Czym jest panenteizm?
Opublikowano:
Rozwiń transkrypcję filmu
Czym jest panenteizm? | EWST online
- ruchu i [Muzyka]
- ruchu i [Muzyka]
- samochód łooo Dzień dobry państwu jest wtorek
- 19:00 rozpoczynamy własną Mąż dziś z tematem
- [Muzyka] który część osób zrozumiała trochę nas Popatrz nie ma mówimy o panem byliśmy a nie Andrzej
- czym zatem jest panem teizm a jest to jedna z najciekawszych
- współczesnych koncepcji dotyczących relacji pomiędzy Bogiem a światem
- równocześnie koncepcja bardzo używa i będąca przedmiotem dyskusji i
- kontrowersji nawet sporów dzisiaj troszeczkę więcej dowiemy się
- na ten temat się co pamiętaj zgłosi Czym różni się od panteizmu nim Czy
- można własnych słów zamiennie oraz czy panteizm może być uznany za adekwatną
- artykulację chrześcijańskiego teizmu będzie trochę do czego Wyjaśnij jaką
- rolę w tym główną będzie odbywał nasz dzisiejszy prowadzący podejmujących
- rozważania na ten temat dr Łukasz ma skośne Łukasz bardzo serdecznie witam i
- zapraszam państwa zapraszam do słuchania jak zwykle również do komentowania i mam
- układania ten Dzień dobry witam wszystkich bardzo serdecznie temat
- naszego dzisiejszego spotkania brzmi tak jak już Asia powiedziała Czym jest panenteizm Nie jest to temat całkiem nowy w ramach
- spotkań PWST online Być może niektórzy z państwa
- pamiętają że pod koniec ubiegłego roku kalendarzowego na ostatnim spotkaniu w
- ramach mwst nim 2021 roku miałem okazję przedstawić
- mini wykład pod tytułem Buka świat modele relacji i tam właśnie w ramach
- tamtego wykładu wspomniałem o panenteizm je jako właśnie
- o jednym z takich modeli relacji pomiędzy Bogiem a światem a ponieważ
- wówczas właśnie ta wzmianka krótka wzmianka o panenteizm miałem wzbudziła zainteresowanie czynności pojawiły się uczesać jakieś pytania i komentarze więc
- stwierdziłem że być może jest to temat wart
- odjęcia ponownego i rozwinięcia I dzisiaj właśnie to
- postaram się uczynić to jest właśnie jeszcze slajd z
- tego grudniowego spotkania ilustrujący panenteizm jako właśnie z modeli relacji pomiędzy Bogiem a światem
- zanim jednak trochę więcej dzisiaj powiem na temat panteizmu dlatego co
- głosi panenteizm to parę słów na temat historii czy też
- prehistorii tego poglądu tego stanowiska czy też tej koncepcji
- samo słowo Pamiętaj jest stosunkowo młode można powiedzieć ponieważ po raz
- pierwszy użył je w latach 20 19-go wieku niemiecki filozof teolog
- carfection Friedrich Krauze tutaj pierwsza z osób żyjących na ilustracjach
- to jest właśnie ten że Krauze słowo składa się z trzech greckich słów
- pan wszystko n w głowic heos Bóg ale tak mówię rodowód
- tego słowa jest całkiem nowożytne można powiedzieć choć z kolei
- jeśli chodzi o treść jaką można wywiązać z tym terminem to
- można odnaleźć jakiś takich pre End testów Roto nt listów w dziejach
- myśli ludzkiej sięgając wstecz aż nawet do
- prehistorycznego Egiptu tutaj te postaci wymienione można jakoś panenteizm m
- kojarzyć one pojawiają się między innymi w haśle
- panenteizm stanfordzki encyklopedii filozofii tutaj
- listę uzupełniłem też przez też o parę innych
- Siwiec tutaj właśnie wskazanych jako takich panelistów przed panem deizmem mamy właśnie tego
- już egipskiego faraona echnatona czy też amenhotepa czwartego takie wątki panteistyczne pojawiają się
- także w hinduizmie w szczególności w wydaniu się w taoizmie niektórzy filozofia Platona też interpretują w takim duchu panem
- teistyczny chodź tutaj jak widzicie państwo ze znakiem zapytania
- jako panteistyczne zwykle interpretuje się też koncepcję relacji
- między bogiem czy absolute ma światem plotyna i później neoplatoników krosa
- czy pseudo Dionizego areopagi ty z panenteizm kojarzony może być również
- Jan Szkot eriugena mistrz Eckhart Mikołaj z kuzy Jakub bramę Można
- powiedzieć tutaj mówię jako dolnoślązak nasz ziomek z nie dalekiego Goerlitz Zgorzelca Jonathan Edwards to z
- kolei wspomnę że ewst uczelnia wydała zbiór is my tłumaczenie
- na język polski czy NATO na Edwardsa urodzony we Wrocławiu schleiermacher za pan np listów uchodzą też często
- Hegel i schelling wspomniany Krauze ten termin ukuł właśnie w odniesieniu do
- filozofii hegla i schellinga za panem testów uznawani są także Alfred
- North whitehead i teraz czas Home który uważany jest za takiego
- najbardziej znaczącego najważniejszego przedstawiciela panteizmu 20 wieku pewne wątki okulistyczne są rozpoznawane
- między innymi myśli jurgena Mod Mana i jeśli chodzi o nasze
- tutaj polskie rodzimy tutaj podwórko filozoficzno-teologiczne takim
- najbardziej znaczącym rzecznikiem panteizmu był
- arcybiskup Józef życiński
- Ta środkowa postać której Gnijąca na tym slajdzie to właśnie czas Hudson a
- po prawej stronie widzimy Oczywiście abpa życińskiego
- jeszcze raz przywołuje etymologiczne znaczenie tego terminu panem tej znaczy tyle co wszystko w Bogu
