo
  • mały a natomiast to nie jest główne wyznanie Szkocji znów wbrew temu co się często w Polsce podaje kocja nie jest krajem
  • większości katolickim Albo bardziej katolickim Szkocję jest krajem klasycznie prezbiteriański różnica jest znowu taka że
  • związek z kościołem Szkocji deklaruje dużo większy procent ludności niż
  • członkostwo taktyczne w kościele Szkocji i nie wiem czy pamiętacie na samym
  • początku kiedy witał oglądających to nabożeństwo pastor
  • kościoła Świętego egipgiusza ten sam pastor powiedział że to jest kościół bardzo Taki typowy sposób że jest to kościół parafialny nie on mówił o tym o
  • katedrze w kościele formowanym formalnie nie ma kated i mówił w tym kościele ja
  • johnnox pouczał królową Marię Stuart w tym kościele Jakub pierwszy Kłócił się
  • z duchownymi na temat liturgii
  • i w tym kościele Oliver Cromwell wygłaszał kazanie co
  • było takie bardzo nietypowe właśnie to przypomnienie że stosunki państwo kościół w Szkocji były zupełnie inne niż stosunki w kościele
  • Anglii w kościele anglikańskim dlaczego Maria Stuart była wychowywana we Francji
  • na dworze walezeuszy u Katarzyny medycejskiej była wychowywana
  • przez w duchu katolickim jako katoliczka w tym samym czasie w tym samym czasie
  • w Szkocji dokonała się popularność zdobyła reformacja w duchu kalwińskim
  • kiedy Królowa Maria przybyła do Szkocji w międzyczasie parlament uchwalił
  • przyjęcie przez Szkocję wyznania reformowanego i tak zwanego skoczyć
  • Szkocja stała się więc krajem prezbiteriańskim z katolicką królową Marię zdoła obalić natomiast władcą został jej syn jako pierwszy który był
  • wychowywany w duchu prezbiterianizmu i tutaj właśnie będzie zaraz będziecie państwo mogli oglądać jak to są jak to Wita pastor Kościana Świętego
  • egiusza i te stosunki są bardzo skomplikowane gdyż jako pierwszy nie znosi reformowanych Oni nie znosi prezbiterian i będzie próbował na nich
  • wymusić wprowadzenie urzędu biskupa to będzie w takim dość okropny sposób robił brew Radom nawet swoich szkockich
  • doradców szczególnie później jak się przeniesie do Anglii zwołał specjalne zgromadzenie generalne w którym zażądałaby ustanowione urząd
  • biskupa głosowanie odbywało się imiennie ten kto chciał być przeciwny
  • ustanowieniu urzędowi biskupa musiał wyrecytować ogólną formułę ale zanim to
  • zrobił moderaty przedstawiciel króla Jakuba pytał Pamiętaj o życzeniach jego
  • królewskiej mości pomimo tego wszystkiego udało się tych biskupów ustanowić Tym niemniej walka z biskupami trwała W zasadzie do końca
  • XVII wieku to nie tylko przez całą wojnę domową ale do końca XVII wieku i
  • wreszcie w 1690 roku ponieważ kościół episkopalny Szkocji opowiedział się po stronie
  • Jakuba II i Stuartów katolickich król Wilhelm III który sam był reformowany
  • zgodził się na to chociaż nawoływał tych swoich pastorów do umiarkowania
  • zgodził się na to że zgromadzenie generalne kościoła Szkocji zlikwidowało urząd biskupa i w ogóle zdelegalizowała anglikanizm
  • tym samym kościołem państwowym w Szkocji stał się kościół szkocki prezbiteriański
  • zaczęło więc być bardzo zabawnie mianowicie wiele morański był jako stadholder niderlandach był reformowany
  • w Anglii był wyznanie anglikańskiego w Szkocji państwowym kościołem był kościół
  • reformowany to się zrobiło jeszcze ciekawi kiedy na trąd wstąpiła dynastia
  • velfów a nowelska Jerzy Pierwszy był Niemcem z pochodzenia po angielsku nigdy
  • się dobrze nie nauczył mówić w Hanowerze był luteraninem w Anglii był
  • anglikaninem w kościele Szkocji Natomiast w Szkocji cały czas obowiązywał prezbiteriański urząd i ustrój kościoła i w ramach ustawy o Unii
  • między szkocją a Anglią Szkoci sobie zagwarantowali to że i to widzieliśmy w
  • przypadku Karola III że natychmiast tronu i to widzieliśmy Karol III musiał
  • za przysiąc że zachowa nie uszczupli ale powiększy zachowań nienaruszone nie
  • uszczupli i przywilejów prawdziwej protestanckiej religii oraz
  • prezbiteriański urlom tak jak jest ustrój kościoła Szkocji król Anglii nie
  • jest głową Kościuszko cynk nie jest nawet jego świeckim zarządcą król Anglii
  • jest tylko gwarantuje swoją przysięgą iż zachowań nienaruszony prezbiterialny
  • ustrój kościoła Szkocji i to właśnie Karol III jest to jedna z pierwszych przysiąg które on musi zaprzysiąc jeżeli państwo widzicie to jest Karol który to
  • zaprzysięgał i to jest to słowo i choose the tort By the grace of god i tak dalej i tak dalej Show and
  • Reserved of
  • Tanks by
  • do dzisiaj każda ustawa która dotyczy Szkocji To
  • musi być że tak powiem objęta specjalnym czytaniem i specjalną parlamentarną procedurą która
  • zagwarantuje że ustawa ta nie uszczupli i niezależności kościoła w Szkocji
  • kościół szkocki przestał być kościołem państwowym w 1921 kiedy ustalono tak zwaną ustawę akt on the
  • stał się kościołem Narodowym on ma pewnego rodzaju zobowiązanie na
  • przykład ma zobowiązanie i w każdej parafii w Szkocji dalej są parysius
