Dekalog krok po kroku. Cz. 4
Opublikowano:
Rozwiń transkrypcję filmu
Dekalog krok po kroku. Cz. 4 | EWST online
- [Muzyka]
- [Muzyka]
- Dzień dobry państwu z ogromną przyjemnością mówię dzień dobry jest
- wtorek godzina 19 i Jest jeszcze jasno rozpoczynamy wst online a dzisiaj
- kontynuujemy naszą podróż przez Dekalog przykazanie trzecie i
- ósma co jest ze sobą łączy czy ten układ przykazań w dalszym ciągu
- się zachowuje że rzeczywiście takie pary po kolei z dwóch części dekalogu
- czy to tylko po prostu jest taki wygodny układ czy rzeczywiście je coś ze sobą
- łączy o tym opowie nam po raz kolejny za bućkowska
- wykładowczyni wstępu do Starego Testamentu oraz języka hebrajskiego we
- wst osoba która ze wszechnia jest kompetentna w zakresie dekalogu
- rozumianego nie tylko jako to co znamy prawda te katechizmowe
- bardzo często Czy znajdowane w Biblii 10 przykazań ale również jego interpretacji w tym interpretacji radnicznej Iza zapraszam
- dzień dobry po kilkutygodniowej przerwie podejmujemy naszą wędrówkę niespieszną
- krok po kroku w kierunku zrozumienia dekalogu
- zatem zapraszam jest to nasze czwarte już spotkanie i bohaterami dzisiejszego spotkania są
- przykazania trzecie i ósme i zapisane są one dla nas w księdze wyjścia
- w 20 rozdziale jest to 7 werset oraz księdza Powtórzonego Prawa piąty rozdział 11 werset tutaj zamieściłam tłumaczenie a i b czy też
- znany jako tłumaczenie Piotra zaremby nie używaj imienia pana Boga na daremnie gdyż pan nie pozostawi bez kary tego kto używa jego imienia nadaremnie oraz
- przekazanie 8 zapisane w Księdze wyjścia w 20 rozdziale 15 wersecie oraz księdze
- Powtórzonego Prawa piątym rozdziale XIX wersecie które brzmi nie kradnie
- tak pierwsze bardziej rozbudowane drugie krótsze znamy już ten wzorzec naszych poprzednich spotkań
- i za chwilę będziemy przyglądać się dokładnie naszym dzisiejszym przykazaniom ale najpierw taki krótki przypomnienie tego
- Gdzie jesteśmy W naszej podróży Myślę że przyda się ono po tej naszej
- kilkutygodniowej przerwie
- Otóż Jak liczymy przykazanie rozwijałam ten wątek dojść dokładnie na
- naszym pierwszym spotkaniu kiedy mówiliśmy sobie o tym w jaki sposób grupowane są przykazania w różnych tradycjach
- i tradycji ta muzycznej wygląda to właśnie tak jak Państwo widzą i tej
- tradycji się trzymamy w naszych kolejnych spotkaniach zatem właśnie przykazanie nie będziesz wzywał imienia boga twego na daremno czy też używał
- imienia boga twego nadaremna oraz przykazanie nie kradnij To są właśnie przykazania trzecie i ósme takie krótkie wyjaśnienie jeśli
- ktoś z państwa jest bardziej zainteresowany kwestią liczenia różnych wzorców czy to zapraszam na nasze pierwsze spotkanie Można je znaleźć
- sobie w internecie i słuchać powiedzieliśmy sobie że
- te nasze przykazania powszechnie nazywane są przykazaniami tak naprawdę
- określa się jako 10 słów i faktycznie Stanowią one 10 takich twierdzeń
- 10 kategorii wokół których skupione są wszystkie
- pozostałe przykazania tory tak i o tym też Mogliśmy sobie w
- pierwszym i też kolejnych spotkaniach powiedzieliśmy sobie też że podzielone są one właśnie na dwie grupy Pierwsza z nich Pierwsze 5 przykazań tak
- taki podział został zachowany aby też wskazać na pewno symetrię Także mamy 5 i
- 5 to grupa przykazań pomiędzy człowiekiem a Bogiem i tutaj należą do niej te dwa pierwsze
- które omawialiśmy sobie Ja jestem panem Bogiem twoim który cię wyprowadziłem z
- domu niewoli z Egiptu nie będziesz miał bogów innych oprócz mnie i nie będziesz
- sobie czynił obrazu Boga aby mu oddawać cześć o tym mówiliśmy sobie na ostatnim
- spotkaniu i kolejna grupa to są przykazania pomiędzy człowiekiem a
- jego bliźnim tak pomiędzy Ben Adam Lacha Vero po hebrajsku i tutaj
- mamy te przykazania takie krótkie bardzo
- o których mówiliśmy wcześniej nie morduj nie cudzołóż i dzisiejsze przekazanie
- nie kradli i wskazaliśmy sobie też na paralele pomiędzy tymi przykazaniami i tak jak
- Asia wspomniała Na początku jest to oczywiście taki wygodny sposób klasyfikacji przykazań takiego łączenia też żeby
- można je było pogrupować zapamiętać
- zarysować takie paralele ale wydaje mi się że przy okazji naszych dwóch
