Będą oboje jednym ciałem (1 Mż 2,24). Biblijne modele relacji małżeńskich, cz.1
Opublikowano:
Rozwiń transkrypcję filmu
Będą oboje jednym ciałem (1 Mż 2,24). Biblijne modele relacji małżeńskich, cz.1
- ruchu i [Muzyka]
- ruchu i [Muzyka]
- samochód łooo Dzień dobry państwu jest wtorek
- 19:00 więc rozpoczynamy a Dzisiaj będziemy mówić o małżeństwie będą oboje
- jednym ciałem wokół biblijnych modeli relacji małżeńskich często Kiedy rozmawiamy o małżeństwie
- wydaje nam się że to jest taka prosta sprawa że zawsze tak było że jeden mąż
- jedna żona W każdym razie przynajmniej w naszym kręgu kulturowym W każdym razie przynajmniej równocześnie
- jeden mąż i jedna rząd czasem Biblia opisuje bardzo wiele uwarunkowanych
- kulturowo i historycznie model relacji małżeńskich takich jak na przykład wielożeństwo konkubinat był oczywiście również
- monogamia jak na
- chwile można rozumieć metaforę małżeństwa jako jednego ciała Lublina metaforach której rozpoczyna się tytuł dzisiejszego naszego spotkania
- czytamy to choroba wywołuje się tylko domu było monograficznego a sformułowanie jedno ciało ogranicza się wyłącznie do wymiaru seksualnego
- przyjemność zakłada też równość a jeżeli tak to na czym polega i jak ją rozumieli
- różni autorzy biblijni O tym właśnie będzie opowiadać dzisiaj już mogę
- powiedzieć że także za dwa tygodnie profesjonalny Kalina Wojciechowska
- która jest już z nami dzisiejsza część wykładu ma charakter taki historyczny a
- za dwa tygodnie będziemy zagłębiać się w szczegóły egzotyczną hermeneutyczne ja
- już nie będę w tej chwili przedłużać oddaję ci głos
- Bardzo dziękuję też Witam wszystkich w ten czarny wieczór wtorkowy Dziękuję tym
- wszystkim którzy zdecydowali się te pół godziny spędzić z nami
- i żeby nie przedłużać to chciałam udostępnić prezentację ale jeszcze takie
- dwa dwa słowa wyjaśnienia być może państwo którzy interesują się
- różnymi eventami związanymi z ewangelizacji ją w
- zastaw kościele ewangelicko-augsburskim zauważyli że podobny wykład Czy podobne
- seminarium miało miejsce w dzięgielowie w tym roku i rzeczywiście pewne rzeczy
- będą powtórzone ale ponieważ wokół tego seminarium już jak się dowiedziałam narosło troszkę mi to że propaguje bigamia albo że propaguje do
- monogamii że propaguje właśnie nie monogamii tylko
- wielożeństwo No to chyba postaram się troszeczkę inaczej rozłożyć
- akcenty stosunku do tego co to mówiłam w dzięgielowie żeby
- wybrzmiały bardziej te elementy które chciałabym
- podkreślić takie założenia wstępne które wydają mi się
- dosyć istotne przy tych naszych rozważaniach że tych naszych
- rozważaniach o małżeństwie ponieważ jak już Joanna powiedziałaby wstępie nam się
- wydaje że takim oczywistym jedynym modelem
- małżeństwa jest to małżeństwo monogamiczne Gdzie jest jeden mąż i jedna żona i szukamy tego potwierdzenia Biblii tymczasem Musimy przyjąć też to
- że Biblia jest nie tylko tekstem który zawiera Słowo Boże a kim
- będziemy szukać w tym tekście słowa bożego ale żeby je odnaleźć musimy się
- przebić przez ten materiał historyczno-kulturowy który otacza to
- słowo boże bo to słowo boże wiadomo że jest niejako otulone tym elementem
- historyczno-kulturowy tym autor biblijny
- jest dzieckiem swojej kultury i swojej epoki o niej nie przeskakuje w żaden
- sposób on musi poruszać się w jej ramach i korzystać z tego wszystkiego co mu
- oferuje ta kultura i rzeczywiście wykorzysta korzystali z rodzajów
- literackich i z retoryki i z obrazów które
- nie są jakimiś abstrakcyjnymi obrazami ale obrazami
- które tak widzianymi widzianymi i obserwowanymi naocznie a więc Biblia jest niewątpliwie także
- tekstem historyczną kulturowym I właśnie
- tej historyczno-kulturowe jej otoczce będziemy rozważać przynajmniej tej
- pierwszej części dzisiejszej przypadki małżeństwa Małżeństwo jest oczywiście przejawem przede wszystkim
- życia społecznego tak jest pewnym modelem życia
- społecznego które który ten model tak daje potem oczywiście obrazy zastosowane
- w metaforach tutaj też już zostało zapowiedziane że będziemy rozmawiać o metaforach z małżeńskich Ale ty metafory
- właśnie nie biorą się znikąd one się biorą z tego z obserwacji życia
- dookoła autora biblijnego i zobaczymy też że nawet ta metafora małżeńska która
- występuje w Biblii wcale nie jest od tego wolne
- drugim takim założeniem jest przekonanie o tym że w Biblii nie wszystkie teksty mają jednak ten sam