- Natomiast w dalszej części tej mojej dzisiejszej prezentacji tutaj będę się posługiwał takim kluczem interpretacyjnym
- swoich jak owija Media czyli właśnie droga środka między klasycznym teizm
- ma&de złem także mam nadzieję właśnie że po tym naszym dzisiejszym spotkaniu te wątpliwości wspomniane przez Joasię mianowicie Czym
- różni się panenteizm od panteizmu zostaną trochę rozwijane
- i będę tutaj właśnie ten Pamiętaj w przedstawiał w
- kilku ujęciach tutaj kilka aspektów będę brał pod uwagę najpierw takie ujęcie
- powiedzmy lokalne specjalne czy przestrzenne po prostu takie które jest też zasugerowane przez samą etymologię tego terminu i to w tej
- tabeli rubrykach odpowiadających odpowiednio klasyczny model smoothie panenteizm o v
- e q&a smoothie smoothie widzicie państwo fragmenty slajdów którzy już pojawiły
- się nad naszym spotkaniu Pod koniec ubiegłego roku kalendarzowego
- kiedy przedstawiające różne modele relacji pomiędzy Bogiem a światem wykorzystuje je ponownie ponieważ dobrze nadają się one do przedstawienia
- puentylizmu właśnie w tym takim ujęciu przestrzennym tak czyli
- najpierw klasyczny tej faktury głosi że Bóg jest transcendentny wobec świata to
- znaczy istnieje Poza światem i niezależnie od niego Co to jakiś taki
- graficznej formie zostało przedstawione tak odpowiednik sposób
- panteizm z kolei głosi że Bóg i świat są ze sobą tożsame Bóg i świat to jedno Bóg
- jest światem świat jest bogiem Co to jest z kolei ten model graficznie
- przedstawiony po prawej stronie panem tej z kolei zgodnie z technologią głosi
- że świat istnieje w Bogu czyli Bóg obejmuje świat ale jednocześnie poza ten
- świat wykracza mu7 też taki technicznej Czy specjalistycznej terminologii można
- powiedzieć że jeszcze raz według klasycznego teizmu Bóg jest transcendentny jeśli chodzi o immanencji czyli obecność
- Boga w świecie No ona też tutaj na pewno na różne sposoby bywa pojmowana ale przede wszystkim akcentuje się na transcendencję
- Boga wobec świata istnienie Poza światem niezależnie od niego według panteizmu
- Bóg jest immanentny ale nie transcendentny istnieje w świecie jest
- światem tożsame Natomiast według panteizmu Bóg jest jednocześnie
- immanentny Czy istnieje w świecie Jednocześnie jest też transcendentny ten świat przekracza to to pierwsze ujęcie ono
- tutaj ilustruje nam pewną ogólną prawidłowość która będzie niepowtarzalna w tych kolejnych charakterystykach panteizmu
- można powiedzieć tak jak właśnie wcześniej już zasygnalizował że panteista droga środka pomiędzy klasycznym tej innym który
- reprezentuje pewną skrajność w pojmowaniu relacji pomiędzy Bogiem a
- światem a panteizm który reprezentuje inną przeciwstawną skrajność pojmowaniu
- relacji pomiędzy Bogiem a światem a&a To jest ta droga środka który która
- próbuje jakoś te skrajne peppo przeciwstawne stanowiska jakoś godzić i przekroczyć jednocześnie
- inne tutaj jeszcze odnośnie tego ujęcia lokalnego czy specjalnego przestrzennego
- z taką uwagę poczynienie nożem o tyle jest ono problematycznym że [Muzyka] to problematyczne jest stosowanie w
- odniesieniu do Boga jakikolwiek charakterystyk przestrzennych taki tutaj jakkolwiek No rozważając to ujęcie na sugerujemy się
- właśnie tą etymologię i ten przyimkiem w których sugeruje to właśnie jakieś relacje przestrzenne No ale czy w ogóle Boga można pojmować w kategoriach
- przestrzennych No to jest wysoce problematyczne tak dlatego też
- można i na trzeba próbować charakteryzować panenteizm na różne inne
- sposoby przy pomocy innych pojęcia nie użytych przy pomocy tych kategorii
- przestrzennych i teraz kilka takich prób innego ujęcia
- panteizmu przedstawię drugie [Muzyka] ujęcie to jest ujęcie z
- meteorologiczne mereologia To jest teoria części i całości opracowane są
- pierwotnie przez polskiego logika i filozofa Leśniewskiego ale później obecnie rozwijana współcześnie popo dziś po dziś dzień i tutaj właśnie mereology
- tymi kluczowymi pojęciami są pojęcia właśnie części i całości i można próbować pan MTX charakteryzować odwołując się do tych
- właśnie pojęć i teraz w kontekście też klasycznego teizmu i panteizm można
- powiedzieć że według klasycznego teizmu Bóg nie jest częścią świata ani Świat
- nie jest częścią Boga tak są to można powiedzieć dwa się odrębne
- byty z kolei jeśli chodzi o panteizm to można
- powiedzieć że Bóg jest częścią świata zarazem świat jest częścią Boga tutaj odwołuje się do takiego akcji to współcześnie sformułowanego W ramach
- Meteorologii żem każdy przedmiot jest częścią samego
- siebie na każdy przedmiot jest częścią samego siebie No i na tej podstawie można by sformułować te dwie tezy tak że jeśli Bóg i świat są tożsame No to można
- powiedzieć że Bóg jest częścią świata Świat jest częścią Boga tak gdzie bóg i świat to są po prostu dwie różne nazwy tego samego przedmiotu