- wcześniejszych spotkań mogliśmy zobaczyć że te zależności
- idą trochę głębiej niż tylko takie proste powiedzmy sobie nawet
- innemu techniczne zabiegi tak i mam nadzieję że dzisiaj uda mi się pokazać
- również pewien związek pomiędzy przykazaniem trzecim i 8 a które może na
- pierwszy rzut oka nie bardzo się ze sobą łączą No ale zobaczymy
- zatem idziemy przykazanie trzecie tak najpierw Ustalmy sobie taki nam schemat
- się wyłonił w trakcie tych naszych spotkań jak
- brzmi faktycznie to przykazanie i w jaki sposób będziemy je tłumaczyć tak już
- podobnie jak w naszych poprzednich dwóch przykazaniach widzimy
- że tutaj również nie pojawia się tryb rozkazujący
- natomiast sformułowane są te nakazy czy wypowiedzi
- w drugiej osobie liczby pojedynczej nie będziesz tak albo będziesz coś robił tak
- tutaj akurat mamy do czynienia z zakazem zatem nie będziesz dosłownie tłumaczylibyśmy nosił nie będziesz nosił
- imienia umieściłam tutaj tetragram bo właśnie ta forma jest tutaj użyta Czyli nie będziesz nosił imienia
- jhwh im Pana Boga twojego i tutaj z braku lepszego słowa
- zostawiłam tą formę na daremnie tak gdyż nie pozostawi bez kary
- pan tego który nosi imię jego nadernie tak co możemy tutaj zaobserwować widzimy
- symetrię tego w jaki sposób podane jest to przykazanie czy to twierdzenie nie
- będziesz nosił imienia pana Boga twojego nie pozostawi
- bez kary Pan Bóg twój tego kto to imię nosi na daremnie czyli tutaj powtarzają
- się te motywy imienia noszenia imienia i tej daremności tak żeby dobrze zrozumieć
- to przykazanie musimy też przyjrzeć się kluczowym trzem terminom tak i jest to
- określenie dotyczące właśnie tego noszenia tak cóż to jest takiego oraz Co to znaczy nadaremnie i dlaczego
- tutaj jest mowa o karze takie koło przy jedynym przykazaniu powiedziane
- jest okaże tak szczególnie za wykroczeniem wobec tego właśnie
- przykazania czyli patrzymy sobie coś mi tutaj nie chce się przewijać muszę się zgłosić na szkolenie
- kolejne zatem tak termin ten który ja tutaj sobie tak roboczo to już roboczych
- super dosłownych czy hiper dosłownych przykładach mówiliśmy sobie troszeczkę ostatnio przetłumaczyłam to jako nosić tak
- i ten hebrajski czasownik NASA tak sobie podstawowych formie tak tak wygląda
- właśnie to oznacza nosić zakładać podnosić i to może być noszenie ubrania
- to może być zakładanie ubrania to może być na przykład kiedy mowa jest o
- arcykapłanie że zakładam na siebie swój ubiór swój epot i jest
- mowa o czymś takim co nazywa się napierśnik i tam umieszczone są kamienie szlachetne z imionami poszczególnych plemion Izraela mówi się
- że arcykapłan nosi te imiona tych plemion tak czyli ma je po prostu na
- sobie tak też możliwa jest tłumaczenie podnosić tak jak ponosi się
- sztandar rękę można głos podnosić także to jest bardzo Powszechny czasownik
- bardzo często występujący w Biblii hebrajskiej i bardzo konkretnie tak w
- ogóle język hebrajski z takim bardzo konkretnym językiem i te pojęcia które
- rozwijają się jako abstrakcyjne zawsze wywodzą się z bardzo konkretnych określeń tak jak tutaj tak także Czyli mamy tu do czynienia z ideą noszenia
- zakładania podnoszenia i teraz dotyczy to imienia i w jaki sposób nie wolno tego imienia nosić tak
- na razie zostańmy przy tym określeniu nie wolno go nosić w taki sposób
- aby było to tłumaczone z częstą nadaremno
- tak to słowo Wstaw
- tłumaczone jest możemy je tłumaczyć jako pustka jako nicość nic brak tak mowa
- Tutaj też jest dosyć często używane w Biblii hebrajskim hebrajskiej i odnosi się na przykład do
- niemożności polegania na pomocy człowieka która często okazuje się być niczym tak być Próżna nie można na to liczyć często mówi się o właśnie innych
- bóstwach że one są właśnie takim niczym taką pustką nicością
- więc w taki sposób nie powinno się tego imienia Bożego nosić i ostatnie słowo
- na k to jest to słowo które tłumaczone jest jako że jako nie pozostawi Bóg bez kary albo inne możliwe
- tłumaczenie jest że nie pozostawi bez winy tak albo że nie uniewinni
- i podstawowe znaczenie tego określenia to jest być czystym być wolnym tak I w
- ten sposób możemy tutaj rozumieć tą sytuację że Bóg nie pozwoli oczyścić się takiego postępowania tak
