Alef, Bet języka hebrajskiego
Opublikowano:
Rozwiń transkrypcję filmu
Alef, Bet języka hebrajskiego | EWST online
- z język hebrajski łatwy wybór święty śmietniku żywy czy martwy
- z język hebrajski łatwy wybór święty śmietniku żywy czy martwy
- ruchu i
- Słuchaj Dobry wieczór państwu jest wtorek 19:00
- rozpoczynamy WSP online a dzisiaj będziemy
- mówić chyba niedługo po polsku być może nie po hebrajsku bo jedno spotkanie na
- pewno nie wystarczy na to żeby rozmawiać czytać języku hebrajskim
- ale czegoś o języku hebrajskim się dowiemy na Bliski Wschód śladami mogły
- pisma starożytnych Hebrajczyków zabierze nas Izabela Bączkowska która
- jest wykładowczyni uwl WSP właśnie między innymi języka polskiego ale też
- organizuje edukacyjne podróże między innymi właśnie do Izraela i za zapraszam
- Dziękuję Dobry wieczór cisza z naszego dzisiejszego spotkania
- zatytułowane jest ono ale wręcz hebrajskiego i
- biega się wspominała opowiemy sobie o podstawach języka ale też Albert to
- oznacza po prostu alfabet opowiemy sobie o alfabecie to jest takie najbardziej dosłowne rozumienie naszego tytułu ale też posiada ono podobnie jak w
- języku polskim znaczenie przenośne ale bez liter alfabetu czyli oznacza to po
- prostu ABC danej dziedziny czyli opowiemy sobie o ABC hebrajskiego czyli
- przekażę państwu są podstawową wiedzę na temat języka hebrajskiego zatem nie
- przedłużając przechodzimy do rzeczy jak każde spotkanie
- lubię rozpoczynać cytatem z autorytetu w danej dziedzinie
- i dzisiaj też Tak wiem przedstawię państwu pewną refleksję
- znanego filozofa języka Kłapouchy pomysł jedną nogę i
- machnąć strony prosiaczka jutro że kłapoucha lub kiedyś musiały potrzebna
- poniżej by zobaczyć cokolwiek robi szepnij na ziemi leżały trzy patyki
- które pachołki papryka 2 dni spotykały się ze sobą biednym końcu rozchodziły
- drugi przypadek na rok powszechna tam by pomyślał że może to jakaś Waka
- eh połóż zaczął znowu zapytał Kłapouchy wciąż patrząc na swoje
- patyki po łóżku i właśnie wiesz co to jest
- nie tak to jest A o że ktoś i nie o tylko wsparcie wokół
- surowo przyszyli słyszysz albo może ci się zdaje że masz więcej wykształcenia
- Krzysia tak nie poprawił się bardzo szybko i
- powiedział że to jest A to jest A chyba że pytasz na imprezie
- był przecież to oznacza
- wykształcenie oznacza ani ty ani nie macie pojęcia
- Rozumiem że my wszyscy należymy do grona tych wykształconych Posługujemy się na
- co dzień tym wielkim dobrem jakim jest alfabet ale myślę że nie myślimy o tym w
- jaki sposób Gdzie Kiedy powstał i Chciałbym troszeczkę o tym państwu
- opowiedzieć zaczynamy ale hebrajskiego a tutaj mamy wielkie i wspaniałe a Otóż
- wszystko dzieje się na Bliskim Wschodzie tak to są dzisiejsze obszary Egiptu
- Syria Izrael Irak Iran
- a starożytności tak mamy tutaj Egipt państwo petycję w różnych okresach różne
- państwa cały ten rejon Mezopotamii tak Babilonie i Asyrii państwo hetyckie czy później ze wschodu z terenów dzisiejszego Iranu
- zapomnieli Persowie i stworzyli ogromne Imperium później pojawili się Kolejni
- historii Grecji tak ale my sięgamy do czasów kiedy tym terenem badanie
- edycjami przenosimy na Bliski Wschód jakiś 4000 lat musimy pokonać Znajdujemy się w drugim tysiącleciu przed naszą erą
- wtedy właśnie pojawił się wielki wynalazek wspaniały wynalazek ludzkości
- jakim jest alfabet jak do tego doszło Otóż by drugim tysiącleciu