- ciężar gatunkowy że są teksty destrukcyjne i teksty proskrypcyjne
- tutaj proszę się absolutnie nie zrażać tą terminologią która może wydawać się
- taka napuszona ale deskrypcja to jest po prostu opis opis jakiejś
- rzeczywistości natomiast preskrypcja to są już pewne normy są takie teksty
- normatywne które wydaje się że powinny obowiązywać natomiast teksty
- deskrypcyjny To są teksty które opisują
- opisują rzeczywistość w nawiasie podałam takie rozróżnienie które wydaje mi się
- dosyć dosyć trafne a mianowicie preskrypcja to
- jest pewien ideał natomiast jak ten ideał jest
- realizowany do tego odsyła deskrypcja No i okazuje
- się że nie wszystkie szczytne ideały które opisane są w biblii Nie wszystkie
- założenia które mamy w Biblii daje się zrealizować No tak żeby rzeczywiście
- żeby rzeczywiście urzeczywistniać je oczywiście urzeczywistniać takim trochę
- tak żeby je urzeczywistnić i pesta2 niezauważenie to jest
- progresywność objawienia ono się bardzo blisko wiąże z tym pierwszym naszym
- założeniem że Biblia jest ekstremy historycznym kulturowym i z tym że autor
- biblijny porusza się w takiej rzeczywistości jakiej Jaka jest udana i
- posługuje się takim językiem i takimi zdobyczami kultury i cywilizacji Jakie
- są udane bardzo dobrym tego przykładem jest takim m który zrobił furorę na
- Facebooku ja pozwolę sobie go przypomnieć napewno państwo się z nim
- spotkali A kiedy zmarł rabin trafił do nieba i pyta Boga boże powiedz jak
- stworzyłeś wszechświat i otrzymuje taką odpowiedź
- osobliwość następnie wielki wybuch inflacja w kosmologiczna swej Basi fizycy wszystko właściwie odczytali Ania stworzyłeś życia no jak abiogeneza
- później świat RNA a później ewolucja komórki a następnie Organizmy
- wielokomórkowe Boże a jak stworzyłeś człowieka Przecież
- to już opisał Darwin najpierw naczelne wykorzystywanie narzędzi mowa postawa
- wyprostowana ty do szkoły nie chodziłeś ale Boże przecież który jest napisane o
- siedmiu dniach o tym że człowiek został ulepiony w gminę A jak ty drogi rabinie
- wytłumaczył byś w tamtym czasie nie umiejący pisać i czytać pasterzom z mieczami z brązu Co to jest plazma kwarkowo glonowa DNA i dobór naturalny
- przyznam się że ja też połowy z tych sformułowań nie rozumiem tak ale ten mem
- bardzo dobrze Czy też bardzo dobrze obrazuje właśnie to co nazywamy progresywność objawienia więc Facebook kiedy człowieka w języku dla niego
- zrozumiałym I dostosowuje ten język objawienia do właśnie do percepcji człowieka do tego by on mógł to objawienie zrozumieć
- Dlatego bardzo często mamy w Biblii właśnie posługiwanie się obrazami obrazami nawiązującym i do
- ówczesnej rzeczywistości tej rzeczywistości czy 2000 lat w Nowym
- Testamencie tych trzech tysięcy lat Starym Testamencie Tak więc ty założenia
- musimy gdzieś tam mieć z tyłu głowy żeby potem nie popełniać tego rodzaju błędów
- że teksty deskrypcyjny deskryptywne będziemy uważać za teksty
- normatywne że to gdzie jest opisywane Gdzie są opisywane stosunki społeczne
- stosunki małżeńskie oparte na poligamii będziemy uważać za
- dla nas również wzorzec wzorzec małżeńskie małżeństw niż
- jak podzielimy sobie te nasze dwa spotkania podzielimy sobie na takie dwie
- zasadnicze części pierwsza część będzie obejmowała te punkty które tutaj mamy jako 1 i 2 wyszczególnione a więc powiemy sobie
- troszeczkę o takich właśnie preskryptywny i destruktywnych
- obrazach w Biblii które wiążą się z monogramem ją to jest
- preskrypcja poligamia to jest pewna deskrypcja i
- powrót do monogamii znowu mamy element taki preskryptywny Zaraz wytłumaczę o co
- chodzi i dzisiaj powiemy sobie po prostu o tych uwarunkowaniach poligamii dlaczego w ogóle
- mówimy o b okolicami skoro Biblia wcale nie zakładaj A jako jako normatywnej
- natomiast jak już zostało zapowiedziane za dwa tygodnie zajmiemy się dużo bardziej szczegółowo
- egzegeza i hermeneutyka tego tekstu właściwie kluczowego dla
- pojmowania małżeństwa który mamy w Księdze Rodzaju pierwszej księdze
- mojżeszowej pierwszym i drugim rozdziale na końcu pierwszego i na początku
- drugiego rozdziału i symboliką oblubienicą
- na którą nakłada się też wielowarstwowa metafora właśnie w Efezjan liście do
- Efezjan [Muzyka] 522 33 która mówi o stosunkach w małżeństwie o pewnym
- głosowaniu żony mężom i czy to jest obowiązujące