- Czyli podsumowując tutaj te nasze rozważania możemy powiedzieć tak że
- przykazanie to mówi coś takiego nie Postępuj w taki sposób by imię Boga a co
- za tym idzie sam Bóg tak o zależności i znaczeniu imienia
- w starożytnym Izraelu trochę sobie mówiliśmy też ostatnio Przy okazji też
- drugiego przykazania więc nie pozwól nie Postępuj w taki
- sposób aby imię bogacze sam bóg postrzegany był przez innych jako nicość jako pustka jako coś nieważnego niegodnego
- tak Czyli widzimy że jest to o wiele szersze rozumienie niż to do którego
- jest jesteśmy przyzwyczajeni i które też sugerują nam niektóre tłumaczenia tak
- często mowa jest o wzywaniu Bożego imienia nadaremno albo do czyżch rzeczy
- tak więc wydaje mi się 1000 latka tłumaczy że nie wzywaj imienia Bożego dotyczy
- Biblia Warszawska na przykład bardziej tutaj
- dosłownie tłumaczy tak bliżej tekstu jest Nie bierz na daremny tak i też to
- jest dosyć takie enigmatyczne właśnie pytanie cóż to znaczy brać imię Bożeny daremnie OK i jest też ten element kary właśnie
- tak Czyli tutaj Ta kara to nie pozostawienie bez kary polega na tym że
- za takie nadużywanie imienia takie postępowanie które prowadzi do tego że
- Boże imię postrzegane jest jako nic niewarte takiego postępowania Bóg nie pozwala się oczyścić Ono ma swoje konkretne
- konsekwencje tak Czyli nawet Trudno tutaj może mówić o karze tak bo kara kojarzy się z kimś takim intencjonalnym
- wymieszaniem dodatkowych konsekwencji tak czy dodatkowych
- środków podejmowania właśnie jakichś dodatkowych środków dyscyplinujących tutaj wydaje się że są to bezpośrednie konsekwencje fakt że z takiego
- postępowania Bóg nie pozwala się oczyszczać że są bezpośrednie konsekwencje właśnie spowodowania że to Imię Boże będzie
- postrzegane jako pusty Nic nie znaczące
- Idźmy dalej spróbujmy zagłębić się jeszcze troszeczkę bardziej tak przechodząc od tej warstwy tutaj leksykalnej i
- gramatycznej pójdźmy sobie dalej jeszcze głębiej do treści tego przykazania
- zauważmy że jest ono bardzo mocno zakorzenione w dwóch pierwszych przykazaniach tak Czyli
- Ja jestem Pan Bóg twój czyli mówiliśmy sobie o tym wcześniej że jest to przykazanie dotyczące wiary w Boga tak i w tradycji rabinicznej ono jest
- rozumiane właśnie jako przykazanie i kolejny przykazanie dotyczyło absolutnej całkowitej lojalności wobec Boga wobec pana wobec
- Jahwe jako Boga przymierza mówiliśmy sobie na tym naszym ostatnim spotkaniu że tutaj wszystkie te przykazania zostały bezpośrednio na dane w
- kontekście przymierza stałe prawo jako właśnie pewien kodeks
- który miał regulować postępowanie Bożego ludu wobec swojego pana
- i podstawowym Wymogiem w kontekście przymierza była wierność tak
- niewierności okazanie braku lojalności praktycznie równało się zerwaniu
- przymierza tak zatem uznanie pana przymierza wiara w niego
- jako pierwsza przykazanie dalej absolutna lojalność nie oddawanie czci nikomu innemu
- i wierność Tylko wobec Jahwe jako Pana
- przymierza i idziemy teraz krok dalej na podstawie właśnie tejże wiary i w tej
- absolutnej lojalności teraz Przechodzimy w sferę działania
- tak Czyli Pamiętając o tych dwóch pierwszych warunkach teraz idziemy dalej tak I w oparciu o To
- przenosimy to sfery działanie
- Czyli możemy sobie powiedzieć że tutaj też bezpośrednio znajdujemy kolejne
- odniesienie do zakazu czynienia obrazów tak mówiliśmy sobie o tym też ostatnio powiedzieliśmy sobie że to człowiek jest tym podstawowym obrazem Boga i
- reprezentantem Boga wobec całego stworzenia Tak więc człowiek
- występuje w imieniu Boga wobec świata tak I to jest wielki zaszczyt
- wielka odpowiedzialność i w związku z tym też poważna konsekwencje które tutaj
- są wymieniane tak to że Bóg nie pozostawi właśnie bez kary czy też Bóg nie pozwoli żeby się z takiego sposobu postępowania który
- niszczy te to Boże imię żeby można się było łatwo oczyścić
- dobrze Kolejna rzecz owo postępowanie człowieka jako reprezentanta
- Jahwe musi odpowiadać wartości jaką to imię niesie tak
- powiedzieliśmy sobie że to Boże imię to jest imię objawione w kontekście przymierza tak czyli to jest Bóg który działa dla dobra człowieka na rzecz