- Półwysep Synaj został odbity przez Egipcjan i wtedy nastąpiło dosyć
- Dramatyczny zderzenie kultur ponieważ ludy semickie
- zetknęły się z wynalazkiem egipskim czyli z pismem hieroglificznym
- a który na tym etapie było takim pismem logo fonetycznej czyli częściowo
- posługiwano się obrazkami na odzwierciedlenie danych obiektów rzeczywistości a częściowo też rozwinął się za zapis niektórych
- dźwięków czyli oddzielone było przedmioty albo dźwięki
- ale i tak cały system obejmował kilka tysięcy na kurz
- i semici zamieszkujący tereny półwyspu malajskiego
- wpadli na taki ciekawy pomysł aby zastosować
- egipskie znaczki do zapisu dźwięków z ich języka i
- zasada którą się posługiwali to jest zasada antropiczna
- czyli przy porządkowali damy dźwięk do literek na przykład
- słowo a Ale ptaki mamy Lotos nice konwersje
- literę f która jest obecna jak już wiemy również
- obecnie w alfabecie hebrajskim ruchu i obrazek
- egipskich głowy w bólu w języku obecnie hebrajskim ale też to
- semickim to jest ale tak i rozpoczyna się od tego dźwięku
- A czyli tak oznaczono pierwszą literę a
- następnie mamy Bed oznacza dom więc mamy znaczek domu ale
- równocześnie oznacza to dźwięk by i tak dalej taki w ten sposób zamiast kilku
- tysięcy znaków otrzymujemy tych znaków około 30 którym
- jesteśmy już w stanie zapisać praktycznie wszystko co chcemy
- w ten sposób poprzez zderzenie kultur tak zmiany
- sytuacji powst to niesamowity wynalazek jakim jest
- al-hamad możemy sobie porównać do wynalezienia ruchomej czcionki przez Gutenberga tak jak wcześniej
- żeby wydrukować książkę bo trzeba było zrobić
- całe strony matryc tak później Wystarczyło tylko robić pojedyncze
- litery i odpowiednio je składać aby móc drukować książki jak wiemy jak bardzo
- Przyczyniło się to do rozwoju druku rozwoju piśmiennictwa wydawano całe mnóstwo książek to wcześniej ze względu na
- koszty było niemożliwe tak tutaj podobnie wynalazek alfabetu znacznie
- przyczynił się do rozwoju blizna zapisywać więcej niż wcześniej
- Oczywiście ciągle jesteśmy w czasach Kultury ul Hej gdzie główną formą
- przekazu był przekaz ustny było dosyć opowieści śpiewanie pieśni opowiadanie pierwszych natomiast zdecydowanie
- ułatwiło to zapisy tych rzeczy tych elementów które
- powinny być zapisane a także chciałabym żeby państwo docenili
- niesamowity wynalazek naklejamy zestawienie
- kolejnych alfabet alfabet rosyjski z którego później znaczy zaczęły się
- upraszczać coraz bardziej symboliczną jak widać tutaj formę przejmować czy wyłonił się alfabet fenicki
- tutaj wszystko to sobie dom jakiego drzewa genealogicznego prefabetu
- Może to będzie ułatwić sobie wyobrazić czyli Tutaj mamy ten produkt z
- wyłonił się fenicki tutaj są odgałęzienia na przykład ugarycki jest
- takim ciekawym zjawiskiem bo był to swego rodzaju alfabet bardziej
- takie pismo sylabiczne zapisy zapisane pismem klinowym także taka pewna odmiana
- sobie to ale w prostej linii tak tutaj mamy feministki z którego wyłonił się grecki ale z którego też mamy starohebrajski
- aramejski i starohebrajski go mamy kolejną
- samarytański także taki sposób wygląda tutaj drzewo
- alfabet Cookie także tak teraz pojawia się pytanie kiedy faktycznie
- użyto tego wynalazku do zapisania czegokolwiek
- i oczywiście tak naprawdę nie wiemy to co wiemy nie wiem że mamy najstarszą do