  • każdej parafii będzie kościół kościoła Szkocji i w każdym Zakątku Szkocji
  • będzie głoszona Ewangelia Jezusa Chrystusa Tym niemniej kościół się sam
  • rządzi władcę reprezentuje przedstawiciel Lord wysoki komisarz na zgromadzeniu kościoła w Szkocji i kościół szkocki jest
  • kościołem Narodowym ale niezależnym Jaki jest stosunek monarchów do tego To jest
  • bardzo ciekawe bo po wyjeździe Jakuba i
  • w 1822 roku po raz pierwszy od 200 lat do Szkocji przybył monarcha to był Jerzy
  • czwarty to przełożyło się na taki ogromną sympatię dla Szkotów i Szkotów
  • dla monarchii Karol czwarty wtedy po raz pierwszy oficjalnie założył tartan natomiast tak naprawdę związki kościoła Szkocji i takie bliższe z monarchą i że
  • czwarty nie był specjalnie religijny zaczęła królowa Wiktoria królowa Wiktoria która kupiła zamek w marmoral którym jak wiemy umarła królowa Elżbieta
  • II i tam obok był tak zwany creaticker lokalny kościół parafialny i królowa
  • Wiktoria zaczęła uczęszczać na nabożeństwa nie przywoziła ze sobą
  • kapelana anglikańskiego tylko uczęszczała na nabożeństwa do Creative
  • dlaczego to jest ważne początkowo uczę tylko na nabożeństwa Wiktoria o tym
  • wiemy bardzo lubiła nabożeństwa i bardzo prostą liturgię kościoła Szkocji i w
  • latach 50 zaczęła przyjmować Wieczerza pańską w kościele Szkocji wywołało to
  • ogromne oburzenie wśród Anglików do tego stopnia że w zasadzie prawie do końca jej panowania to lat 80 nie pozwolono umieszczać w tak zwanym cord circular
  • który mówił co królowa robiła i będzie robić nie pozwolono umieszczać informacji że królowa uczestniczy będąc w Szkocji w nabożeństwach
  • Kościuszkowskich tam przyjmuje komunię Tym niemniej Wiktoria była znana z
  • takich bardziej protestanckich sympatii niż katolickich parę razy udaremniła próbę gladtona i kościołami mikeńskiego
  • Zjednoczenia na siłę kościoła Szkocji z kościołem anglikańskim w Szkocji
  • bardzo jej się nie podobało to takie anglokatolickie zapędy anglikanów w XIX
  • wieku parę razy interweniowała osobiście w rządzie No jest taka słynna anegdota
  • potwierdzona wspomnieniem biskupa kozmoline mianowicie
  • księdzem anglikańskim od czasem stał się arcybiskupem kandeberry i kiedy miał
  • wygłosić kazanie przed królową Wiktorią Powiedziano mu iż nie może jego kazanie
  • trwać dłużej niż 20 minut kormorangu nieco z tym skowundowany i
  • powiedział dlaczego gdyż Powiedziano mu iż w Szkocji w creating pastorzy wygłaszają kazania zazwyczaj trwający 45 minut na
  • co królowa Wiktoria Bardzo sucho mu odpowiedziała że kiedy duchownie anglikańscy nauczą się wygłaszać tak dobre kazania kiedy duchowni kościoła
  • szkockiego będą mogli wy kazania trwające dłużej niż 20 minut królowa
  • Wiktoria była ogromnym wpływem Normana na Clouda to był taki bardzo znany duchowny w kościele Szkocji bardzo wpływowy natomiast moderator
  • zgromadzenia generalnego kościoła Szkocji generalnie rodzina królewska była bardzo przywiązana do od czasu królowej Wiktorii do Zarówno
  • kościaszkocji jak i w ogóle do przyjmowania komunii w kościele Szkocji
  • i tutaj jest zdjęcie craftinger możesz zobaczyć to jest typowy Kościół
  • reformowany jest bardzo dużo ambona i jest stół pańskich rzeczywiście jest troszeczkę odsunięty i proszę zobaczyć Czyje jest tutaj popiersie po prawej
  • królowej Wiktorii królowa Wiktoria bowiem dwa razy dała pieniądze na renowację kościoła widok tego kościoła jest z początku XX wieku w takim stylu
  • neoromańskim ławka królowej stoi z boku także nie można jej rodziny królewskiej
  • jest z boku także nic nie widać jak oni wierni na nią nie spoglądają proszę
  • zobaczyć to nie jest najlepsze zdjęcia staram się państwu jeszcze znaleźć tej ławki królewskiej są bardzo rzadkie jest widok
  • bo królowa nie lubiła i w ogóle był zakaz pokazywania jak królowa się modli wewnątrz kościoła jest bardzo prosta ławka w takim typowym
  • wydaniu reformowanym królowa od czasów królowej Wiktorii
  • królowie angielscy przyjmują regularnie wieczerzę pańską raz do roku w kościele
  • kreaty właśnie w Szkocji i znowu to jest takie różnica między Polską pojmowaniem
  • religijności przez władzę a Wielkiej Brytanii nie ma zdjęć jak królowa przyjmowała wieczerzę pańską następnie nie życzyła uważała że to jest bardzo
  • osobiste i rodzina królewska przyjmuje wieczerzy pańską 4 razy do roku w takim
  • starym protestanckim zwyczajem trzy razy w kościele anglikańskim natomiast raz w
  • Szkocji właśnie w kościele szkockim królowa Elżbieta parę razy osobiście
  • przyjeżdżała na obrady zgromadzenia generalnego
  • królowa bardzo często obecny Król jego wysokość król Karol wtedy książę wali
  • był delegatem królowej księżniczka Anna tak zwana księżniczka Królewska była
  • parę razy przedstawicielką królowej na zgromadzenia generalne czyli syn od
  • kościoła Szkocji ale znowu oni są powitani następnie są odprowadzani siedzą na takim balkonie którego własnością nie jest kościół szkocki ale
  • własnością tego balkonu jedynego jest Korona żeby pokazać że król monarcha