- natomiast wedle panteizmu można powiedzieć że Bóg nie jest częścią świata natomiast świat jest
- częścią Boga tak to jest też
- inne jeszcze sposób tak wyrażenia tej intuicji wdrażane i przy pomocy tej pary pojęć i Transcendencja immanencja tak
- jak ujęcie to ujęcie temporalne czyli tutaj chodzi o
- wymiar czasu czy też o zmianę czy też zmienność przyjmując że czas jest miarą
- zmiany i tak według klasycznego teizmu
- gdzie określa się trochę radykalną transcendencję Boga wobec świata można
- powiedzieć że Bóg jest niezmienny natomiast świat jest zmienny tak i to
- też takim 2 jakim sensie można powiedzieć
- niezmienności i zmienności niezmienny też nie tylko w tym sensie że
- właśnie podlega żadnym zmianom Bóg jest niezmienny w takim sensie że nie podlega żadnym zmianom ale też sensie trwałości tak to znaczy że
- nigdy nie powstał Nigdy nie przestanie istnieć i odpowiednio św zmienne nie
- tylko w takim sensie że więc jutro kwestią ateizmu nie tylko
- takim sensie że podlega zmianom ale też sensie nietrwałości tak znaczy że
- kiedyś powstał kiedyś przestanie istnieć z kolei
- jeśli chodzi o panteizm tutaj jeszcze raz kluczową tezą jest ta teza która
- głosi tożsamość Boga i świata no i tutaj w zależności od bo są też różne panteizm
- w zależności od tego z jakim panteizmu będziemy mieli do czynienia tej różne będą akcentowane by
- wymiary właśnie temporalne tak Ale w każdym razie według panteizmu
- charakterystyka temporalna Boga i świata jest taka sama skoro one są ze sobą
- tożsame Bóg i świadczone są tożsame to tak czy inaczej jeśli Bóg jest niezmienny ten świat jest niezmienny jeśli
- świat jest zmienny to ebook jest po prostu zmienny ale ten zapis który tutaj
- widnieje aktem Bóg jest niezmienny gdzie to nie jest ujęte w nawiasie podobnie
- świat jest niezmienny i to nie jest ujęte w nawias Można też tak rozumieć że
- ta zmienność obserwowana przez nas przecież w świecie zmienność jest tylko
- czymś Można powiedzieć powierzchownym Czym iluzoryczne tym ale zasadniczo świat się nie zmienia swojej zasadniczej
- strukturze pozostaje niezmienne ewentualnie można by to jeszcze kojarzyć też na przykład z taką koncepcją wiecznego powrotu która była obecna
- chociażby w myśli stoików stolicy byli właśnie takimi starożytnymi między
- innymi oni byli takim starożytnych i starożytnymi panteista mi i to school
- kim głosić się że owszem świat który może być też Uznany za za
- bogactwem zmienia się ale zmiany są cykliczne ten
- czyli zgodnie z koncepcją wiecznego powrotu nieskończoną ilość razy
- Dzieje się to samo te zmiany powtarzają się w takim nieskończonych
- cyklach Ta koncepcja powraca później żeby myśli Fryderyka Nietzschego
- panenteizm natomiast znów jest tutaj tą drogą środka która próbuje tej jakoś wypośrodkować te skrajne poglądy
- i tutaj zasadnicze uznaje się zmienność
- świata to doświadczoną obserwowane przez zmienność świata
- miast jeśli chodzi o boga to tutaj też trzeba powiedzieć są różne panenteizm my
- tej akcenty różnie bywają rozkładane natomiast jednak z uważa się że
- po części przynajmniej Bóg jest zmienny tak
- jeśli w tej to nie znów jest ujęte na wjazd No Thomas realizować że tata
- zmienność Boga w porównaniu z tą zmiennością świata jest Może w jakiś sposób słabsza tak i to na przykład taką
- regulacją tej różnicy się spotkałem że [Muzyka] ten niezmienny interpretacja tej Boskiej
- niezmienności mnie w takich kategoriach ontologicznych czyli nie chodzi tu o to że Bóg w ogóle żadnym zmianom nie podlega tylko w takich kategoriach
- relacyjnych że Bóg jest niezmienny w tym sensie że na przykład jest wierny
- tak Czyli No to chodzi właśnie o ten aspekt relacji niezmiennie wierny swojemu ludowi tarczy ludziom czy ogóle
- stworzymy wobec wobec stworzenia albo miłujący niezmiennie miłujący tak
- Czyli znów to bardziej chodzi o ten aspekt taki relacyjny co nie znaczy że
- jak idę aspektach czy czy w swoim działaniu nie może się w ogóle zmieniać
- Kolejny aspekt kolejne ujęcie to z kolei ujęcie modalne na tutaj
- chodzi o to jest nawiązanie do tak zwanej logiki modalnej w której
- kluczowymi czasami też punktorami operatorami są operator konieczności i możliwości w tej takiej symbolice
- powszechnie dzisiaj szklanej logice modalnej ten operatorzy funktor
- konieczności to przedstawia się w postaci takiego kwadracika a furch operator możliwości postaci takiego diamencik u
- i w takiej metafizycznej czy ontologiczne interpretacji konieczność oznacza jakiś byt jest konieczny
- znaczy to tyle że istnieje i nie może nie istnieć natomiast jakiś byt jest
- możliwy czy też w kontekście metafizyczny mówić raczej o przygodność i wtedy tylko wtedy jeśli on dzień istnieje ale może nie istnieć tak No i
- teraz wedle klasycznego teizmu Bóg jest właśnie takim bytem koniecznym czyli