- tej pory odnaleziono inskrypcję z drugiego Tysiąclecia jak
- 1900 rok około przed naszą erą i to jest właśnie inskrypcja z okolic rabbit.pl każdym na Półwyspie synajski tutaj właśnie
- mamy to miejsce Egipcjanie zajęli Półwysep Synaj mili
- swojego kopalnie turkusów w okolicach pachwiny na terenach późniejszego Izraela kopalnie miedzi
- także Dlatego też był to taki
- konseko których wartości było wbić dlatego też Egipcjanie zajęli Półwysep
- Malajski i bardzo pilnowali żeby te tereny kontrolować i tutaj właśnie
- wybudowano była wielka świątynia ważne miejsce kultu bogini hathor
- mobilności radości życia rodzinnego i tutaj znaleziono pierwszą
- inskrypcję wyglądała gdzie odkrytą faktycznie
- zapis z liter konkretnych tak nie Tylko znaków
- graficznych ale faktycznie liter rzec na początku 20 wieku dokonali tego
- odkrycia kilkanaście lat temu czy tak czekać na rozszyfrowanie znaczenia tego napisu i napis tym głosi laba lat czyli dla pani
- dla pani czyli dla tej domyślnie bogini hathor właśnie taki
- jest nasz pierwszy zapis alfabetyczny krótki bardzo o Tym niemniej istotny
- aktor Widzieliśmy jak alfabetycznie rozwijały czy jeszcze raz jesteśmy tutaj drugi tysiącleci mamy ten prostu kananejski alfabet z niego fenicki z
- niego starohebrajski i też później Grecji i wszystkie kolejne alfabety od
- niego właśnie pochodzą w tym również i nasz także bardzo możemy posługiwać się
- pismem alfabetycznym i uczymy sie tylko kilkudziesięciu znaków
- zawdzięczamy starożytnym sanitom tak wyglądał alfabet starohebrajski
- posługiwano się Neil pod koniec drugiego Tysiąclecia
- aż do czasu rozwinięcia klasycznego rozwinięcia się klasycznego hebrajskiego
- widzimy że już nie są to takie bardzo bliskie
- geograficznym odzwierciedlający hieroglify tak jak widzieliśmy to wcześniej w tym ale o hebrajskiej czy
- profesjonalizm natomiast ona już ulegają
- uproszczeniem i takim pismem zapisane są najstarsze dostępne nam które znamy
- które zostały odkryte teksty w języku hebrajskim
- później w ósmym wieku
- pod wpływem odbojów asyryjskich taka seria była w tym czasie główną potęgą na Bliskim
- Wschodzie i pod wpływem też aramejskiego przekształconą
- alfabet starohebrajski tak zwane pismo kwadratowe ostateczna reforma
- będą nastąpiła zakaz zdradzał już po powrocie z niewoli babilońskiej Ale początki tych zmian sięgają już ósmego wieku przed naszą erą tak a ostatecznie
- to pismo zostało wprowadzone jako to jedyne właściwe i wszystkie teksty
- były tym starotestamentowe były te tym pismem przepisywane zaczęło się to już w szóstym wieku po powrocie z niewoli
- babilońskiej taki Tak wygląda i w kwadratowy widzimy skąd ta nazwa ponieważ wszystkie te litery można wpisać
- w kwadrat także łatwo też nauczyć się stosunkowo szybko muszę nauczyć się
- pisać stosując kratki patrząc na wielkości liter jak one się
- odpowiednich mieszczą Jeśli mają państwo ochotę rzeczywiście nauczyć się pisać to zapraszam do PWST na zajęcia hebrajskiego ciekawą cechą
- alfabetu hebrajskiego jest to że Każdej literze odpowiada wartość liczbowa
- pogrzeb ale w Pierwsza litera test 1b 2-gim 3-4
- i tak dalej aż dostaw napis ostatnią literą alfabetu
- której dochodzimy do liczby 400 później mamy jeszcze 5 liter końcowych
- I5 forum końcowych które zapisywane są inaczej na końcach draski
- pierwsza literka to jest haft i To jest końcowa
- także tutaj litery a później mamy literę N