  • brytyjski monarcha szkocki nie zarządza nie wpływa ani na doktrynę ani na ustrój
  • kościoła szkocki kościół ciała Szkocji Jedyne co monarcha robi to przysięga z
  • chwilą wstąpienia tron iż utrzyma jako nienaruszone i nie uszczupli prawa
  • prawdziwej chrześcijańskiej religię chrześcijańskiej protestanckiej religii i prezbiteriański wystrój kościoła w Szkocji i to jest takie ciekawostka bo
  • często się mówi że królowa staje się członkiem kościoła Szkocji kiedy przekracza czy monarcha w tej chwili król kiedy przekracza granicę Szkocji
  • tak i nie to nie jest jasne Wiktoria uważała że jako monarcha
  • szkocki ona ma obowiązek uczestniczenia w Wieczerzy Pańskiej w kościele Szkocji
  • formalnie monarchowie są wyznania anglikańskiego Tym niemniej uczestniczą
  • w nabożeństwie w kościele Szkocji właśnie po tej stronie i jeszcze w ramach takich ciekawostek kiedy wspomniałem że kiedy
  • po raz pierwszy to nastąpiło w połowie XIX wieku to wywołało ogromny skandal Tym niemniej skandal był po stronie anglikańskie
  • anglikatnie uważali że królowa powinna przyjmować tylko komunię anglikańską po stronie Szkockiej czyli tych formalnie surowych protestantów reformowanych
  • takiego ogurzenia nie było oni uznawali że rzeczywiście królowa jeżeli uczęszcza
  • na nabożeństwo do grafiker i może przystąpić do Wieczerzy Pańskiej
  • przystępowała razem z Albertem i z całą rodziną właśnie creaticut znowu ciekawostką jest kiedy księżniczka Anna się rozwiodła z
  • pierwszym mężem ślub drugi który wzięła z panem tymi Lawrence
  • udzielano jej właśnie w kościele Szkocji gdyż kościół szkockie kościół reformowany udzielał rozwodu i pozwala na zaślubienie osób rozwiedzionych także
  • proszę pamiętać że jeżeli chodzi o Szkocję i kościół Szkocji nie mówimy o kościele anglikańskim nie mówimy o kościele państwowym ale o kościele
  • Narodowym Te relacje są nieco inne one zaczynają
  • się z chwilą wstąpienia na tron i nawet dzisiaj przy tak zwanej decentralizacji
  • kościół szkocki wszystkie ustawy muszą być sprawdzane czy nie naruszają niezależności duchowej kościoła Szkocji Tym niemniej bo to znów bardzo ciekawe
  • dla Polaków Proszę pamiętać że Kościuszkowski nie jest mimo że jest kościami Narodowym nie jest pozbawiony i nie jest postawiony ponad prawem Co to
  • oznacza niedawno było orzeczenie brytyjskiego sądu najwyższego który uznało iż wokacja a więc umowy o powołanie pastora
  • lub pastorki na Duchownego w parafii są umowami o pracę w znaczeniu prawa pracy
  • i mogą być sprawdzane pod kątem zarzutów dyskryminacji
  • na przykład nierównego opłacania i tak dalej i tak dalej czy też zwalniania z
  • pracy także Kościuszkowski nie jest ponad prawem nie z kościołem państwowym ale jest kościołem Narodowym to by było tyle jeżeli chodzi o kościół
  • Szkocji nieco inaczej sytuacja Proszę państwa wygląda w kościele Walii w Walii
  • i to jest bardzo ważne bo nie mówimy często się mówi o kościele walijskim albo kościele Walii Tym niemniej z punktu widzenia
  • parlamentarnego to jest tak zwany kościół w Walii Walia była jak państwo
  • wiecie jedną książę Karol jest księciem Balin ona była podbita przez Anglików dużo wcześniej kościół tam też był kościołem ustanowionym Tym niemniej
  • Biskupi walijscy bardzo często przebywali po zawalią przebywali w Londynie i utarła się Taka praktyka o nich mówiono że są jak sójkami że kiedy
  • przybywał do tych pogranicznych diecezji anglikańskich Po stronie Anglii biskup
  • niektórzy duchowni walijscy udawali się że zostać wyświęcani przez niego a nie
  • przez biskupów wali kościół wali bardzo długo
  • bronił się przed modlitewników przełożony na walijski ale
  • nie wymagano od duchownych znajomości walijskiego i o tym za chwilę powiemy bo To spowodowało pewnego rodzaju problem
  • Tym niemniej w latach w XIX wieku tak się złożyło że kościół wali zaczęto
  • podobnie jak kościół Anglii identyfikować z partią konserwatywną o
  • partii o kościele Anglii mówiono że jest to partia konserwatywna część partii konserwatywnej która się modli
  • Natomiast w wali większość stanowili tak zwani nonkonformiści czyli reformowani
  • i z nich wywodzący się baptyści i z nich wywodzący się walizkojęzyczni
  • unitarianie przez cały 19 wiek oni popierali partie ci duchowni i nawet
  • Przepraszam byli członkami partii liberalnej oni wspierali wszystkie rządy
  • liberałów i zaczęto jak gdyby utożsamiać z jednej strony kościół Walii z kościołem z
  • partią konserwatywną natomiast walię i kościoły nonkonformistyczne z kościołami z partią liberalną nie partią pracy z partią liberalną w końcu i ponieważ
  • wtedy większość walijczyków nie należała do kościoła Walii oni żądali oddzielenia
  • kościoła od państwa jak się państwo domyślacie królowa Wiktoria była absolutnie temu przeciwna nie był też tego fanem Edward VII natomiast
  • natomiast zdecydowanie sprzyjało temu kolejne
  • rządy szczególnie David Lore George który był z pochodzenia walijczykiem który Nienawidził kościoła wali w 1914 roku już po wybuchu wojny doszło