- czy nieobowiązujące jak to właśnie połączyć z tym tekstem z pierwszej księgi mojżeszowej więc na pewno dwa punkty będę zapraszała za dwa
- tygodnie Natomiast dzisiaj ten czarny wieczór Może mniej
- wyczerpujące intelektualnie rozważania jak zapowiedziała my ten pierwszy Punkty obejmuje właśnie i
- teksty deskryptywne i teksty preskryptywne i co się okazuje proszę zauważyć jak o małżeństwie jeżeli już zastosujemy do tekstu biblijnego właśnie
- hermeneutyk ę
- klucz interpretacyjne i tutaj No czy naszych rozważaniach będziemy jednak
- stosować taką hermeneutyk ę
- [Muzyka]
- czyli zakłada jednego mężczyzny zakłada jedną kobietę Wiemy już tak mając tyłu
- głowy to co powiedziałam te założenia które musimy brać pod uwagę że jest to
- pewien obraz pewien symbol tak
- który odwołuje się znowu nie tylko do relacji małżeńskich ale też obejmuje
- relacji z relacje człowieka z Bogiem relację człowieka z Bogiem przekładane
- są też na relacje międzyludzkie
- a więc ta ta symbolika nie symboliką plastyczną tak na początku
- wybranej mitologii czyli tej historii historii tworzenia i historii a
- początków mamy pewne założenie monogamiczne i na końcu Biblii
- Apokalipsa kiedy czytamy o tym jak Miasto boże jest schodzi
- tak jakby niebieskie Jeruzalem schodzi na ziemię przystrojone jak
- oblubienica dla swojego męża też mamy jednego oblubieńca i jedną oblubienice
- oczywiście jest to o wiele bardziej metaforycznie sformułowanie niż to niż
- to pierwsze ale tak samo obrazowe też mamy tę symboli symbolikę i też mamy
- obrazowanie pewnych relacji człowieka z Bogiem za pomocą metafory i jest to
- metafora małżeńska odwołująca się do tego małżeństwa monogamiczne 2T nie elementy ramowe które tworzą które tworzą
- początek i koniec tekstu biblijnego No a w środku jest deskrypcja czyli właściwie
- to co mamy w jaki sposób jest realizowany albo nie jest realizowany
- ten ideał ta inwestycja tak i to są wszystkie perypetie małżeńskie znane historii patriarchów ze Starego
- Testamentu wszystkie uwarunkowania małżeńskie znane z Nowego Testamentu To wcale nie jest tak że Nowym Testamencie to
- monogamia jest taka oczywista Wcale nie bo wtedy właśnie Wciąż jeszcze wśród
- Żydów funkcjonuje poligamia planie bigamia
- jeszcze ktoś czasach pomogło testamentowych przecież trwają dyskusje Hej zobaczymy rabinów i leżą wolno mieć teraz czy
- tylko jedną żonę czy może kilka żona jeżeli kilka to ile i od czego to zależy
- także to deskrypcja wcale nie odwołuje się tylko do realizacji tego modelu
- modelu monogamiczne go który mamy na początku i na końcu który funkcjonuje jako pewien ideał ale
- także do właśnie tego szeroko pojętego świata ówczesnych stosunków
- społecznych i kultury która pozwala
- na posiadanie kilku rząd razy czym Jest to uwarunkowane Czym była uwarunkowana
- ta polityka my przychodzimy właśnie do rozważań takich nad tekstami już
- kres deskryptywny mi które pokazują po prostu jak wyglądało życie
- życie czasach patriarchów czasach Królówka he
- niewoli babilońskiej po niewoli babilońskiej czasach Jezusa i tak dalej i tamto i co możemy zauważyć że z tobą nie jest to taki
- obraz jednolity możemy wyróżnić przynajmniej trzy formy takiej takiego organizm organizowania życia społecznego życia rodzinnego tutaj
- one zostały wymienione jest to trafia Arkad jest to matriarchat i jest to
- patriarchat nie najbardziej znany z tego jest patriarchat i on jest Biblii najszerzej reprezentowany to nie ulega
- wątpliwości natomiast elementy pracy Aha to i matriarchatu nadają się ale
- pojawiają się w sposób taki może bardziej szczątkowy jeżeli chodzi o pracy archetto
- uważa się że pozostałością właśnie tego patriarchatu jest prawo odwołujące się
- do lewiratu do tego żeby brat zmarłego
- poślubił wdowę po zmarłym bracie i potomstwo
- pierwsze pierwsze dziecko zrodzone z tego związku byłoby uważany za dziecko
- zmarłego tak to to jest prawdopodobnie właśnie pozostałe pozostałość tego patriarchatu Poza tym jak Popatrzymy
- sobie na to w jaki sposób funkcjonowała rodzina Rebeki Mac No to okazuje się że
- tam ostatnie słowo miał brat rybek i czyli laba On właściwie organizował całe
- życie życie tej rodziny to być może również jest pozostałością tego
- patriarcha b No i wreszcie historia Gminy kiedy to nie ojciec ale
- właśnie bracia wymierzają sprawiedliwość gwałcicielowi tak temu który
- zhańbił ich siostrę właśnie razem to nie należy do ojca ale należy do