- forma końcowa mem tak końca albo męski kwit mamy Nun czyli n
- końcowe końcowe końcowe całe tutaj całych
- inne symbol graficzny jednoliterowe zstępuje
- na początku słowa i w środku innych Jednak łańcuch w pięciu przypadkach
- podobne zjawisko mamy też w grece jak u nas przyzwyczajeni tego Jesteśmy
- zupełnie zwyczajnie inne symbole graficzne stosujemy jeśli
- dany wyraz rozpoczyna zdanie Pierwsza litera jeszcze dobra zadaniu
- posiadanie symbol graficzny wielka litera nazwy własnej dalej tutaj dzieje się to samo fotograficzny
- Witam dziś z na końcu słuchasz teraz wartości liczbowe oczywiście na
- bazie tego że o danym literą odpowiadają
- poszczególne wartości liczbowe rozwinął się system odczytywania tekstu zwanego
- natrium kiedy poszukujesz ich pewnych podobieństw wyliczając wartość danych słów o tym opowiadać opowiadałam troszeczkę też w
- poprzednim wykładzie mówiąc o świecie chanuka to co tutaj
- widzimy to jest jedna z 350 tabliczek glinianych
- odnalezionych w telemar na
- i jest tabliczki są zapisem korespondencji
- faraonów i urzędników egipskich z przedstawicielami podbitych krajów na
- arenie kanalu kilku Bliskiego Wschodu w czasie kiedy
- Imperium egipskie było dość potężne i panowało na obszarze Bliskiego Wschodu a
- teraz głównie wiek 14 przed naszą erą tutaj ta korespondencja
- widzimy że odbywa się zapis jest pismem klinowym
- języku akademickim to co Znajdujemy się chodzi o interesujące nas please no tutaj alfabetyczne to zapisy nazw własnych
- danego rejonu tak to są pojedyncze słowa
- które udało się przeczytać z niektórych z tych 350 tabliczek Tak możemy sobie
- wyobrazić jest ogromna praca żeby to wszystko odszyfrować tak raz znaleźć 2
- odczytać it są najstarsze zapisy jakie mamy starą
- hebrajskim Kolejnym ważnym zapisem jest coś co czyni nazywają kalendarzem
- Gessler jaki widzimy patrzeć że mamy to zapis właśnie w tym
- ale o hebrajski symbole takie jeszcze nie jest to pismo kwadratowe tylko to
- wcześniejsze które już tam uszczęśliwi widzieli na tych zestawieniach którego
- które państwo pokazywało tak tak to nie jest to jest oczywiście
- replika oryginału schowany jest w ogóle bo odkrycia dokonano za czasów panowania
- Turków na terenie Imperium Osmańskiego i dla obecnego Izraela i samochód
- odkrycie tabliczka powędrowała do Istambułu już i tam pozostaje
- Natomiast tutaj mamy faktycznie Burger taką replikę
- tego tekstu tutaj wygląda tekst zapisany może przytoczę co
- tam co tam jest napisane tak powinniście znaczenie tego tekstu jest dyskutowane
- przez uczonych a tekst brzmi tak
- miesiąc są miesiące żniw są miesiące siania są miesiące późnego wzrostu są
- miesiące ścinania lnu są miesiące z nich jęczmienia jest miesiąc
- żniw miesiąc miar jest miesiąc przycinania
- jest miesiąc owoców lata a wiesz taki
- pytanie jakie znaczenie jest faktycznie tego tekstu Dlaczego akurat te rzeczy
- zostało opisane tak Jeśli bym miał to być Faktycznie kalendarz do czynności
- rolnicze nie są opisywane po kolei tak mamy zbieranie przet sianiem
- wydaje się w ten sposób najwięcej badaczy myśli że
- jest to sprawka Pisarska to nazwisko imię które ktoś tutaj pojawia na koniec tak należy do pisarza który
- wykonywał to ćwiczenie wejść tutaj mamy właśnie jego imię tak mamy nasz alef-bet
- J b&b ja zobaczmy czy uda nam się to zobaczyć
- jeśli chodzi o Paleo hebrajski tak tutaj mamy ale mamy Bed