  • wreszcie do uchwalenia tak zwanego oddzielenia kościoła Walii od państwa
  • Tym niemniej ponieważ trwała pierwsza wojna światowa wejścia tych przepisów
  • odłożono w czasie na zakończenie wojny tam dano też jeszcze
  • taki krótki okres przejściowy spowodowało to że od 1920 roku w Walii nie ma kościoła państwowego
  • kościół państwowy ma Anglię kościół Narodowy masz Szkocja natomiast Walia
  • nie ma kościoła państwowego kościół ten uzyskał pewnego rodzaju niezależność
  • dużo większą niż kościół anglikańskich uzyskał synop I co trzeba im przyznać od
  • połowy XIX wieku Kościół Walii zaczął kłaść ogromny nacisk na to żeby odzyskać
  • niektórych tych swoich wiernych szczególnie walizkojęzycznych i znowu zaczęto wymagać od duchownych tych parafiach Wiejskich
  • anglikańskich czyli kościołali aby znali język walijski Sytuacja jest taka że 100
  • lat później jest kościół w Walii przechowywali
  • kościół wywali anglikański jest dużo liczniejszy niż te
  • kościołynistyczne o których Za chwilę będziemy mówić poprzedni arcybiskup wywodził się z takiego kościoła
  • prezbiterańskiego kościoła Walii ale stan na studiach został anglikaninem
  • okazało się że to zbliżenie pastorów z jedną partią była dla kościoła śmiertelne poza tym to się też zbiegło z takim zjawiskiem w XIX wieku mianowicie
  • kiedy te kościoły mniejsze zaczęły zupełnie zanikać zaczęły zanikać i po prostu Ludzie się zgrupowali w tych większych kościach
  • paradoksalnie kościołowi wali oddzielenie od państwa
  • zrobiło dużo lepiej Jaki jest stosunek monarchów No ponieważ jest to kościół oddzielony od państwa i jak państwo widzieliście podczas nabożeństwa w
  • Belfaście Przepraszam skarbie książę Karol był owszem było to
  • nabożeństwem w katedrze anglikańskiej ale w nabożeństwie uczestniczyli już aktywny udział brały na przykład katolicki
  • prymas uczestniczyli też inni duchowni nie miało ono tak wyraźnie jednoznacznego charakteru jak w kościele westminsterskim czy w Szkocji gdzie te
  • kościoły są mniej lub bardziej ciągle jeszcze formalnie bliżej z państwem niż gwali gdzie wali tego kościoła nie ma w Irlandii Północnej jest kościół tak
  • samo oddzielony od państwa kościoła glikański tak zwany kościół Irlandii jest oddzielony od paysafect o tym do kiedyś opowiemy Może kiedyś sobie
  • porozmawiamy o tym jak wygląda protestantyzm w Irlandii to jest bardzo skomplikowane Tym niemniej Proszę się Proszę zauważyć mamy w związku z tym w
  • Wielkiej Brytanii tego typu sytuacje iż tam są trzy różne rodzaje modele w
  • stosunku państwo kościół w Anglii jest kościół państwowy jest to kościół anglikański w Bali jest kość i wy Irlandii Kościół jest oddzielony od
  • państwa w Szkocji Kościół jest oddzielony od państwa ale jest coś takiego jak kościół Narodowy i to i w związku z tym ta związek z
  • monarchii z tymi kościołami jest nieco inne królowa Anglii czy Króla Anglii w
  • tej chwili nie ma żadnego wpływu na nominację biskupów Walii ma ogromną wciąż w Anglii to mówił ksiądz Chmielewski Natomiast w Szkocji znów też
  • nie ma też takiego stosunku nie ma No i trzeba wspomnieć o tych takich innych
  • mniejszych kościółkach jak państwo wiecie przez jakiś czas nie
  • było monarchii Wielkiej Brytanii i my reformowani przejęliśmy władzę i po 20
  • latach zrobiliśmy taki bałaganu w stosunkach kościelnych w
  • Anglii że postanowiono nam podziękować i Przywrócono kościół anglikański Tym niemniej Nie wszystkich protestantów udało się zminimalizować i takim
  • największym zagłębiem tak zwanych nonkonformistów a więc ci którzy nie chcieli regularnie
  • uczestniczyć w nabożeństwach kościoła Anglii i nie chcieli przyjmować wieczerze Pańskiej w według kredytu kościoła Anglii Tak na nich mówiono
  • ustanowiono pod koniec XVII wieku tak zwane ustawy o tolerancji w 1689 i potem
  • na początku XVIII wieku Tym niemniej zaczęto na nich mówić non konformiści ich Największe skupiska to była Walia kornwalia Devon i Exeter oraz okolice
  • Cambridge jak mówiłem bardzo popularni ci duchowni którzy mówili po walizku byli duchowni reformowani
  • ponieważ nie można na to było mówić był kościół ustanowiony wali Nie wolno na
  • ich nabożeństwa było mówić kościoły to były tak zalane czapą i do dzisiaj te
  • parafie Wyglądają trochę tej kościółki które są zazwyczaj pobudowane w XVIII
  • wieku mają wygląd takiego domu nie wolno im bowiem było robić dzwonnicy i wolno
  • było dzwonem dzwonić na nabożeństwo później coraz te przepisy coraz bardziej
  • z łagodniały największym kościołem w związku z tym nonkonformistycznym byli
  • prezbiteralnie w wali oni z czasem zjednoczyli się z całą masą
  • innych kościołów prezbiteriańskich w kongregacjonalnych i w Szkocji i
  • stworzyli tak zwany United zjednoczony kościół reformowany zjednoczony kościół reformowany proszę państwa jest to jest kościół który
  • powstał w 1972 Przepraszam które państwo pokaże logo bo to jest bardzo ładne to
  • logo Zjednoczone kości reformowany on gromadzi Baptystów niektórych
  • prezbiterian i kongregacjonistów to i kongregacjonalny kościół w Anglii i