- dobrać i stąd też przypuszczenie że jest to pozostałość Francja chatu Natomiast
- matriarchat on cię może bardziej kojarzy z taką mitologią feministyczna i potem tą tak kątem
- styczną otoczką ale jest też obecny w Biblii
- tylko nawet czasami nie zauważamy on jest obecny właśnie przykład określaniu
- tej linii pokrewieństwa związanej z map z matką czyli z tym tak zwanym
- matrylinearny snem to widać dobrze w opowiadaniu o
- abrahamie i tak kiedy Abraham i Sara właśnie pierwszej księdze
- mojżeszowej 20m rozdziale określani są jako
- rodzeństwo ale rodzeństwo mające jednego ojca natomiast inne matki i to że oni
- mieli inne matki pozwala im zawrzeć związek małżeński pozwala im być
- być małżeństwem tak chociaż proszę zauważyć żel Księga kapłańska potem
- Księga Powtórzonego Prawa pod rok ezechiel który wymienia różne
- grzechy i wśród tych grzechów również fakt czy
- obcowania czy czy poślubienia i siostry odwołuje się właśnie do
- pewnego do pewnej deskrypcji prawda że nie wolno poślubić
- nawet córki tak siostry czyli córki córki matki
- córki tego tego samego Ojca tak tutaj ta realizacja tego tych tych przykazań
- okazuje się bardzo niedoskonała nawet przypadku właśnie
- patrzę patriarchów Abrahama i jego jego żony Sary to samo można powiedzieć
- oczywiście o pokrewieństwie Amona i Tomasz i to że a on zapałał
- miłością do kamer to są wszystko właśnie przypadki
- opisujące Jak wygląda życie i jak wygląda tutaj moglibyśmy powiedzieć brak
- realizacji tych ideałów tych idei które mamy zawarte właśnie wyszczególnionych
- na czerwono tych tekstach preskrypt tych też pozostałością matriarchatu jest to co
- wydaje się takie oczywiste a mianowicie że to matka nadaje imię swojemu swojemu
- dziecku mamy na przykład pozostałość znowu tego zwyczaju nawet w Nowym Testamencie tak kiedy
- to Elżbieta nadaje imię
- temu synowi czyli Janowi chrzcicielowi oczywiście tam prosi się jeszcze potem o
- potwierdzenie tego Zachariasz musi to to potwierdzić
- tak ale ponieważ jest mój nie my więc musi to to napisać niemniej to odwołanie
- bardzo bardzo starożytne jest jest tym tekście obecny
- No i oczywiście patriarchat patriarchat jako ten grzech obowiązujący model życia społecznego gdzie
- domu ojca stanowi taki taką najbardziej podstawową komórkę społeczną gdzie
- władza mężczyzn wydaje się nieograniczona gdy mąż jest ty uważany
- za pana swojej żony bardzo często w Starym Testamencie można się spotkać z takim określeniem
- boals tak bardzo oznacza nie tylko imię pogańskiego bóstwa ale także oznacza
- oznacza pana pana i władcę związku z tym widać że żona jest cały czas pod
- panowaniem pod panowaniem męża ale
- z panowaniem wiąże się również troska o zapewnienie tej rodzinie bytu
- zapewnienie jej utrzymania tak władca to jest nie tylko ten który rządzi
- Chewbacca to jest także ten który który utrzymuje oczywiście w Biblii poza tymi
- nielicznymi fragmentami które odwołują się do matury linearyzm u mamy przede
- wszystkim patrylinearne tak czyli określenie i mężczyzn i kobiet za pomoc są patroni mu na odwołanie do tego że
- ten był synem tego ten był synem tego ten był synem tego albo ten był ojcem
- tego tego tego i jeszcze jeszcze któregoś jak to są te
- wszystkie genealogii które bardzo często w tekstach historii nowo testamentowych pomijamy bo nam się wydają nudne ale
- właśnie one dosyć dobrze odzwierciedlają tamtą kulturę opartą na patriarchacie i patrzyli na Różnie
- teraz z patriarchatem wiąże się również właśnie
- [Muzyka] zapewnienie licznego potomstwa tak tutaj
- żeby w ogóle można było realizować ten model patriarchalny żeby ten pan i
- władca mógł faktycznie być z panem domu No to musi mieć
- rodzinę nad którą bym mógł panować oczywiście przede wszystkim
- panuje nad żoną tutaj już to sobie powiedzieliśmy ale panuje też nad dziećmi strona powinna zapewnić mu liczne potomstwo Jeżeli nie zapewniamy
- licznego potomstwa No to bierze się kolejną żonę tak która
- da mu dzieci albo jeszcze więcej dzieci także
- zapewnienie licznego potomstwa to liczne potomstwo które jest bardzo mocno jakby
- genetycznie wpisane też patriarchat stanowi takie pierwsze i chyba najważniejsze
- uwarunkowanie politykami ale tak dążenie do tego żeby
- mieć jak najliczniejszą Hej rodzinę której mężczyzna jest głową i to się
- oczywiście przejawia również w życiu społecznym
- społecznościach większych niż niż rodzina tak ten rodzinny model