- tutaj mamy he
- dla porównania tutaj właśnie kwadratowe pierwszy rzut oka wydają się podobne ale
- sobie dłużej patrzymy to zaczynamy dostrzegać tutaj pewne wspólne cechy
- jak ten pochodzi z 10 wieku przed naszą erą i to jest najstarszy
- większy i tekst jaki mamy Poza Biblią hebrajską najstarsz
- dotyczące stanu hebrajskiego w zakresie w tym zapisie też starą hebrajskim albo
- colę obraz kim wcześniejsze na tablecie Zanim jeszcze Osiągnęliśmy wynalazek tego pisma opuszczonego
- kwadratowego Czyli mamy tą instrukcję jeszcze raz tam zupełnie pierwsza
- jakakolwiek alfabetyczna pochodzi z drugiego Tysiąclecia stanie skrypt jest
- rabbit rabala dla pani bardzo krótkie dwa słowa jedno słowo w zasadzie w tym
- roku semickim tutaj już mamy ten zapis bardziej rozbudowany tak to jest
- 50 przed naszą erą i tu mamy zapis starohebrajski tym
- starym rajskim alfabecie hebrajskim języku tu mamy jeszcze Oczywiście mamy cały
- ruchu i korpus Starego Testamentu Biblii hebrajskiej
- z tym że jeśli chodzi o faktycznie dostępne nam teksty to one są dużo
- młodsze niż ich oryginały domyślamy się że muszę musiały istnieć
- wcześniejsze egzemplarze song szczególnych książki fragmentów natomiast
- najstarsze jakimi dysponujemy to są teksty które zostały odkryte i zwoje z
- Biblii hebrajskiej które zostały odkryte w górę i które pochodzą
- z najstarszych drugiego wieku przed naszą erą jeśli weźmiemy pod uwagę że
- sama Wybrańska teksty zaczęły powstawać formą się tak to najwcześniejsze
- datowanie możemy przypuszczać B12 to oczywiście nie mam zgody uczonych co do
- tego tak między dwunastym a drugim wiekiem właśnie te najpóźniejsze utwory
- mogą powstawać w zależności od przyjętych opcji edytowania tak także nie mamy tych najwcześniejszych ale myśląc kategoriami takim już bardziej
- całościowymi ta odległość pomiędzy wstawaniem tekstu a tymi egzemplarzami
- tekstu który mamy nie jest aż tak ogromna a zawdzięczamy to odkryciu z
- qumran w 1947 roku pierwszy pierwszy rozwoju który to później
- 48 była wojna o wyzwolenie państwo Izrael i dalej postępować z
- świętych jak w tej chwili jest też mnóstwo oczywiście sensacyjny doniesień różnych teorii wokół Wokół tego krycia w tej chwili
- jest ciekawe większość tej kolekcji z nad morza martwego jest realizowana i
- jest w otwartym dostępnej można sobie wpisać hasło w wyszukiwarkę decyzji Scrolls i zostaniemy przeniesieni do biblioteki
- tych zwojów Gdzie możemy sobie obejrzeć wirtualnie bardzo dokładnie jak one
- wyglądało także zachęcamy do takiego ćwiczenia
- bardzo bardzo ciekawe tutaj widzimy Zbiór psalmów
- mojego odkryciu możemy widzieć w jakim stanie były te teksty tak to jest jeden też z większych fragment fragment całość owych
- niektóre były zupełnie mikroskopijne także Oczywiście najpierw
- opracowano te dłuższe lepiej zachowane teksty i później zajęto się tymi
- mniejszymi fragmentami tak także w tej chwili większość już tych tekstów jest
- dobrze opracowana i dostępna można z nich korzystać największy skarb tutaj
- pokazuje zbój Księgi Izajasza i to jest najlepiej zachowany tekst cały
- swój ma 7 metrów i fragmenty tego rozwoju można oglądać
- są wystawiane różne w sanktuarium księgi w muzeum Izraela w
- Jerozolimie na specjalnie zbudowanym w budynku gdzie mój odpowiednia wilgotność temperaturę i tak dalej do
- przechowywania tych zborów teraz chciałabym przejść do omówienia