- takim który istnieje i nie może nie istnieć świat natomiast jest bytem
- przygodnym a więc takim który wprawdzie istnieje ale może nie istnieć
- Teraz skolei według panteizmu
- z Bóg i świat są ze sobą tożsame przy czym zwykle tutaj uznaje się że
- konieczność która przysługuje Bogu to metafizyczna konieczność przysługuje sam
- światów więc świat tak tak samo jak bóbr świat jako Bóg po prostu istnieje i nie
- może nie ich to ma też taki wymiar który znajduje wyraz chociażby znów filozofii
- [Muzyka] stoików Czy w czasach nowożytnych filozofii spinozy i stoicyzm starożytności i spinoza w
- czasach nowożytnych głosili że w świecie panuje konieczność tak nie tylko że
- świat jako całość istnienie może nie istnieć ale też wszystkie zdarzenia i jakie w świecie zachodzą zachodzącą
- rozumną możemy wziąć właśnie logiczną koniecznością Czyli wszystko co się dzieje dziać się musi i nie może być inaczej
- and I've natomiast snów jest tutaj tą drogą środka i w ujęciu panteizmu
- zarówno o Bogu jaki o świecie można powiedzieć że równocześnie to tak są
- konieczne i przygodne jak przy czym to jednak pewna
- różnica zachodzi co próbowałem tak obrazowo wyrazić stosując pogrubioną
- czcionkę Mianowicie w przypadku świata jednak ten moment przy godności wydaje
- się być jakiś taki mocniejszy Natomiast w przypadku Boga ten moment
- konieczności wydaje się być mocniejszy ale tak czy inaczej więc i w
- Bogu i w świecie oba te momenty czyli ten o konieczności i
- przy godności naszą jakąś obecne pracują działają No próbując to jakoś wyrazić
- jak najbardziej zrozumiałe mi językiem
- A można by powiedzieć tak że no od Boga zaczynając tak że Bóg istnieje nie może nie istnieć To jest
- ten moment konieczności obecnych Bogu ale ponieważ tutaj w ujęciu panteizmu Bóg taki ścisły sposób jest związany z
- tym części przynajmniej istotny sposób przygodnym światem to
- to to to ten ta relacja pomiędzy Bogiem a światem to niejako Wie też na samą
- istnienie Boga czyli w pewnych przynajmniej aspektach być może jakiś mniej istotnych istnienie Boga jednak też jest przygodne
- it przygodność jako Bóg dziedziczy po świecie w którym jest tutaj ściślej związany niż to ogłosił ten klasyczny teizm no i też teraz z perspektywy
- świata mówiąc kwestie można powiedzieć że ze
- względu właśnie na uznanie tej takiej ścisłej dziś relacji Boga ze światem
- można powiedzieć że świat dziedziczy
- część tej konieczności która przysługuje Bogu tak No można by to na przykład
- próbować ująć w ten sposób że w perspektywie czy pojęciu panteizmu
- Bóg niejako skorzystam istnieje ale jako musi z jako z konieczności własnej natury stworzyć
- jakiś świat tak Czyli samo istnienie jakiegoś świata Jest jest też takim
- koniecznym momentem natomiast moment pewnej przy godności może dotyczyć tego
- jaki to jest świat tak czyli że
- filozofowie zajmujący się właśnie taką spekulatywna filozoficzną teologią
- prowadzili takie rozważaniach robaczy Bóg musiał stworzyć świat liczy musiał stworzyć Świat taki jaki on faktycznie istnieje No więc w ujęciu panteizmu tak
- w skrócie i uproszczeniu można powiedzieć że Bóg jaki świat musiał stworzyć natomiast to jaki on był to nie jest jakoś na mocy
- tej wewnętrznej natury Boga jakoś z góry określone inne zdeterminowane że to jest ten moment pewnej właśnie przy godności można powiedzieć do wolności
- okej kolejne ujęcie to kolej ujęcie kauzalne raczej tutaj chodzi o takie
- związki przyczynowo-skutkowe i znów można powiedzieć że w ujęciu klasycznego teizmu zachodzi takie jednostronne
- mocne Oddziaływanie przyczynowy pomiędzy Bogiem a światem
- nikt z państwa którzy być może mieliście okazję wysłuchać tego grudniowego wykładu Pamiętacie że tamta relacja między bogiem a światem była
- charakteryzowana też między innymi w sposób następujący że Bóg jest transcendentny wobec świata to znaczy istnieje
- niezależnie od świata i do swojego istnienia świata nie potrzebuje natomiast świat jest genetycznie elektrycznego ten świat jest genetycznie
- i AGD fajnie od Boga zależne to na czym Bóg stwarza świat i to stwarza świat z
- niczego i co więcej nieustannie podtrzymuje świat istnieją tak Czyli tutaj jest jeszcze raz taka jednostronna przyczyną
- jednostronna determinacja Bóg jest to też można ujmować w ten
- sposób że Bóg jest tutaj siarki twórczy aktywny świat jest stworzeniem
- które swoim istnieniu nieustannie od tego Boga zależy
- panteizm z kolei który utożsamia Boga ze światem No kupuj po prostu głosi że w
- świecie świat jest właściwie taką świat tożsamy z Bogiem
- jest taką samą podtrzymującą się całością takim wewnętrznym
- zamkniętym jakim systemem innych oddziaływań tak natomiast w ujęciu panteizmu można powiedzieć że tutaj
- Czemu uznaje się jednak że ten o dominację jednak czy Prymat Boga
- względem świata taki kauzalny natomiast jednocześnie uznaje się tutaj
- że ta to oddziaływanie w obie strony