- człowieka okazuje mu efekt czyli
- jest nastawiony przychylnie do człowieka z
- niewiadomych powodów albo sobie tylko wiadomych powodów nieustannie wiernie nastawiony jest przychylnie wobec człowieka i działa dla
- jego dobra tak na podstawie właśnie headset Bóg wyprowadził Izraela z Egiptu
- przyprowadził go pod Synaj i zdecydował się potwierdzić Przymierze zawrzeć Przymierze
- udzielić praw według których Izrael miał postępować tak to wszystko dzieje się w
- kategoriach Eset to całe działanie reprezentowane jest przez imię Jahwe i
- teraz właśnie Izrael idąc dalej do świata ma postępować zgodnie z tym jak i
- jak to jest tak czy znowu mamy tutaj wielki zaszczyt wielką odpowiedzialność
- OK tak Czyli mówimy tu o całokształcie działania
- i reprezentowania Boga w świecie i to oczywiście też dotyczy
- wypowiadanych słów tak bo trzeba też podkreślić że tradycja
- robiniczna bardzo mocno zwraca uwagę Co wiemy o czym już mówiliśmy na otaczanie
- szacunkiem raz Bożego imienia i dwa też odnosi się ona do składania przysiąg
- w oparciu o Boże imię dobrze I teraz jeśli chodzi o otaczanie
- szacunkiem imienia Bożego robi to poprzez nie wymawianie go tak i
- o tym też już sobie trochę mówiliśmy ostatnio czyli tego czteroliterowego imienia boga nie wymawia się wcale
- tak na tyle ono było otaczane wielkim szacunkiem wielką czcią że nawet
- nie zachowała się jego wymowa Tak w tej chwili naukowcy
- zrekonstruowali tą wymowę właśnie
- i uznaje się powszechnie że brzmi ona Jahwe ale wymowa tani została utrwalona w tradycji rabinicznej
- ponieważ to co pozostawili po sobie maseraci tak
- to czteroliterowe imię zawsze było zlokalizowane jako adonail Tak więc zawsze wymawiane jest słowo imię jako
- adonail czyli pan i też istnieje zasada w tradycji robinicznej żeby w ogóle imię Boga wymawiać
- zawsze z należną czcią w kontekście studiowania tory i w kontekście modlitwy
- także tutaj Mamy też całą tą kategorię z którą
- pewnie jesteśmy ze znajomymi żeby nie wypowiadać tego imienia lekko tak w
- niestosownych kontekstach tak także tutaj mamy ten element też
- otaczania szacunkiem Bożego imienia właśnie w wypowiedziach
- drugim takim aspektem dotyczącym właśnie języka jest składanie przysiąg i tutaj
- tradycja radymiczna mówi o tych przysięgach które sprawiają że to Boże imię staje się takie puste Czy nic nie znaczący i wymienia się tutaj bardzo je
- przysiąg pierwsze to jest przysięganie przysięga która dotyczy takich rzeczy oczywistych taki klasyczny przykład
- który się podaje że ktoś przysięga że kamienie z kamieniem Tak więc jest to
- takie trywializowanie tutaj Bożego imienia przy składaniu tego rodzaju przysiąg i drugi rodzaj przysiąg który się tutaj
- które się przywołuje to jest poświadczanie nieprawdy czyli mówienie
- na przykład że kamienie z drzewek tak Czy drzewo jest kamieniem więc
- składanie poświadczanie przysięgą nieprawdy tak to też prowadzi do tego że
- Boże imię postrzegane jest jako nic nieznaczące
- traci swoją świętość traci swoją chwałę w ten sposób
- i w tym kontekście Myślę że ciekawie będzie przyjrzeć się No i nie będziemy tutaj tego robić szczegółowo Nie mamy na to
- niestety czasu ale to jest ciekawy wątek zachęcam państwa do poczytania sobie pod
- tym kątem wypowiedzi Jezusa na temat przysiąg tak w kazaniu na górze Jezus mówi w ogóle nie przysięgajcie tak ani na niebo
- ani na Jerozolimy W ogóle nie przysięgajcie tak Czyli tutaj Jezus Jawi
- się nam w tym kazaniu na górze jako rabin Nauczyciel który z
- chęci tego żeby prawo było na pewno przestrzegane robi jakby dodatkowy
- zakaz tak podaję dodatkowy zakaz w ogóle nie przysięgajcie tak i jest to
- taki pojęcie znane w tradycji rabinicznej Kiedy mowa jest ogrodzeniu prawa tak żeby możemy tutaj też to widzieć właśnie w
- przypadku absolutnego zakazu wymawiania imienia Bożego Tak więc chcemy żeby to
- imię było otoczone szacunkiem zawsze wymagane z szacunkiem więc aby to zapewnić Najlepiej w ogóle go nie wymawiać tak I tutaj
- Jezus robi podobnie tak nie przysięgajcie na to czy na tamto najlepiej nie przysięgajcie wcale
- Czyli podsumowując całe to przykazanie tak o tym nie
- noszeniu imienia Bożego na próżno w pusty sposób