  • Walii bo to był pierwszy kościół który ordynował kobiety
  • na duchownych tą obchodzono o 2 lata temu tą rocznicę konsystent coman Tym
  • niemniej ich przedstawiciele są zapraszani na uroczystości państwowe Tym
  • niemniej o ile ja sprawdzałem na żadnym z tych synodów nie brał udziału w żad przedstawicieli rodziny królewskiej królowa często wysyła pozdrowienia
  • życzenia są młodsi przedstawiciele rodziny królewskiej ale ponieważ jest to
  • kościół zupełnie niezależny od państwa od 17 wieku tam nawet nie mam miejsca w
  • którym monarcha mógłby pojawić się instytucjonalnie tak jak w kościele Szkocji Gdzie jest Lord wysoki komisarz który w imieniu monarchy przesyła
  • pozdrowienia dla niezależnego parlamentu kościoła w zjednoczonym kościele
  • reformowanym tego nie ma Jest to największy kościół z tych tradycyjnych
  • tak zwanych The centers czyli tak jak mówię tych nonkonformistów skupiają w
  • tej chwili już coraz więcej Baptystów kongregacjonistów i prezbiterian Walii i odrobinka kongregacjonistów Szkocji w Szkocji w
  • XIX wieku kongregacjoniści byli uważani za dużo bardziej liberalnych od prezbiterian nie trzeba było się podpisywać pod
  • westminsterskim wyznaniem wiary Tym niemniej jest to kościół mniejszościowy on działa troszeczkę na tej zasadzie jak kościół ewangelickaugsburski czy
  • ewangelicko reformowany w Polsce władze wiedzą że o tym jest pojawia się
  • ktoś Tym niemniej z punktu widzenia Konstytucyjnego on nie robi żadnej nie
  • odgrywa takiej roli jak na przykład odgrywa Kościuszkowski czy kościół Anglii czy jak kiedyś odgrywał kościół w Walii dzisiejszy No i ostatni kościół o
  • którym powinienem wspomnieć bo to jest też taka ciekawostka to jest dość ważny kościół pomimo że bardzo małe i jest to tak zwana zjednoczenie zgromadzenie
  • generalne kościół unikariańskich i wolnych kościołów w międzyczasie im się zmieniło logo przez ostatnich parę lat no bo pokażę państwu Mam nadzieję że mi
  • się uda pokazać to jest to ich logo nie jest to kościół który powstał jak
  • państwo Wspominałem w byli też w Anglii i oni w XVIII i XIX
  • wieku prezbiterianie paradoksalnie stali się bardziej liberalni gdyż nie było
  • zgromadzenia generalnego gdyby kontrolowało ortodoksyjność duchownych im prezbiterialnie w XIX wieku założyli tak zwany kościół unitariański
  • zgromadzeni generalnie unitariańskich kościołów w 1813 roku dopiero w Wielkiej
  • Brytanii zniesiono karanie śmiercią za negowanie trójcy świętej bowiem karano śmiercią zanegowanie trójcy świętej pozwolono
  • niektórym Kościołom utrzymać majątek po kościele prezbiteriańskim
  • powiem ci tacy bardziej konserwatywni chcieli unitarian podrzucać z tych kaplic jest to kościół mały ale bardzo bardzo wpływowy
  • w ramach ciekawostek powiem państwu że księżniczka Kate jej rodzina z ze strony
  • matki to była bardzo znana rodzina w takich dwóch centrach
  • uniitarianizmu w Wielkiej Brytanii był to Liverpool i był to Manchester to byli
  • bardzo bogaci przemysłowcy bardzo Elitarni Tym niemniej kościół na przykład unitariański był jednym z pierwszych który zapoczątkował tak zwane
  • misje miejskie nie ma angilii kałowi ale oni gdyż ci właściciele próbowali
  • przekazać religię tym miliony tym tysiącom nie dotyk które byli których
  • zatrudniali w swoich fabrykach i księżniczka kated ona już jej dziadkowi
  • i pradziadkowie byli wyznani anglikańskiego ale dziadkowie i część jej rodziny jest pochodzenia unitariańskiego znów o ile wiem żaden
  • przedstawiciel rodziny królewskiej nigdy nie był na ich corocznym zgromadzeniu generalnym listy z życzeniami i pozdrowienia od
  • monarchy ich przedstawiciele są w Anglii wzywani na nabożeństwa ekumeniczne
  • wydają stosowne oświadczenia Tym niemniej podobnie jak Zjednoczone kościół reformowany oni pełnią funkcję kościoła
  • mniejszościowego kościoła po prostu uznanego przez prawo w przeciwieństwie do United
  • tak samo jak inadzie był specjalna ustawa uchwalona nie ze
  • względu na kwestie teologiczne ale ze względu na kwestie majątkowe
  • dla United of 1972 natomiast dla unitarian
  • rzeczywiście w 1813 zniesiono karanie śmiercią za dygowanie
  • Trójcy Świętej Tak wygląda proszę państwa krótki
  • przegląd tych wszystkich kościołów tych bardzo skomplikowanych relacji między
  • Korona między koroną a kościołami ostatnia rzecz o której wspomnę zgodnie z aktem Unii monarcha
  • brytyjski musi być wyznania protestanckiego musi być komunikującym
  • czyli przystępować do Wieczerzy Pańskiej wyznawcą kościoła anglikańskiego jeszcze
  • do niedawna nie można było mieć być ożenionym z osobą wyznania
  • rzymskokatolickiego ten gdy się traciło prawo do tronu
  • jeżeli dzieci były wychowane w religii protestanckiej pomimo że ich załóżmy ojciec Czy matka byli tracili
  • prawa do tronu dziecku je nabywało traci się prawo do tronu z chwilą bycia bierzmowanym w kościele albo konwersji do kościoła rzymskokatolickiego i to się
  • wydarzyło ostatnio wnuk księcia kentu Lord downpage on i jego z najstarsza