- patriarchalny staje się też modelem modelem organizacji państwa
- rodzina jest z jednej strony właśnie takim mini państwem Ale z drugiej strony
- też przynajmniej w pewnym okresie jak jak Zobaczymy bo to się troszeczkę zmienia Stanowi też model organizacyjny dla dla całego państwa tak Zwłaszcza
- właśnie w tym w tym okresie nomadyczny natomiast osiadły tryb życia
- troszeczkę to zmienia Zmienia tę sytuację z jednej strony oczywiście Król jest tak jak ojciec rodziny władcą absolutnym ale
- widać że kiedy Państwo się organizuje też oddaje swoje kompetencje w ręce
- urzędników także nie ma takiej nie tylko do niego należy ta
- władza tutaj właśnie za chwileczkę to zaraz zobaczymy
- gdzieś miałam to napisane ale na razie nie
- nie uprzedzajmy wasz
- pierwszy przypadek poligamie opisany w Biblii jest już w
- pierwszej księdze mojżeszowej tak mamy tutaj ten cytat państwo widzą 2 rządy
- Romek i znowu jest w tym opisie to już jest
- pewna deskrypcja zawarta krytyka tej
- politykami ona nie jest Może jeszcze taka taka wyraźna tak musimy ją znowu
- był uzyskać sobie z tego tekstu biblijnego ale gdzieś tam między wierszami można ją przeczytać tak dlatego że proszę
- zauważyć jak rozwija się i monogamia i poligamia Starym Testamencie
- linia serca czyli ta linia Nazwijmy to dobrych potomków Adama i
- Ewy jest z nią monogamiczność damy dziwnie aż do czasów Noego czyli do
- czasu potoku
- Obowiązuje Obowiązuje monogamia natomiast gmina Linia Kraina
- tak związana
- z synem który popełnił jednak zbrodnie jest
- linią poligamiczna tą i w Księdze Rodzaju w pierwszej księdze mojżeszowej
- Możemy nawet przeczytać że lamek był jednym z pomniejszych ludzi tak więc w
- tej ocenie lameka mieści się też taka zakamuflowana
- ocena ocena politykami że nie jest to coś co
- jest zamierzone przez przez Boga co jest reprezentowane i
- przez tym linia serca Paulinie bardziej bardziej pobożną Piszą piszą Bogu
- natomiast właśnie ta linia Kalina odchodzi od
- tego tego modelu ale tak jak powiedzieliśmy sobie
- poligamia potem poligamia mocno wpisuje się
- funkcjonowanie społeczeństwa dlatego że Chodzi przede wszystkim o nie ojej jakąś ocenę etyczną czy o ocenę moralną nawet oceny
- religijną tylko o to żeby zapewnić sobie jak najwięcej potomstwa to też wiąże się
- z tutaj już uprzedzę to o czym będziemy mówić na następnym spotkaniu to wiąże
- się też z zmianą celu małżeństwa albo z inaczej złożonym i akcentami jeżeli
- chodzi o cele małżeńskie opisanych w pierwszym i drugim rozdziale księgi
- księgi mojżeszowej generalnie oczywiście
- błogosławieństwo związane z rozmnażaniem się jest w tym pierwszym opisie stworzenia ale ten drugi opis stworzenia
- mówi nam ten starszy opis stworzenia tak w drugim rozdziale mówi nam też o
- przyczynach dlaczego w ogóle człowiek wchodzi w relacje małżeńskie mówi o tym
- że niedobrze aby człowiek był sam A więc chodzi o
- zapewnienie sobie jakiegoś partnera pomocy to też będziemy mówić co to oznacza pomoc zapewnienie
- relacji i uchronienie się przed samotny wciąż jako takie same cele małżeństwa
- jak i jaki posiadanie potomstwa natomiast przy akcentowanie tego tego posiadania potomstwa które skutkuje potem
- poligamia ją jest przeniesieniem z papy przeniesieniem też akcentu z tego
- celu małżeństwa na sposób osiągnięcia tego celu
- posiadanie potomstwa jest oczywiście również sposobem na zapewnienie sobie
- relacji ale jest to tylko jeden ze sposobów tak natomiast
- pomija się wszystkie wszystkie inne i proszę zobaczyć w tych tekstach właśnie
- destruktywnych autorzy biblijni skupiają się właśnie na tym żeby podkreślać
- możliwość posiadania jak największej liczby liczby potomstwa tak i zapominają
- też o innych wartościach jakie przynosi przynosi Małżeństwo może nie zapominają tak ale generalnie pomija się albo
- minimalizuje się też te inne cele małżeństwa które tekście preskryptywne
- na początku Biblii się pojawiają Jakie są sposoby na to żeby posiadać liczne
- potomstwo tak oprócz tego że bierze się jedną żonę ona
- no wiadomo tak kobieta na Bliskim Wschodzie nawet jeżeli Bardzo młodo wyjdzie za mąż to dosyć szybko się starzeje związku z tym jedna kobieta
- nawet płodna może dać mężowi oczywiście jakąś ograniczoną Liczbę Liczbę dzieci w
- związku z tym bierze się drugą niewolnice z są generalnie bardzo dobrze
- znamy z opisów życia życia patriarchy ale oprócz tego oprócz