- zachodzi Czyli że tutaj pomiędzy Bogiem a światem zachodzi pewna interakcja
- wzajemne oddziaływanie a nie tylko takie jednostronne oddziaływanie Boga na świat w prawdzie to co snów zależy to od konkretnego przedstawiciela panteizmu
- tutaj te akcenty mogą być różnie rozłożone
- zwykle jednak ktoś właśnie myślę że to oddziaływanie Boga na świat
- jest jakoś mocniejsze Tym niemniej to co się na odróżniać panenteizm
- od klasycznego teizmu co to że świat również na Boga oddziałuje taki Bóg nie tylko działa ale
- też podlega oddziaływaniu się ze strony świata konkretnym poszczególnych
- stworzeń tym wiesz ze strony ludzi i ostatni aspekt ostatnie ujęcie to wiecie
- patologiczne tutaj nazwa może się wydawać myląca tej patologia której mówię nie mam na
- myśli takiego współczesnego słownikowego znaczenia tego słowa patologia co pamiętam tak to jest ujęte w słowniku języka polskiego PWN nauka o chorobach
- Mam tutaj na myśli takie bardziej etymologiczne źródłowe znaczenie nawiązuje tutaj do greckiego słowa Patros które znacznie znaczy tyle co
- odczucie doznanie uczucie ale też cierpienie Tak więc ujęcie patologiczne
- tutaj OPS coś też Co to jest języku teologii określany bywa mianem
- cierpliwości tak Czyli chodzi o zdolność do doznawania
- doznawania uczuć ale w szczególności też do przeżywania cierpienia i teraz tak ujęciu klasycznego teizmu Bóg jest niecierpliwy natomiast świat
- jest cierpliwy też żywności ludzie są cierpliwi tak Czyli Bóg nie cierpi Bóg
- nie cierpi cierpią co najwyżej tylko co najwyżej ludzie tak to jeśli chodzi o
- chrystologia W tym ujęciu klasycznego teizmu to Chrystus jeśli cierpiał to
- cierpiał co najwyżej swojej ludzkiej naturze natomiast nie w swojej Boskiej
- naturze Tak więc tyle w się tutaj można nazwać tego
- klasycznego teizmu utrzymywać nakładając ten dualizm w dwóch Natur które mają być
- nie zmieszane można utrzymywać jeszcze raz że Bóg jest niecierpliwy Bóg nie cierpi to tylko co
- najwyżej ludzie cierpiał Natomiast jeśli chodzi o panteizm to znów tutaj w NATO
- tożsamość postulowano tożsamość Boga i świata głosi się że bądź Też bądź że
- Bóg jest cierpliwy i świat jest cierpliwy bądź że Bóg jest niecierpliwy
- i odpowiednio świat też jest niecierpliwym świat w szczególności ludzie i tutaj znów mógłbym przywołać
- stoików jako takich paradygmatyczny tych pan
- ateistów czy też spinoza jako innego takiego wzorcowego paradygmatyczne go panteista te bo można powiedzieć że właśnie w się zarówno stoików jaki
- [Muzyka] spinozy a nie uznają fragi istnienie cierpienia w świecie ale ich ujęciu do
- ciebie jest czymś jak Bendy takim nam powiedzieć No co to może co może nie istnieć znaczy w szczególności stoicki mędrzec czy
- odpowiednio doszczętnie spłonął Jański mędrzec tak jeśli tylko o imie prawa rządzące światem jeśli swoim
- rozumem logosem przeniknie strukturę i funkcjonowanie świata to zrozumie że
- światem rządzi rozumna konieczności że świat taki jaki jest jest doskonały
- cierpienie bierze się tylko z nierozpoznania właśnie tej rozumnej
- konieczne Która rządzi światem i takiego takiego bez
- rozumnego przeciwstawiania się tej konieczności natomiast jeszcze raz jeśli ktoś tylko swoim rozumem ten rozumną konieczność przeniknie wtedy zniknie
- cierpienie tak no i potencjalnie przynajmniej możliwy jest taki stan
- świat Boga czyli świata w którym cierpienie co jest nieobecne Gdyby
- wszyscy ludzie osiągnęli status stoickiego mędrca czasu
- nozynskiego mędrca to w ogóle nie podlegali by jakimkolwiek właśnie uczuciom efektom czynności też czy nie dostawali by
- cierpienia Tak pan MTX natomiast to jest Znów ta droga
- środka która głosi że świat jest cierpliwy ludzie są cierpliwi ludzie
- cierpią po prostu tak ale też że eBook z nami współcierpiała klify znaczy że
- Bóg m.in współcierpiała i z ludźmi w tym
- kontekście to jeszcze raz chciałbym przywołać jurgena Normana który pojawił się na samym początku tego mojego dzisiejszego wystąpienia bo
- on tutaj może być wskazany jako taki najbardziej znaczący przedstawiciel tego
- ujęcia panteizmu taka szczególności jego praca ukrzyżowany Bóg w 1972 roku może
- być przywołana moltmann swojej teologii jeden z najwybitniejszych współczesnych
- żyjących chodzi urządzone 1526 roku teologii protestanckiej moltmann swojej
- teologii chrystologii zakwestionował to to klasyczne rozróżnienie tych dwóch
- Natur i może pan twierdzi że Chrystusie cierpi No nie tylko człowiek
- ale cierpi Bóg awd tutaj też w kontekście
- i prawdy wiary chrześcijańskiej jaką jest prawdę
- mówiąc O trójcy świętej mogą też uznaję że wraz z synem cierpi
- też ojciec i cierpi też duch czyli Bóg Bóg
- [Muzyka] współcierpiała i z ludźmi i to ujęcie
- panteizmu do wydaje się i być takie najbardziej jakoś poruszające No ten