  • siostra byli bierzmowani ich matkę z katoliczką w kościele rzymskokatolickim Tym niemniej ostatni najmłodsza siostra była bierzmowana w kościele anglikańskim
  • jej brat lordan paczek i siostra utracili prawo do tronu Ona je utrzymała tak samo księżniczka Hanoweru córka księżniczki Karoliny z
  • Monako była bardzo długo luteranką rok temu ogłosiła konwersję do kościoła rzymskokatolickiego utraciła prawo do tronu i w Hanowerze i Wielkiej Brytanii
  • tak to więc proszę państwa w skrócie wygląda Tym niemniej jest to pozostałość
  • tych wszystkich zawirowań pomiędzy państwem a kościołem ogólnie
  • oraz państwem a tym jak czy władza ma urządzać ustrój kościoła czy kościół
  • może być niezależny W Anglii zwyciężyło że jednak to władza pewnego rodzaju Ten
  • ustrój urządza Proszę pamiętać że w latach 70 pod wpływem nacisków królowej
  • Wiktorii uchwalonych Pawle [ __ ] które zakazywały
  • niektórych czynności księżą których podejrzewano skłonności do rzymskiego katolicyzmu w Szkocji coś takiego jest nie do pomyślenia w Szkocji Kościół jest
  • zupełnie niezależny No i tak jak kiedyś napisałam w takim artykuleswiku proszę
  • też pamiętać że brytyjska rodzina królewska podobnie jak Duńska i norweska norweska jest spokrewniona bardzo bezpośrednio z rodziną brytyjską chcą
  • rodziny bardzo głęboko religijne i to w takim duchu bym powiedział surowego protestantyzmu nie w duchu Anglię katolickim ale w takim duchu surowego z
  • tamtyzmu I to było widać i właśnie i to było widać
  • jak byłem w Amsterdamie królowa przyjechała na rocznicę naszej parafii tylko po to żeby się z nami pomodlić i z nami ją świętować tak samo w clatic
  • kiedy była rocznica odnowienia kościoła królowa znów wspomogła finansowo ten
  • kościół i to jest jedno zdjęcie na które pozwolono jak ona siedzi w ławce kościelnej w kraty zgodziła się na wykonanie tego zdjęcia z rodziną Podczas
  • tego uroczystego nabożeństwa Natomiast co do zasady monarcha brytyjski Chyba że
  • jest to uroczystość państwowa ale kiedy modli się w niedzielę w kościele
  • dziennikarze mogą robić zdjęcia gdy wchodzi albo gdy wychodzi z kościoła natomiast to co robi w kościele jest to sprawa prywatna jest to sprawa intymna
  • między monarchą a jego Bogiem i moim zdaniem słusznie nie powinno się takimi
  • zdjęciami epatować takich zdjęć nie powinno się robić Dziękujemy bardzo serdecznie to jest taki był wykład trochę z historii
  • kościoła trochę sprawa wyznaniowego bardzo dużo na temat też kultury i
  • stosunków społecznych w nam to mówi w poszczególnych
  • elementach Wielkiej Brytanii i zanim przejdziemy do pytań tutaj na miejscu Przyszło nam pytanie na
  • Facebooka nawiązujące do takich polskich akcentów ewentualnie czy to prawda że nasz Jan Łaski miał udział w utworzeniu kościoła
  • Szkocji nie nie kościoła Szkocji Jan Łaski miał był super inteligentem zborów cudzoziemskich
  • w Londynie I tam był problem czy superintendent jej
  • się równa biskupowi bo wiem jak państwo wiecie za Edwarda VI nie pozwolono znieść biskupów klamer sam był biskupem sam pał kościół reformowany w kierunku
  • Kościana formowanego Ale nas zniesienie urzędu biskupów się nie zgodził łaski Zresztą nie chciał ubierać się w stroje biskupie A co kalvin mu powiedział że ma
  • przestać się wygłupiać i ma się stosować do przepisów stroje biskupa też rzecz zupełnie drugorzędna czy trzeciorzędna łaski miał swój udział w Powstaniu w
  • kościołów holenderskich i niektórych parafii kościoła Anglii ale
  • nie kościoła Szkocji nie nie nie kościoła Szkocji jeszcze jedno pytanie Jaka jest pozycja innych kościołów i wyznań tych
  • poszczególnych krajach Czy istnieją tam jakieś regulacje dotyczące zakładania nowych kościołów regulacje wagi są bardzo liberalne
  • bowiem obowiązuje od 19 wieku ustawa o Wolności sumienia i wyznania nieco inną nazwę
  • tam państwo można założyć o ile ja dobrze pamiętam już wtedy też tego jakoś nie ostatnie nie sprawdzałam ale to nie jest aż tak szczegółowe jak w Polsce tam
  • to tam kościoły mniejszościowe to są tak zwane korporacje prawa prywatnego różnica właśnie między kościołem Szkocji oraz niektórymi
  • kościołami unitariańskimi i niektórymi kościołami United była że one były założone za innego innym reżimie prawnym i w związku
  • z tym trzeba było specjalnym aktem parlamentu zmienić
  • niektóre przepisy na przykład w testamentach w tak zwany Jeans czyli
  • zapisy testamentowe bo pojawiło się to też w ramach takich ciekawostek skoro mówimy w 1925 roku w zjednoczonym kościele Kanady Gdzie znów aby pozwolić
  • na unię Trzeba było zmienić to ustawą gdyż tylko ustawa może zmienić niektóre
  • zapisy w testamentach i w dachtach darowizny i te kościoły są inne gdyż one
  • są starsze tak bym to powiedział i w związku z tym jako starsze mają nieco inną mocowania w prawie teraz można zakładać dowolne kościoły
  • tylko to są korporacje prawa prywatnego tak zwanego No ja tylko dodam że Polska na tle Europy ma bardzo liberalne prawo wyznaniowe i Kościół jest założyć