- tego że mężczyzna ma dwie żony może mieć również niewolnice czy czyli nałożnice
- różnie to w różnych przykładach jest formułowane
- i przykładem takim jest oczywiście historia Abrahama stary i
- Agata kiedy Abraham nie może się doczekać się potomstwa z Sarą stara jest już
- w takim wieku że trudno aby mnie siedzi sama Sara przyprowadza Abrahamowi Haga
- tak samo Sara daje swojemu mężowi niewolnice aby mógł chodzić z nią się
- dziecko Zresztą wydaje jej się że to jest też w zamyśle zamyśle Bożym także
- ta obietnica dotyczy potomstwa Abrahama jakby ona też Sara
- też siebie umniejsza w tym w tym postępowaniu to jest oczywiście
- nieprawdą tak potem zostaje to to wyrównane i proszę zauważyć że
- pozycja hakari I Stary ona nie jest trudna hagar jest cały czas niewolnicą
- jest określana jako pielęgniarz tak wielka liczba mnoga pielęgniarz to jest liczba Liczba
- pojedyncza No czyli niewolnicza która daje daje dzieci
- w domu tak mężczyźnie który jest władcą
- rodziny który pan nad nad rodziną w pozycjach tych kobiet równa równanie
- jest to oczywiście też swoje psychologiczne konsekwencje zaraz do tego do tego dojdziemy i ten model wydaje się dosyć dosyć
- popularny tutaj też wypisałam kilka tekstów
- biblijnych bardzo dobrze dobrze znany które mówią o pewnej hierarchii tych
- rząd Tak więc mamy na chora mamy Milkę i hełmem
- mam tak one też nie są równe statusem i tak dalej i tak dalej to jeżeli państwa
- interesowało to oczywiście możemy to chyba dzisiaj jakoś jakoś bardziej
- szczegółowo omówić Up The ona jest no
- widoczny taki wręcz hm bo oprócz tego że miał wiele rząd to jeszcze miał
- nałożnice i konkubinę i nawet pozytywne warto
- powtarzać i takie jak Samuel Przepraszam tutaj jest literówka To prawie
- tak miał dwie żony i też to miało swoje konsekwencje
- konsekwencje psychologiczne
- to jak mówiłam nie posiada nielicznego licznego potomstwa jest oczywiście
- uwarunkowane tym uwarunkowane historycznie uwarunkowane kulturowo i widać tutaj jak bardzo tekst biblijny
- wpisuje się w co ówczesną kulturę Tutaj absolutnie patriarchowie nie są jakimiś
- tymi wyjątkami bo jeżeli Popatrzymy sobie na przykład na prawa Hammurabiego
- i potem jeszcze na prawo asyryjskie możemy przeczytać właściwie to co jest
- realizowane przez przez patriarchów tak że z jednej strony
- mężczyzna nie możesz sobie wziąć drugiej żony tylko jak tylko w przypadku gdy pierwszy okaże się być chłodno a więc znowu mamy to podkreślenie
- płodności i chęci posiadania jak największej ilości potomstwa
- też widać tutaj pewne ograniczenia w domu płatwie mężczyzny w
- tym drugim przekazaniu że mąż nie może sobie wziąć
- jeśli jego żona sama oddaje mu niewolnice lub konkubinę jako konkubinę
- to jest ten krzyk przypadek Abrahama i to jest stary
- tak Czyli Abraham nie miał właściwie wpływu na wybór
- Haga tak samo sama przyprowadziła swoją niepojęcie to potem też w historii
- Jakuba będzie będzie wyglądało
- potem na wziąć sobie konkubinę nawet jeżeli jeżeli żono w
- internecie tak to coś złącza zdaje się masz ale problemu Jakbyś mogła powtórzyć
- ostatnie dwa trzy zdania Dobrze to ten drugi tutaj przypadek rozważałam właśnie
- o pewnych braku wpływu płaszczyzny na to kogo mu
- żona przyprowadza jako niewolnicy i to jest przypadek Haga ritar także że tutaj
- Abraham nie mógł sobie sam wybrać tej konkubiny tylko musiał przyjąć tę którą
- domu przyprowadziła jego żona bo być może właśnie przeprowadziła mu
- oczywiście młodszą kobietą taką zdolną urodzić dzieci ale na przykład mało urodziwą Tak więc tutaj w grę mogą wchodzić jakaś złośliwość
- żony to jest też przypadek Jakuba któremu 2 jego żony też potem
- przyprowadzają swoje niewolnice żeby jaką miał z nimi z nimi dzieci no i ten
- ostatni przypadek tak jeżeli mężczyzna decyduję się właśnie
- czy stać go na to żeby mieć żonę i konkubinę No to tych konkubin też nie
- może być jakaś bardzo parę liczba
- tylko konkubina może być jedna chociaż on może być więcej no jeżeli ma takiego
- pecha że i konkubina okaże się bezpłodna No to może wtedy wziąć i oczywiście
- kolejno ale widać nawet przy tym założeniu że
- budujemy rodzinę opartą o jak największą liczbę dzieci
- to nawet w tym przypadku są pewne pewne ograniczenia że to że to nie jest tak że
- można sobie wybrać dowolną liczbę tych kobiet i to samo jest powtórzony właściwie właśnie w tym prawie w prawie asyryjskim też jest
- pewna ograniczoność i też ograniczoność