- możemy powiedzieć że jest to takie wyjście z Bogiem do świata w każdym
- naszym działaniu tak w każdym działaniu jesteśmy czy odwołując się do momentu
- zawierania przymierza podawanie przykazań Izraelici mieli być właśnie
- reprezentantami Boga reprezentantami pana reprezentantami Jahwe
- i jako taką ilustrację tej prawdy chciałabym państwu przytoczyć taką
- harcerską opowieść tradycji chasydów z lubawicza
- od pewnej rodzinie która przeniosła się w czasach pogromów przeniosła się z
- Rosji do Ameryki i tam w tej rodzinie było kilku braci i oni założyli sobie
- sklep mięsny Tak wiadomo że tutaj
- kwestie jako oszerności odpowiedniej jakości mięsa były bardzo istotne i wraz
- z nimi przeprowadził się do Ameryki również Ojciec który z początku ubierał
- się bardzo tradycyjnie tak jak tutaj widzimy na zdjęciu miał paysa miał brodę cały taki strój tradycyjny i ten tradycyjnym stroju odwiedzał
- swoich synów i przesiadywał w tym sklepie ale po jakimś czasie zgolił
- brodę i ubrał się we współcześnie noszone ubranie
- i kiedy jego rabin Z zaciekawieniem zapytał dlaczego tak się stało
- powiedział coś takiego synowie proszą mnie żebym siedział u nich w sklepie
- kiedy ja tam siedzę i wyglądam właśnie jak chasyd
- założy założenie wszystkich którzy przychodzą do sklepów jest takie że jest
- to sklep z koszernym mięsem a ja w trakcie tych tego czasu zdążyłam
- zaobserwować że moi synowie nie zawsze mają konkretne mięso Więc nie chcę swoją
- osobą w swoim wyglądem dawać tutaj powodów do tego by myślano że tutaj jest
- koszerne mięso to jest taka prosta historia która nam ilustruje tą głębszą prawdę o której sobie Mówiliśmy a też chciałabym pójść
- krok dalej i przypomnieć To o czym mówiliśmy sobie
- ostatnio taki paradoksalne stwierdzenie rabina Mendla Skocka który powiedział że
- niekiedy czasami wypełnianie mitwy przykazania staje się bałwochwalstwem tak kiedy ta mu przykazanie
- staje się ważniejsze wtedy ono przysłania Boga i prowadzi do
- różnych nadużyć i podobnie dzieje się w przypadku
- właśnie niewłaściwego reprezentowania Boga w świecie czyli sprawiania że jego
- imię jest postrzegane jako bezwartościowe i takim najbardziej
- niechlubnym tego przykładem możemy powiedzieć to jest przemoc dokonywana w imię Boga tak niestety każda religia ma gdzieś tą swoją taką
- niechlubną kartę właśnie tą ciemną stronę
- i tych właśnie ciemnych stronach i w jaki
- sposób można tę sytuację rozwiązać pisze w swojej książce rabiń Jonathan Sax
- który był naczelnym rabinem Wielkiej Brytanii niestety nie żyje już
- książka została napisana w 2015 roku zatytułowana jest właśnie not ingas name
- czyli nie w Bożym imieniu i jest to książka właśnie o przemocy religijnej i
- tutaj rabin Sax koncentruje się na właśnie trzech głównych religiach monoteistycznych tak które wszystkie
- twierdzą że mają wspólnego przodka Abrahama i każda ma właśnie w swojej historii taką niechlubną kartę przemocy a tutaj
- koncentracja jest tej opowieści właśnie ramisak z odwołuje
- się do trzeciego przykazania i też wielu innych ciekawych wątków których nie mamy
- tutaj czasu rozwinąć i też
- podaje sposób w jaki można wyjść z tego kręgu przemocy tak
- Czyli popatrzeć
- co do zasady To rozwiązanie jest proste właśnie popatrzeć na tych innych
- jako na będących
- reprezentantami Boga w świecie w inny sposób tak to zasady jest to
- proste a co do szczegółów to zachęcam do przeczytania książki
- niestety nie nie zostało ona jeszcze przetłumaczone może doczeka się tłumaczenia Ale dostępna jest i w wersji papierowej i na różnych
- nośnikach w języku angielskim trzeba bardzo zachęcam ciekawe rozważania
- zainspirowane właśnie tym trzecim przykazaniem w odniesieniu
- do przemocy religijnej szczególnie w kontekście też ostatnich wydarzeń
- z którymi mieliśmy do czynienia jeśli chodzi o przemoc właśnie
- ze świata islamu
- dobrze to Przechodzimy sobie do przekazania ósmego taki teraz dla odmiany jest to krótkie przykazanie i tłumaczone jest
- nie będziesz kradł lokinów Andrzej znowu tutaj mamy do czynienia z trybem
- rozkazującym tak druga osoba rodzaj męskiego liczby pojedynczej nie będziesz nie będziesz tak robił tak i jest to znowu kontynuacja poprzednich przykazań