- wymiar egzystencjalny jest tutaj najmocniej obecny i ten właśnie patos takiego specjalny patos panenteizm tutaj się być innym
- najmocniejszy IV Właśnie tu w tym ujęciu wydaje mi się
- wstawimy wyższość Pamiętaj innymi to zarówno w klasycznym teizm jaki nad
- ateizmem jest szczególnie wyraźnie widoczna jak na klasycznym teizm który
- głosił wizję takiego dlatego niecierpliwego Boga Boga który nie cierpi tak Czyli
- ale też wyższość nad ateizmem który z kolei przynajmniej w ujęciu stoików i
- spinozy postulował wyzbycie się cierpienia czy też cierpliwości
- przez ludzi w tym stoickim Ideale też częstym zjawiskiem Ideale
- mędrca tak objet te wizje wizja Boga klasyczny
- niecierpliwego Boga klasycznego teizmu jaki
- postulowane przez stolików i spinozy wizja niecierpliwego człowieka wydają
- się być prostu nieludzkie tak z listą panenteizm uznający tylko cierpliwość ale też fakt cierpienia ludzi ale też właśnie
- uznający głoszący że Bóg współcierpiała i z ludźmi wydaje się być rzeczywiście
- najbliższych też człowiekowi ludzkiemu doświadczeniu
- Na koniec jeszcze kilka tylko przez kilka pokażę na dostanie to nagraniu
- pozycji które można sięgnąć gdyby ktoś chciał coś więcej na temat pan
- entuzjazmu przeczytać no tutaj tata te spory czy debaty one rzeczywiście toczą
- się taka najnowsza odsłona tych sporów to Przybyłem tutaj dwa artykuły najpierw profesora Jacka wojtysiaka
- panteizm związku z poglądami uzależnień chińskiego im jako odpowiedź czy polemika profesora Piotra głuchowskiego na ten
- artykuł do tej przykład taki taki właśnie dyskusji dotyczącej panteizmu
- toczonej współcześni jak najbardziej współcześnie tej w polskim środowisku
- filozoficznym Dziękuję bardzo bardzo ciekawe dużo
- terminów Mam nadzieję że nie było to bardzo trudne W każdym razie
- dużo terminów dużo wzoru ale tak jak patrzyłam pytania które mamy dotyczą
- przede wszystkim Właśnie tego co O czym ty mówisz że też najbardziej poruszająca
- czyli ostatni Części Nowy Jork takiego pytania bezpośrednio nawiązujące do ostatniej części rozpoczną w czym Takie postrzeganie
- relacji Boga i świata pomogłoby w rozwiązywaniu problemów takich jak na przykład teodycea perspektywie Czy w kontekście klasycznego teizmu do temp
- Kiedy teodycei wydaje się być no trudno rozwiązywalne przyczyna tutaj nie mówię tylko o takim
- jakby wymiarze intelektualnym tego problemu tak natomiast chodzi mi też właśnie takich wymiary jakby powiedzieć no
- emocjonalny znaczy Jeśli przyjąć środku taką klasyczną
- koncepcję Boga i relacje między bogiem a światem i przyjąć po prostu że Bóg
- stworzył świat potrzebuje świat istnieniu i wszystko co świecie się
- dzieje dzieje się No przynajmniej za Bożą zgodą tak
- i Bóg w prawdzie w swojej wszechmocy mógłby
- zmienić bieg zdarzeń świecie i każde zdarzenie które zachodzi mogłoby nie zajść gdyby Bóg tak chciał ale chociaż no to jedna z takich
- w standardowych strategii że taką argumentacyjnych w tej klasycznej tradycji jest taka że Bóg w swojej wiedzy jest w stanie przewidzieć skutki
- czy konsekwencje różnych zdarzeń i tak zaaranżował bieg zdarzeń świecie że
- ostatecznie z każdego zdarzenia które przez nas może być doświadczenie jak doświadczamy jako zło ostatecznie jakieś większe dobro wynika tak ale tutaj Bóg w
- każdym razie Jawi się jako taki trochę zdystansowany
- wszechwiedzący i potem ty wszechmocny właśnie Stwórca inżynier tak jak się
- nazywają osoba zawiązująca światem tak i nawet to to ten argument że z tego co my
- Nie przeżywamy doświadczamy jako zło Bóg ostatecznie jakieś większe dobro wyprowadzono na poziomie takim emocjonalnym
- [Muzyka] może jednak budzić wątpliwości prawda że że z natomiast no pan entzheim który uznaję
- że to Bóg w tym stworzeniem jest jakimś takim ściślejszej minty mniejszym związku do tego stopnia
- wybrzeże współcierpiała ze swoim stworzeniem i że gdy
- zło dotyka ludzi tak to w sensie też dotykali to
- być taki bezpośredni i bolesne sposób samego Boga tak No
- to mówię w swoim imieniu przynajmniej wydaje mi się że to pozwala na poziomie
- przynajmniej psychologicznym tak No nawet powiedzieć potem Bóg się staje prostu bliższe człowiekowi tak I że chyba był wtedy
- No mówię swoim imieniu może tak łatwiej jest widzieć być w sensie
- bliżej takiego Boga niż niż tego Boga artykuł 6 bieżącego wszechmogącego który
- jako jeden z dystansu tylko zawiaduje biegiem zdarzeń w świecie Tak
- kolejne pytanie co mogłoby wyniknąć z oficjalnego przyjęcia panteizmu
- chrześcijaństwo czy jakiejś doktryny musiałoby na przykład zostać zmieniona
- No to ja tutaj już wspomniałem tak o tym Co można zrobić na gruncie na gruncie
- chrystologii Ta rzecz czyli tutaj te takie tradycyjne
- sformułowania No okazuje się być jakoś No będą jakieś tam kwestionowane
- w ogóle tutaj jest kwestia bo jeden jednym ze źródeł też inspiracji
- dla pan panteizmu No jest współczesna nauk jest to on może o tyle ważne że