- godności Tak więc mężczyzna może mieć oczywiście kilka tych konkubin ale się
- tylko jedna z tych konkubin może być potem podniesiona do godności żony być
- może to również jest przypadek taki tak Abrahama i
- kultury kiedy po śmierci karykatura staje się żoną ale wciąż w Biblii o ona określana jest jako pilot też nie jest
- nazywana i szaty liczyli żona tylko b lekarz
- to taka taka dygresja
- już tak kończąc właściwie tę tę pierwszą część kilka wartych przekładów
- biblijnych oczywiście sposobu na posiadanie licznego potomstwa
- a jednocześnie właśnie przykładów tej subskrypcji czyli tego odejścia od
- ideału biblijnego tak od ideału Bożego który jest opisany na początku przez to
- właśnie że przy akcentuje się ten jeden z celów małżeństwa a więc posiadanie
- posiadaniu dzieci No to jest oczywiście taka wręcz
- archetypowa historia to jest historia Jakuba Racheli i Lei kiedy Rachela jest
- nieszczęśliwa dla jest nieszczęśliwa tak Rachela Jestem szczęśliwa bo nie może mieć dzieci dla jest nieszczęśliwa bo nie jest kochana przez męża Jakub jest
- nieszczęśliwy bo najpierw nie może ożenić się z
- Rafaello A kiedy już wreszcie może jeszcze z nią ożenić to
- okazuje się że jego ukochana żona nie może mieć dzieci tak No i oczywiście A
- te ten niewolnice to powoduje pewne konflikty związane też z
- właśnie z dziećmi
- pochodzącymi od rządu i od tej żony kochanej od tej żony
- niekochanej i od od niewolnicy i to z kolei
- stara się w jakiś sposób normalizować teksty z Księgi Powtórzonego Prawa tak
- że jeżeli będzie miał mąż dwie żony jedną kochaną a drugą nie kochaną już
- widzimy bardzo wyraźnie nawiązane właśnie do tej afery typowej do tej
- typowej historii i jeżeli one urodzą tych synów
- to czy dzieci w ogóle to te wszystkie dzieci i kochanej żony i nie kochanej
- żony mają równe równe Prawa Agaty zwłaszcza dotyczy to oczywiście
- pierworództwa Hej znowu mamy
- gdzieś tam z tyłu głowy tam historie
- Jakuba i i jego i jego dzieci
- to grzech i teraz jeszcze taka taka jedna jedna
- rzecz właśnie związana z tymi z tymi uwarunkowania
- uwarunkowaniami historyczno-kulturowy mi która też otworzy nam drogę do kolejnego
- spotkania związanego z metaforą oblubienicą nam by się wydawało że
- właśnie metafory oblubieńcze w Biblii są odwołaniem do tego do tych tekstów
- preskryptywny prawda do tego że jest jeden oblubieniec Czyli bułki jedna
- oblubienica czyli to lub wybrany nie oczywiście w dużej mierze tak jest
- ale trzeba też wziąć pod uwagę na przykład teksty z Księgi Jeremiasza Gdzie jest z kolei
- w tle pojawia się odwołanie do biegami do tego że jest jeden
- oblubieniec Czyli czyli Bóg ale on miłuje 2 oblubienice czyli Izraelu The
- Tak więc tutaj myślę Bardzo dobrze widać że gdzieś tam autor biblijny ma
- pojęcie o tym Ideale o tej deskrypcji Ale z drugiej strony
- chcąc też w jakiś sposób usatysfakcjonować i królestwo Północnej
- bo Południowej tak powiedzieć że nie jest tak że jedno jest lepsze drugie jest jego oba są tak samo złe oczywiście tak samo tak samo grzeszne tej metaforze
- ale odwołuje się przy tym właśnie do elementów bigamiczny do tego że że
- mężczyzna spokojnie Może mieć i nikogo to nie powinno dziwić ani bulwersować
- ani w jakiś sposób w jaki sposób gorszy jeżeli właśnie weźmie się pod uwagę to
- założenie że autor biblijny odwołuje się do obrazów uwarunkowanych kulturowo i
- uwarunkowanych uwarunkowanych społecznie widać że w czasach Jeremiasza
- tak Czyli czasach w czasach tuż przed niewolą babilońska bigamia była jak najbardziej z
- dopuszczona dopuszczalna i obserwowana w środowisku także
- środowisku izraelskim i oczywiście już ostatnie ostatnio tak taki taki element
- na dzisiaj z tych historycznych i kulturowych No to jest poligamia
- uwarunkowana politycznie tam mieliśmy przede wszystkim kolegami uwarunkowaną
- społecznie i kulturowo ale przede wszystkim z historii Abrahama wczoraj
- historii Salomona wynika że były też inne uwarunkowania tej
- poligamii były to uwarunkowania polityczne dlatego że wraz z każdą żoną
- król mógł zawierać jakiś partia bądź transakcje kontrakt z innym
- pani taki dlatego to panowanie Salomona
- odbywało się właśnie pod
- hasłem posiadania 300 ułożą t700 nałożnic co
- wcale nie tylko odwołuje się do jakiej siły witalnej Salomona ale właśnie do
- jego zdolności zawierania aktów i kontraktów