- wcześniej wymienianych też krótkich lotyrcach nie będziesz mordował loki NAF
- nie będziesz tu założył i teraz loki w nie będziesz kradł napisałam to też
- porywał dlaczego to słowo ghanaf Podstawowa forma tego czasu na hebrajskiego oznacza właśnie
- kraść i bardzo szerokie jest tak kradzież może dotyczyć różnych rzeczy
- też kradzenia człowieka czyli porywania ludzi
- wymienione jest to wykroczenie przestępstwo księdza wyjścia
- 216 sprawdzianek tu kradnie człowieka musi ponieść śmierć tak Czyli to najczęściej jest to tłumaczone właśnie w taki sposób to porywa człowieka i jest
- ten sam czasownik o kradzieży jako takiej mowa jest na
- przykład między innymi w księdze kapłańskiej w XIX rozdziale 11 i 12
- wersecie i tam użyty jest dokładnie też ten sam czasownik kanapy jest
- powiedziane nie będziecie kradli ani oszukiwali ani postępowali fałszywi jeden wobec drugiego nie będziecie też przysięgali
- na moje imię fałszywie nie będziesz w ten sposób znieważył imienia swojego Boga Ja jestem pan tutaj użyte też jest tetragen tak Czyli
- tutaj też mamy w księdze kapłańskiej Kiedy mowa jest o kradzieży
- powiązanie tego elementu właśnie kradzieży
- znieważaniem Bożego imienia tak Czyli ten moment w dekalogu to nie jest jedyny
- moment kiedy te dwa przykazania są ze sobą powiązane ale Idźmy dalej dlaczego w ogóle mówimy tutaj oporywane czyli powiedzieliśmy sobie że
- to jest trzeci krótki zakaz i każdy z tych każdy z tych przewinień
- nie będziesz zabijał czy nie będziesz mordował nie będziesz tu założył to są
- przestępstwa karane śmiercią tak najwyższy wymiar kary zatem rashi
- w swoim komentarzu podstawowym do tory akraci czyli rabin szlamobenicag
- żyjący w XIX wieku we Francji średniowieczny Komentator
- w każdym wydaniu tradycyjnym tekstu biblijnego jest jego
- komentarz tak i też w tłumaczeniu tory na polski torebrny slauder również jest
- ten komentarz naszego jak najbardziej dostępny i on mówi że w związku z tym że
- te dwa poprzednie przykazania odnoszą się do przestępstw skrajnych śmiercią tutaj też mamy do czynienia z tą sytuacją zatem
- interpretuje to ten zakaz
- jako porywanie ludzi tak Czyli możemy powiedzieć że to
- właśnie porwanie ludzi to jest jakby taka kradzież absolutna tak najdalej posunięta forma kradzieży Gdzie człowiek pozbawiany jest muszą powiedzieć samego
- siebie tak Czyli tak kradzież obejmuje całe życie człowieka nie poszczególnych jakiś tam elementów które człowiekowi w jego życiu towarzyszą ale właśnie
- kradzież samego człowieka i powiedzieliśmy sobie na naszym
- pierwszym spotkaniu że właśnie te wypowiedzi słowa 10 słów Dekalog to są
- poszczególne kategorie tak I tutaj zostaje nam zaprezentowana kategoria
- kradzieży tak i jako kategoria tak kradzież obejmuje
- wszelkie formy Natomiast jeśli chodzi o ten konkretny przypadek tak jak jest tutaj wymieniony
- to tradycji ceramicznej uznawany jest że tutaj bezpośrednio mowa jest o porywaniu
- ludzi teraz Zastanawiając się od kradzieżą tak jak to wygląda w tradycji rabinicznej w judaizmie
- kradzież właśnie jako ta kategoria ustanowiona w dekalogu jako przykazania
- bezpośrednio wynikające z tory kranicz nie ulega przedawnieniu tak
- Czyli każdą kradzież trzeba zrekompensować to jest najważniejsze wymóg że powinno się tą kradzież rekompensować czyli oddać własność albo
- jeśli jestem Niemożliwe to zapłacić tyle ile
- ten dany ukradziony przedmiot wymaga tak Czyli kradzież nie podlega przedawnieniu
- aż do czasu oddanie własności oceniania rekompensaty cóż to jest kradzież kradzież to jest każde absolutnie każde przywłaszczenie
- cudzej własności kradzież obejmuje również pomoc temu kto kradnie czyli każdy udzielenie pomocy jakiejkolwiek
- jakiejkolwiek tak to też jest określane jako kradzież
- nawet odniesienie korzyści tak z tego że ktoś inny coś ukradł to też jest
- kradniesz tak czyli na przykład Nabywanie towarów o których można podejrzewać że pochodzą z kradzieży
- dalej ciekawą taką kategorią jest tutaj przywłaszczenie pieniędzy od osoby która jest winna daną kwotę tak Czyli nawet jeśli ktoś jest tam winny kwotę
- pieniędzy to my nie możemy sobie w związku z tym Audi po prostu ode mnie nie oddaje No to ja sobie wezmę tak nie to jest kradzież