- Aneta jest też próbą pogodzenia teologii teologii chrześcijan miej w
- ustaleniami współczesnej nauki No to w szczególności chodzi o teorii ewolucji ale też kosmologia tak gdzie generalnie mówiąc
- taki dynamiczny obraz świata zgodnie z którym wszystko co istnieje zmienia się wydaje się być
- jednym z takich podstawowych Niemcy czy założeń czy ustaleń tego współczesnego
- naukowego obrazu świata taki teraz planeta x wydaje się
- tutaj uznawać to rozpoznaną we współczesnej
- nauce zmienność za coś na tyle istotnego że że nawet i w
- Bogu ten zmienność rozpoznaje przy czym to może te moje ostatnie kilka zdań o
- tyle są niefortunne Julia sama świadomość że powoływanie się na autorytet nauki zwłaszcza w kontekście dyskusji i rozważań
- filozoficzno-teologiczne jest jest problematyczne żeby była pełna jasne ja nie jestem święty z tą w tym sensie że nie uznaje nauki za jakiś najwyższy
- poznawczy autorytet sprawdzac do którego teologia Czy filozofia powinny się jakoś
- tak bezkrytycznie dostosowywać ale jestem Opowiadam się z kolei za taką
- twórczą wymianą pomiędzy filozofię teologię i nauką i to dosłownie wymianą
- czyli to że to wtedy wpływu dobrze byłoby gdyby szły we wszystkie strony
- prawda Czyli to nie tak tylko że że na przykład teologia narzuca swoje jakieś tam dogmaty nauce i je
- iw ten sposób ogranicza jakiś rozwój badań naukowych i też żeby to nie było tak że jakiś tam aktualne ustalenia nauk szczegółowych są
- narzucane filozofii teologii jako też jakaś taka ostateczna prawda panenteizm
- jest wracam do pytania tak wydaje mi się też między innymi próbą taki takiego no
- twórczego dialogu z ze współczesną nauką tak szczególności tymi naukami której wspomniałem czy dziedzinami nauki tak nauki biologiczne są teoria ewolucji w
- fundamentalną dla tych nauk ale też współczesną kosmiczne współczesnej kosmologii gdzie też ten aspekt tej zmienności tym mówię wydaje się być
- rozpoznawany uznawany za kluczowy dla wszechświata
- to pewnie jeszcze No jeśli chodzi o taką tradycyjną klasyczną czy scholastyczna teologię tutaj pewnie
- wiele koncepcji trzeba by poddać rewizji tak jak zresztą tutaj mówiłem No bo wtedy klasycznej teologii Bóg jest wierny tak
- jest w jakimś takim w ogóle bardzo mocnym
- sensie transcendentny czyli ta tradycyjna klasyczna trylogia postuluje Kaśką można wręcz powiedzieć metafizyczną przepaść pomiędzy Bogiem a
- światem to radykalna inność jest pogadamy jest
- Jest pojmowana to wszystko wymagałoby
- ponownego przemyślenia i rewizji tak kontekście panteizmu ja tak sobie
- pomyślałam że być może to byłby dobry temat na któreś kolejne spotkanie z tobą
- a mianowicie pokazanie w którym miejscu filozofia i
- teologia są stosunku do tych nauk innego to przede wszystkim
- przyrodniczych ale też swoich bądź też innych nauk humanistyczno-społecznych dostajemy dość dużo ul Zapytaj uwag komentarzy odnośnie kierunku w którym
- można u nas studiować które wykazują bardzo duży stopień
- niezrozumienia właśnie tego co mitologia jest i do czego może służyć
- podobnie jak w przypadku filozofii Myślę że to również
- Osoby które zajmują się również nie zrozumienie tego
- Czym jest także sobie na nasze spotkanie Mam jeszcze jedno
- pytanie mam takie
- zastrzeżenie które przy okazji tego typu pytań zawsze robię tak jestem filozofem nie jestem teologiem listą więc teraz mówię co mnie filozofowi się wydaje
- miast po tym zastrzeżeniu powiem że są wskazywane jakieś fragmenty
- Pisma Świętego które wydają się wspierać pan RTX tak poczynając na przykład od
- samego opisu stworzenia z Księgi Rodzaju niedawno w gronie tutaj kolegów z wst w
- ramach naszych takich Szkół prywatnych w oficjalnych spotkań cotygodniowych
- mieliśmy okazję przez chwilę rozmawiać o patriotyzmie i właśnie tutaj kontekście
- tego biblijnego opisu stworzenia nam nie będę może tak zaocznie przywoływał
- autorytetu biblistów ale pojawiła się w tej pierwszej rozmowie taka opinia że
- doktryna creatio ex nihilo No jest niebiblijne po prostu że gdyby że ta
- dominująca współczesna nie wiem interpretacja te badania a nie studia
- biblijne tak raczej tego tekstu źródłowego biblijnego tak raczej każą
- Uznać tą to właśnie taką koncepcję kojarzą właśnie z zgłoszoną przez klasyczne tej sprawdza kreacja ex nihilo czyli stworzenie z niczego Bóg stworzył
- świat z niczego że obcą że to raczej obcy prezent niż coś to samej Biblii ma
- wynikać jak czyli na przykład już w tym momencie widzimy że ten tak się wydaje Tak jakich konkluzji wydają się te studia biblijne prowadzić
- że ten związek Boga i ze światem wydaje się być jakiś takich ściślejszej prawda
- niż ten klasyczny teizm to przedstawia to czasami stosuje się też spotkałem się
- z tym terminem perychoreza tak który technologii się pojawia w odniesieniu do