- politycznych i co tutaj jest tym w tym dosyć ważne a mianowicie pewna
- terminologia która się pojawia i którą spróbujemy jeszcze w
- następnym spotkaniu rozwinąć w Starym Testamencie właściwie nie ma osobnego
- terminu na określenie małżeństwo Małżeństwo określany jest tym samym
- terminem który pomyślane jest przymierze mianowicie Brit tak i jest zawierany
- pakt polityczny i jest zawierany małżeństwo i
- w jednym i w drugim przypadku mamy doczynienia z tą samą terminologią i jest to jest to byli to też jest dosyć tutaj może istotne
- Dlatego rozwiązania kulturowego i historycznego
- że byli z jednej strony może zakładać równość partnerów ale może też zakładać
- ich nierówność także że 1 Partner ma i prawa i pozycję wyższą niż drugi Partner
- No i to jest przypadek Brit czyli przymierza zawartego pomiędzy Bogiem a
- jego ludem zobaczymy jak to się przekłada na Bridge pomiędzy małżonkami
- a na koniec oczywiście niedoskonałości czy policzy
- figami związane przede wszystkim w takim cierpieniem cierpieniem psychicznym i i emocjonalnym tak właściwie nikt nie jest
- zadowolony z tego z tego rozwiązania na przykładzie serii Chata No widać że
- Sara jest zazdrosna o chłopaka tak i to do tego stopnia że
- nie tylko szykanuje tę niewolnice ale wręcz ją wypędza wraz z
- jej synem tak Rachela i dla Już mówiłeś mówiliśmy o tym że również nie czerpią
- satysfakcje z tej sytuacji tak Anna i menu na żony Samuela określane są jako
- rywalki a więc ta rywalizacja między kobietami nawet tekstach deskryptywny
- jest podkreślana No i to niesprawiedliwe traktowanie
- wszystkich rząd przez przez męża znowu faworyzowanie jednej z tych z tych żon
- No niezbyt dobrze wpływa na relacje między międzyludzkie nawet w dopuszczalnym przez
- społeczeństwo małżeństwa małżeństwa woli
- poligamiczne No to oczywiście znowu powoduje pewne w dyskusję rozwiązania tutaj mamy to o
- czym o czym wspomniałam jako nawiązanie do też do czasu Nowego Testamentu że to wcale nie jest tak że Jezus już został
- takie społeczeństwo która którego organizacja znana jest dzisiaj
- jest małżeństwem organicznym jako podstawą funkcjonowania tego społeczeństwa wcale nie to strach
- tak Jezusa Spokojnie spokojnie funkcjonowały jeszcze rodziny
- poligamiczne i w czasach po Jezusie również
- bardzo mocno na to wpływała tutaj jeszcze ekonomia
- jeżeli mężczyzna Zresztą do dzisiaj jest w krajach arabskich jeżeli mężczyzna
- mógł sobie ekonomicznie pozwolić na więcej niż jedną żonę to oczywiście nie
- ma żadnego problemu Natomiast No i jeżeli nie może jej utrzymać bo do tego były był zobowiązany znowu
- jako by tak jako jako władca który nie tylko sprawuje rządy ale też zabezpiecza
- Better rodzinie jeżeli takiego bytu zabezpieczyć nie mógł no to musiał
- zadowolić się jedną żono nawet jeżeli nie dała mu ona ona potomstwo ale znowu
- powołanie do historii Zachariasza i Elżbiety w każdym razie trwają jeszcze w
- czasach powstawania Talmudu a więc od drugiego
- do piątego wieku te dyskusje rabiniczne Ile można mieć Czy można mieć własny
- taką nieograniczoną liczbę żoną czy czy może jakąś jakieś ograniczenia
- wprowadzić stanęło na czterech A tak jak powiedziałam praktyka na której zaparzyła ekonomia
- pokazywała że najczęściej to były jedna lub dwie żony czyli
- taka bigamia trzymała się trzymała się mocno
- i ja myślę w tym zakończymy dzisiejsze spotkanie bo tak jak zostało
- zapowiedziane jak Joanna zapowiedziała na następnym naszym spotkaniu przeszli
- byśmy właśnie do tego punktu trzeciego i czwartego
- i wprowadzili troszeczkę egzegezy i hermeneutyki ale cały czas pamiętając od
- pewnych uwarunkowaniach właśnie kulturowych historycznych i
- teraz ekonomicznych również jedną kształtowało się w dotyczące kazirodztwa
- co wynika z tekstu biblijnego w tej sprawie takie jest pierwsze pytanie tutaj Oczywiście mamy do czynienia przede wszystkim z
- Kodeksem Kapłańskim on państwa przede wszystkim zakazuje tego
- kazirodczego E no to jest to są czasy po niewoli Co to są czasy po niewoli babilońskiej ale
- wiadomo że NATO miały wpływ oczywiście obserwacje obserwacje wcześniejsze że
- nic dobrego też nie wynikało i dla potomstwa które tak jak mówiliśmy jest
- główną taką siłą napędową napędową politykami dla relacji
- międzyludzkich w tym tym małżeństwem czyli zapis mamy z sposób
- redakcji kapłańskiej natomiast obserwacje tak które doprowadziły do
- tego do tego zapisu mogły być wcześniejsze