- dalej tak zwane pożyczanie tak Czyli zabieranie przedmiotów bez zgody
- właściciela to też jest kradzież co ciekawe Nie wolno też zabierać i
- ukrywać sobie własności dla żartu tak że zabieramy coś później oddajemy A to tylko żart Nie to też jest postrzegane jako kradzież i konieczność tutaj
- rekompensata za coś co określamy współczesnym językiem ze straty moralnej tak OK teraz tak właśnie Najważniejsze
- regulacje tutaj jeśli chodzi o kradzież skupiają się na oddaniu poszkodowanemu
- jego jego własności tak Czyli konieczne jest oddanie tego przedmiotu albo wypłacenie rekompensaty no i tutaj w zależności od sytuacji co jest
- oczywiście do prawa są bardzo rozbudowane i ważne tutaj Punkt też jest
- taki że jeśli jest to niemożliwe należy zrekompensować straty w jakiejś formie całej społeczności tak to jest taki
- ciekawy przykład tej sytuacji znajdujemy w Ewangelii
- Łukasza tak kiedy czytamy historię o Zacheuszu Zacheusz to jest z moich ulubionych bohaterów i pamiętamy kiedy już DHL już zaprasza Jezusa do swojego
- domu Jezus przychodzi do niego Zacheusz staje i mówi
- Załóż podniósł się i oświadczył wobec Jezusa panie oto połowę mojego majątku
- przeznaczam dla ubogich tak czyli tu jest ta sytuacja kiedy Zacheusz jako celnik tak wykorzystywał swoją pozycję po to
- żeby pobierać większe podatki niż niż trzeba było
- tak więc gotów jest teraz nie jest w stanie zrekompensować tego wszystkim
- ludziom z którymi miały kontakt więc połowę swojego majątku oddaję dla
- ubogich tak żeby właśnie tych całej społeczności zrekompensować te straty których których doznała i mówi dalej
- a Jeśli na kimś coś wymusiłem oddam poczwórnie tak Czyli stawia to możliwość
- Jeśli ktoś jest poszkodowany zwróci się do niego oddaje poczwórnie tak Czyli to
- co to co zabrał i jeszcze właśnie dodatkową rekompensatę tak także tutaj pokrótce
- o kradzieży i teraz wspominane już na początku powiązania
- pomiędzy tymi dwoma przekazaniami pierwsze takie taka zupełnie podstawowa
- obserwacja jest taka i to jest na hilta czyli zbiór midraszy halachicznych
- według hrabiego izmaela elizeusza to jest pierwszy wiek jeszcze czasy kiedy
- świątynia nie została zburzona powiedziana jest tak ten kto kradnie też
- często fałszywie przysięga tak czyli taka obserwacja tak jeśli ktoś kradnie Stań złapany będzie chciał udowodnić swoją niewinność Będzie skłonny do tego
- żeby składać poszło A czy to jest ta kategoria narażania Bożego imienia jeśli
- chodzi o składanie fałszywych przesiąkł kategorii mowy dalej rabi akiwa Mówi
- dalej że przy każdej kradzieży i oszustwie wobec kogokolwiek
- okradany i oszukiwany jest też sam Bóg tak Czyli Bóg tutaj występuje kota trzecia strona w każdej kradzieży w każdym oszustwie
- i tutaj rabiakiwa odwołuje się do tekstu właśnie
- z Księgi kapłańskiej który czytaliśmy tak gdzie również
- powiedziane było że nie będziecie się oszukiwać nie będzie się okradać bo w ten sposób bez przyczyny jest i moje imię tak ja jestem pan ja jestem
- jako i anonimowe twierdzenie z nitraszu idzie dalej
- Podsumowując całą sytuację w taki sposób że przykazania te właściwie są takie
- same przykazanie trzecie i przykazanie ósme ponieważ każda kradzież człowieka
- albo wobec człowieka jest kradzieżą wobec Boga tak Czyli jest tym jakby
- pozbawianiem kradzeniem zabieraniem czci jego innej także wydaje się że to jest na głębszym poziomie ta
- paralela pomiędzy tymi dwoma przykazaniami
- No i tak z wolna niespiesznie zrobiliśmy sobie następny krok omówiliśmy kolejną
- parę przykazań trzeciej i ósmy na kolejne spotkania zostają nam dwie
- kolejne pary Dziękuję bardzo Państwu Ja również dziękuję to bardzo ciekawe że rzeczywiście takie połączenie
- i wydaje mi się że no jak najbardziej uzasadnione bo tak naprawdę
- czy naciągane jednak nie no to znaczy rzeczywiście jest tak że bardzo często
- kradzież wiąże się z jakimś próbami zatrudnienia sobie
- bezpieczeństwa prawda teraz mi do głowy przychodzi zresztą w związku z jednym z
- pytań które do nas dotarły umowy które na przykład są podsuwane do podpisywania które mogą doprowadzić do gruncie rzeczy