  • stosunkowo łatwo odsyłam państwa do wykładu doktora zawiślaka pod tytułem
  • zrobić sobie kościół lub Zróbmy sobie kościół lub związek wyznaniowy
  • tam jest bardzo dokładnie opowiedziane Jak można założyć kościół w Polsce skoro
  • mówisz że w Wielkiej Brytanii Jest to jeszcze łatwiejsze to nie wiem jak
  • w sensie jest założyć korporacje prawa prywatnego dużo łatwiejsze natomiast kościół jako taki
  • tam szczególnie w Anglii jest to bardzo skomplikowane No w Anglii jest jeden kościół jest to kościół Anglii nawet kościół rzymskokatolicki jest korporacją
  • prawa natomiast nie jest formalnie jako taki
  • wyznaniem natomiast one są traktowane nieco inaczej znowu jej nie znam dokładnie w tej chwili przepisów więc nie chcę dalej wchodzić bo jest kościół
  • jak matka jest jeden w Anglii jest to kościół anglikański inne na to się ładnie mówi kościół rzymskokatolicki ale tak jak mówię one często mają bardzo
  • irokokowe konstrukcje kim one są na przykład w ramach
  • ciekawostek podam państwu że w Stanach normalnie kościół episkopalny
  • nie istnieje Kościół episkopalny jest zarejestrowany w Pensylwanii jako Stowarzyszenie misyjne protestanckiego kościoła episkopalnego
  • matka i zrobić właśnie chyba odrębny wykład na temat tego jak nazywają się różne
  • kościoły
  • a wszystkie inne na pozwalamy chciałbym zacząć podziękowania jak zwykle bardzo
  • ciekawe tak ksiądz lektor wspomniał tą kontrowersję
  • z wieczerzą Ja rozumiem że tej kontrowersji już nie
  • ma że w dzisiejszych czasach kiedy Kiedy król czy rodzina królewska tam
  • przystępuje do Wieczerzy Pańskiej to już kościół anglikański no powiedzmy nie robi z tego problemu Ja mam pytanie czy były jakieś nie wiem uchwały
  • rozstrzygnięcia teologiczne czy raczej tak jak to jest Wielkiej Brytanii zadziałał obyczaj który w tej kulturze ma duże znaczenie i po prostu
  • no jakby Akceptuje się to i mam jeszcze pytanie Jak wyglądają takie oficjalne
  • relacje między kościołami właśnie Szkocji kościołem anglikańskim czy to są w filmiku uliczny czy znowu tak tutaj od
  • tej strony Dziękuję bardzo dziękuję za bardzo miłe słowa tak to zadziała pan odpowiedział to zadziałało bardzo
  • ważne element brytyjskiej tożsamości konstytucyjnej także kwestie religii czyli obyczaj no Poza tym no trudno sobie wyobrazić żeby jeżeli lokalny
  • pastor pozwala na uczestniczenie Królowej Teoretycznie tylko on i zacząć
  • mają jurysdykcji na tym kto do tej Wieczerzy Pańskiej przystępuje kościół anglikański w tej chwili już nie ma do tego żadnych jakichś takich niuansów
  • Proszę pamiętać że lata kiedy to wywołało to w kościeleńskim był taki
  • krótki okres czasu że w kościele anglikańskim rzeczywiście Wyglądało na
  • to że przejmą gokatolicy i oni uważali ten szkocki zwycza za bardzo
  • niski jak wiemy w kościele administracyjnym tak naprawdę zwyciężyli od 19 wieku w tej chwili już zupełnie ten ten ruch
  • ewangelikalny nie anglokatolicy pomimo że w katedrach
  • Sącz tym mnie kościół jako cuda zasady ma oblicze wybitnie ewangelikalnej nawet już nie Broad church Jakie są stosunki są dość dobre a
  • ja pamiętam z nami jednego biskupa którego anglikańskiego jego córka była żoną pastora kościoła Szkocji i parę lat temu do tego stopnia że kościół Anglii i
  • Szkocji podpisały uchwałę o współpracy na rzecz wspierania kościoła chrześcijaństwa i w Anglii w Szkocji i wtedy awanturę urządził paradoksalnie
  • episkopalny kościół Szkocji który mówi a ja my to co jesteśmy
  • Kościuszko czyli tak trochę mu było głupio ale powiedział No rzeczywiście No co wy jesteście Jesteście bardzo małym kościółkiem arcybiskup weldi musiał
  • przepraszać tego swojego prymasa w Szkocji że rzeczywiście no
  • zapomnieli a nie powinni byli No ale Tym niemniej tak naprawdę to było Porozumienie on się tłumaczą że to było Porozumienie dwóch narodowych kościołów
  • a kościół episkopalne w Szkocji tym kościołem nie jest on skupia całą masę
  • kosiły piskopalne przy Szkocji skupia bardzo dużo arystokratów i notabene królowej Wiktorii to się nie podobało bo uważała że nie ma nic gorszego niż
  • jeżeli Elita ma inne wyznanie niż zwykli ludzie i ona mówi że to prowadzi do wyalienowania władzy kościoła od społeczeństwa i notabene królowa matka
  • była wyznanie episkopalnego Ona właśnie była z tej rodziny oni pamiętacie
  • dziadek królowej matki był pastorem anglikańskim ale nie pastorem kościoła Szkocji także te stosunki są bardzo dobre w tej chwili
  • Powiedziałbym w ten sposób kościół Szkocji w tej chwili nawet jest pod wieloma względami dużo bardziej otwarty niż kościół Anglii wcześniej miał
  • kobietę księżo prawie 40 lat wcześniej ordynował osoby lgbt na duchownych teraz
  • kościół Szkocji Sam podjął decyzję że duchowni mogą udzielać takich ślubów i mogą w takie śluby wstępować w kościele Anglii jest osobna ustawa która
  • wyłączyła kościół Anglii z Europejskiej Konwencji Praw Człowieka i sprawa o
  • małżeństwie kościół Anglii będzie musiał sam na syrodzie zadecydować o zgody na