- Trójcy Świętej jako próba opisów relacji pomiędzy osobami Trójcy Świętej peryferia źródło znaczy tak i tak jakby taniec w kręgu
- także i ale ja spotkałem się właśnie z ujęciem tej relacji pomiędzy Bogiem a
- stworzeniem właśnie jako też perychoreza jako taki wspólny taniec Bóg ze
- stworzeniem tańczą i w ten sposób powstaje coś prawda [Muzyka] ale każda że to nie jest tak że jest
- właśnie ten samoistny bóg który w ogóle tego świata nie potrzebuje
- i właściwie nie wiadomo dlaczego nagle z niczego go powołuje do istnienia tylko że pomiędzy Bogiem a światem toczy się właśnie taka odwieczna można powiedzieć
- Miłosna gra w toku której świat staje się ale też
- ebook staje się tak więc to na przykład to to jest jakby ten
- taki jeden motyw biblijny tak ale też innym tonie możnaby przywoływać
- forum No nie wiem tutaj chodzi o zmienność Boga tak No nie wiem chociażby
- o historia Jonasza tak gdzie tam Bóg zapowiada że zasadniczo nasz podjął
- decyzję że zniszczy ninive tak chyba że się nawrócą tak Jonasz najpierw się
- opieram w końcu tam trafia do Niniwy przekonuje mieszkańców Niniwy żebyśmy pamiętali ebook nie niszczy jednak niby tak oczywiście to bywa tak interpretuje
- to bardzo proszę tam egzegeza biblijna Ach zastrzegam nie jestem blisko to woda
- dlatego jest jest tutaj konteksty są wchodzą w grę najróżniejsze tak ale to
- chodzi w ogóle Niektórzy też to co mówią że no to jest tylko jakiś taki antropomorfizm prawda to nienależytego rozumieć ten sposób że Bóg zmienił
- zdanie także najpierw postanowił że zniszczy A potem stwierdzi że jednak nie zniszczy No ale a niektórzy jednak to właśnie rzecznicze panteizmu powiadają
- że wskazuje na ten fragment Alina inne podobne w rzep No to jest właśnie też w pewna decyzja można powiedzieć interpretacyjna co my uznamy za
- antropomorfizm czyli coś co jakby tylko za naszą ludzką projekcje A co uznamy jednak za może wyrażone w ludzkich słowach przy pomocy
- naszych ludzkich historii ale jednak rozpoznanie jakiś istotnej
- własności Boga Tak więc być może jednak Bóg może zmienić
- swoją wolę [Muzyka] pozostając jednak też i Pod pewnymi względami
- niezmienne tak pozwolę Jeszcze tylko jeden fragment Dziejów Apostolskich jeszcze przywołać się tak który ten słynny prawda rozmowy na areopagu Pawła
- tak w nim poruszamy się żyjemy jesteśmy tak to też zwykle jest jest przywoływany
- przez panelistów jako taki problem tak tak tak właśnie sztandarowy tekst zdaje
- się jeżeli chodzi o panteizm Łukaszu bardzo bardzo Dziękuję Myślę że nawet
- osoby która dzisiaj No nie były z różnych względów stanie mamy się spotkać
- Bardzo chętnie będą wracać do tego spotkania do tego wykładu nowością tak sporo takiego
- uporządkowania właśnie no nie różne elementy
- brudne wizję że właśnie pojmowania relacji Boga i świata mieszcząca się
- ludzie się w ramach jednak mimo wszystko
- chrześcijańskiej ortodoksji a równocześnie Horyzonty
- pozwala odczytywać pewne rzeczy co zawsze
- uważam że wygląd człowieka z kolei myślenia bo zawsze tak myślałem zawsze
- jest bardzo dobre myślę Dziękuję również państwu oczywiście za pytania za udział serdecznie państwa również chciałam
- zaprosić na spotkanie które odbędzie się za dwa tygodnie za dwa tygodnie spotkamy
- się z profesor Haliną Wojciechowską którą będziemy
- rozważać biblijne modele relacji małżeńskich od razu powiem że będzie to
- pierwsza część spotkania Drugie spotkanie odbędzie się we
- wrześniu a będą dotyczyły takie rzeczy jak wielożeństwo
- konkubinat monogamia oraz wiele innych uwarunkowanych kulturowo i
- historycznie model relacji małżeńskich które są opisywane w Biblii zastanowimy się jak na tym tle rozumieć metaforę małżeństwa
- jako tytułowego jednego ciała a czy tam etap odwołuje się wyłącznie do modelu
- monogamiczne go sformułowanie jedno ciało ogranicza się do wyboru
- seksualnego czy jedność zakłada też równość na czym ta równość polega jak ją
- rozumieli różni autorzy tym wszystkim będzie odpowiadała
- właśnie profesor Karina Wojciechowska pierwsza część wykładu która odbędzie
- się za dwa tygodnie będzie miała charakter historyczny podczas drugiej będziemy podejmować wątki egzotyczną hermeneutyczne także
- bardzo serdecznie państwa zapraszam zapowiada się naprawdę ciekawy temat nie
- myślę że też bardzo aktualne w świecie w którym No jaki sposób definiujemy małżeństwo bez
- względu na to jakie rozumiemy bo to nie chodzi tylko o to czy to są
- związki jednopłciowe średniego płciową ale też rolę w małżeństwie To w jaki
- sposób co rozumiemy przez tą małżeńską jedność jaki sposób małżonkowie są odrębne dni Myślę że będzie interesujące dla każdego
- mieliśmy usług i wykłady na temat możesz punktu widzenia
- prawa teraz będziemy przyglądać się modelom również prawnym oczywiście
- raz jeszcze zapraszam Łukaszu Raz jeszcze dziękuję również bardzo dziękuję
- wszystkim za dwa tygodnie Dziękuję do zobaczenia pa