- do kradzieży pewnego rodzaju bo do niekorzystnego rozporządzenia swoim majątkiem i teraz w takich umowach znajdują się różnego
- rodzaju klauzule które są właśnie nieprawdziwe a firma teoretycznie
- stosuje się do prowadzenia rzetelnej działalności no i może to jest właśnie ten moment że ja przeczytam za pierwsze pytanie jak w świetle przekazania
- dotyczącego kradzieży ma się działalność firm pożyczkowych które pobierają nieprzyzwoicie wysokie opłaty za pożyczanie pieniędzy lub inne usługi
- finansowe żerując na problemach swoich klientów co do zasady taki mówimy o nie
- będziecie kradnie i będziecie się oszukiwali tak no to zdecydowanie tutaj taka działalność podpada tutaj jakby jest objęta przez tą
- kategorię natomiast nie zgłębiałam tego tematu tak nie nie
- znam nie czytałam ciekawe było poczytać dokładnych responsów rabinicznych
- dotyczących rzeczywiście takich sytuacji Ja dzisiaj też mi przyszedł inny inne
- pytanie do głowy i też będę chciała sobie to zgłębić jak na przykład mają się w kontekście tego że kradzieżą jest również
- przywłaszczenie sobie tego co dany człowiek jest winien prawda jak w tym
- kontekście wygląda zajęcie konta na przykład nie Budzimy się któregoś pięknego dnia i konto na mnie działa nie Tak ale tutaj
- jest to umowie już to znaczy jest na takiej zasadzie że już wszystkie umowy
- które mamy z instytucjami finansowymi No głównie z bankami tak naprawdę one
- przewidują pewne formy działania więc my podpisując taką umowę się zgadzamy na
- coś takiego no i te klauzule są akurat na ogół zgodne z prawem Aczkolwiek w
- dawnych czasach było wcześniejszych zanim wprowadzono różnego rodzaju regulacje były różnego rodzaju takie drogi na skróty
- które prowadziły na przykład do tego że konto mogło być zajęte
- czy wynagrodzenie na koncie przez komornika bez wyroku sądowego
- przyspieszając jakby całą sprawę w tej chwili przynajmniej w Polsce takiej możliwości nie ma tak ja tutaj nie nie dyskutuje z
- zasadami prawnymi tak zastanawiam się po prostu jak one się mają tutaj do [Muzyka] halachicznego nie Czy rzeczywiście tu
- jest jakaś tam rozbieżność nie pomiędzy tym w jaki
- sposób funkcjonuje nasze w tej chwili prawo cywilne a w
- jaki sposób funkcjonuje prawo kalaficzne ciekawy temat do zgłębienia
- drugie pytanie dotyczy pierwszego z omawianych przykazań też jest moim
- zdaniem bardzo ciekawe jak do zakazu przysięgania ma się przysięga małżeńska
- przysięga małżeńska jakby nie podlega żadnym nie należy do żadnej z tych dwóch
- kategorii tak ani nie mówi się o tym nie poświadcza się rzeczy oczywistej ani nie
- poświadcza się rzeczy kłamliwej tak tą przysięgą małżeńską jakby tworzy się
- zupełnie nową rzeczywistość tak I tutaj ona jest w tym kontekście uzasadniona
- Tak ona nie pozostaje pusta tak
- bardziej wydaje mi się można się tutaj w tym kontekście
- zastanawiać nad zrywaniem tej przysięgi czy rozwody i
- stąd też w tradycji judaistycznej rozwody są dopuszczalne ale też nie są traktowane lekko
- a ja w międzyczasie znalazłam i już w komentarzu pod tym transmisją na
- Facebooku umieściłam link do całego układu Sebastiana smolarza na temat pożyczania na procent w Starym Testamencie może
- komuś się przydać pan Andrzej jest z nami zapraszamy
- przysługuje się tej dyskusji No jeszcze byłby samym cały problem do
- rozstrzygnięcia samego pojęcia kradzieży to by się za tym dobrze zastanawiać w którym to mamy w kradzież występuje jako jako przedmiot
- i wtedy jeżeli to wszystko zaczyna funkcję to wtedy jeżeli uznamy że to
- jest kradzież no to wtedy rzeczywiście możemy się zgodzić z tym wszystkim no ale nie wszyscy nie wszyscy prawidłowo rozumieją pojęcie kradzieży to się
- zaczyna problem Dziękuję my tutaj nie doprecyzowaliśmy szczegółowych praw tak bo prawo tutaj halachiczne jest bardzo
- mocno rozbudowane i te poszczególne przypadki są dosyć szczegółowo określane
- tak my tutaj sobie to pojęcie zdefiniowaliśmy ogólnie poprzez te
- poszczególne kategorie tak rzeczywiście to dosyć tak ogólnie na potrzeby tego
- naszego dzisiejszego spotkania Iza jak ci bardzo Bardzo dziękuję za kolejną
- część państwo również dziękuję za aktywny udział zapytania za komentarze
- życzę miłego wieczoru i do zobaczenia