  • małżeństwo jednopłciowe i tą decyzję będzie musiał ratyfikować parlament brytyjski w kościele Szkocji tego nie ma bo jest
  • to kościół Narodowy prawdziwy kark staram się rządzi to Dominik nie pewnie zaraz mi coś wyśle to jest kościół który jest nieza i sam rządzi się
  • własnymi prawami W kwestiach dogmatycznych i W kwestiach ustrojowych mamy jeszcze pytanie o to jak jakiś status ma kościół metodystów Czy należą
  • właśnie do tych independentem
  • to jest taki kościół znów który powstał jako ten ruch odnowe węglikalny w
  • kościele Anglii no oni potem zdecydowali się na święcenie własnych duchownych to
  • jeżeli oglądaliście tych metodystów jak to wygląda to polecam serial poldark bo tam to troszeczkę jest o tym to był kościół który swojego czasu miał
  • naprawdę duże wpływy wśród klasy bym powiedział Robotniczej i takiej uboższej klasy średniej Proszę pamiętać
  • że córka że Margaret Thatcher była wychowana była córką świeckiego kaznodziei premier Margaret była córką świckiego kaznodziei w kościele
  • metodystycznym Tym niemniej jest to coś o czym znowu Wspominałem w XIX i XX
  • wieku te kościoły mniejszościowe zaczęły się zwijać liczebnie zaczęły się absolutnie zwiać liczebnie No i kościół metodystyczny No w tej chwili
  • i on przeżywa pewnego rodzaju załamanie no bo no bo jest pytanie Jeżeli kościółek mikański jest kościołem Narodowym i ma taki element ewangelny to
  • po co jest osobny kościół metodystyczny nie pamiętam w tej chwili Jaka jest liczebność ale ona jest naprawdę jest
  • dramatycznie spada przez ostatnie 20-40 lat to wygląda powiedział wręcz
  • katastroficznie pamiętam że nawet jeden z metodystów to musiało być jeszcze jakieś 15 lat temu że jeden jest na obradach ich
  • synodu przewodniczący ich synodu zapytał czy przypadkiem to nie jest czas kiedy Pan Bóg wykonawczy swoją pracę którą miał
  • chciał wykonać przez kościół metodystyczny Powoli go nie odkłada
  • [Muzyka] No bardzo odważny kazanie wśród lidera
  • ale No właśnie niestety to tak wygląda w innych krajach zupełnie nie proszę mnie nie zrozumieć to nie jest że my to bym się Załamuje bo na którym może nie
  • jest w Anglii i w Szkocji tak zdecydowanie
  • Dzięki serdeczne ponieważ Zbliżamy się już do godziny 20
  • to myślę że ewentualnie następne pytania czy komentarze Zapraszamy na Facebooka
  • Zapraszamy na YouTube po uwieszczeniu nagrania Kazimierz Bardzo ci dziękuję
  • Jak zwykle fascynująca podróż Tak jak już mówiłam i po historii kościoła i
  • poprawnie wyznaniowym i po kulturze społeczeństwach Myślę że będziemy tam
  • kontynuować takie spotkania z kościołami w różnych miejscach w Europie w Stanach Zjednoczonych miejscach dlatego że to
  • pokazuje jak bardzo różnorodne jest chrześcijaństwo i jak różny sposób też w różnych miejscach się rozwija jak różne ma struktury i z
  • czego wynikają pewne rzeczy tutaj to nawiązanie właśnie do uroczystości pogrzebowych Królowej Elżbiety No właśnie też było z takim kolejnym
  • rozjaśnieniem tego co tam właściwie się działo i dlaczego pewne czynności
  • były podejmowane że te uroczystości w Wielkiej Brytanii kiedy przenoszono
  • królową tego parlament Hole do Westminster Abby No to było z pewną
  • pompą w kościele Szkocji w takiej reformowany zwyczaje taki skromny z
  • pałaców Hollywood ten pochód bez duchownych bo duchowny w kościele Szkocji teoretycznie nigdzie za
  • trąbną to jest jeden z takich ciekawostek sięgających reformacji szedł
  • przed milczeniu i to była ta różnica także no jak gdyby tym Jak Szkoci cele
  • ale znowu no to widzieliśmy i Dziękuję za zwrócenie na to uwagę i różnice
  • kulturowej i różnice wyznaniowe i różnice teologiczne to jest taki dla mnie dzisiaj fascynujące jako historyka kościoła to można widzieć na co dzień na
  • żywo tak No warto zwracać uwagę na takie rzeczy Dlatego że czasami przyjmujemy coś po prostu na zasadzie takiej
  • naturalnej a zwracanie uwagi na na tego typu rzeczy otwiera nam zupełnie nową
  • perspektywę na przykład ta przysięga No proszę pamiętać ostatnim razem Karol podobno przysięga była złożona w 1952 roku
  • i to nie było w tym transmitowane na żywo a tutaj Widzieliśmy jak król Karol składa przysięgę sięgającą początku XVIII wieku ale
  • której geneza wywodzi się z wojen religijnych które toczono w XVI wieku i to jest właśnie ten brytyjski sposób na
  • zabezpieczenie pokoju religijnego i to może nam się wydawać No taka przysięga ale Tym niemniej to w ten sposób działało I do dzisiaj działa
  • Raz jeszcze dzięki serdeczne no i chciałam państwa zaprosić na za tydzień
  • za tydzień spotkamy się z profesorem Piotrem lorkiem i będziemy rozmawiać o świętym Pawle i pieniądzach a mianowicie
  • o sztuce fundraisingu jaką stosował Święty Paweł więc więcej nie powiem na
  • pewno będzie ciekawie a jeżeli chodzi o dzisiaj państwu również dziękuję za ciekawe pytania za komentarze które się również pojawiły
  • już na Facebooku Zapraszam do przeczytania Kazimierz ciebie do
  • ewentualnych odpowiedzi do dyskusji no i do zobaczenia za tydzień
Pobierz transkrypcję (TXT)