- samego języka hebrajskiego także powiedzieliśmy już sobie ale w tym
- dosłownym rozumieniu alfabet o alfabecie i rozwoju pisma teraz przejdziemy do
- alef-bet i podstaw języka hebrajskiego kilku państwu pokazać gdzie znajduje się
- jeśli chodzi o języki semickie główne grupy i z chińską
- tybetańskie indoeuropejskie są wszystkie nasze znane nam
- zazwyczaj tutaj w tym okręgu poruszamy tych się uczymy i mam tą wielką grupę
- języków azjatyckich wcześniej zwanych Chomika semickim I tak obejmują one Azja
- Zachodnia i całą Afrykę Północną tak tutaj 6 Siedzimy sobie gdzie to
- wśród nich ruchu mamy
- nasz hebrajski Czyli mamy tak języki semickie aby cała duża grupa która
- dzieli się na wschodnie Zachodnie to śledząc nasz hebrajski Gdzie się znajduje znajduje się w tej rodzinie języków semickich zachodnich dokładniej
- północno-zachodnich Kanaryjskich razem z nickim tutaj mamy hebrajski jak
- możesz zwrócić uwagę że stosunkowo bliskie pokrewieństwo łączy hebrajski z Arabskim i aramejski jest taka informacja do której będziemy wracać
- mówiąc o dalszej historii hebrajskiego
- i języki semickie posiadają pewne wspólne
- cechy Jakie są cechy tak jak pokazywałam
- wcześniej alfabet gdy zauważyli państwo zapewne że
- alfabety składało się z samych spółgłosek także języki
- spółgłoskowe oczywiście samogłoski też występują ale zapis jest spółgłoskowy i
- użytkownicy Tych języków wykonując native speakerzy nie potrzebują
- samogłosek żeby odczytywać teksty także we współczesnym Rajski na przykład nie
- zapisuje się w tekstach samogłosek samogłosek uczą się dzieci w szkole kiedy zaczynają uczyć się czytać
- samogłoskami oznaczony jest tekst Biblii hebrajskiej
- natomiast wszystkie inne teksty drukowane są bez samogłosek i są one
- zupełnie czytelne z dalej kolejna cecha
- podstawowe takie znaczenie słów kryje się strój spółgłoskowych rdzeniach od
- których wywodzą się poszczególne wyrazy tak czyli mamy
- na przykład słowo ta wpisać jako tego będziemy dalej
- mieli pisarza przybory do pisania i tak dalej i tak dalej tak także to jest kolejna cecha
- języków semickich następnie nie występują w nich czasy
- gramatyczne jeśli chodzi o system czasownik czasownikowy tak użytkownicy zmieści skupiają się na
- aspektach musi niekoniecznie na czasie wykonania to jest dla nich wtórne także bardziej nasilone czynność dokonana czyli
- dokonana i Jaki jaki jest jej aspektach czynność intensywna to jest czynności
- przyczynowa tak czy podkreślane jest skutek danego działania a niekoniecznie czas gramatyczny czy to musi czas przeszły
- teraźniejszy przyszły a także w inny sposób orientujemy się w tym
- kiedy dana czynność była wykonywana właśnie badając aspekty tych czynności
- są takie podstawowe cechy wspólne języku niemieckim które też odróżniają
- je od języków europejskich No i oczywiście charakterystyczne dla danej
- zegarki gdzieś hebrajski alfabety tak i zapis od prawej do lewej większość
- chociaż nie we wszystkich językach semickich tak to wygląda dobrze
- Czyli idziemy sobie dalej czy znamy już podstawowe cechy polskiego jako języka polskiego wiemy gdzie całej tej wielkiej rodzinie się
- znajduje teraz chciałabym powiedzieć o kilku etapach rozwoju języka
- powiedzieliśmy sobie że mieliśmy mamy ten etap stara hebrajskiego szedł
- biblijnego taki z tego czasu mamy w zasadzie te drobne elementy tej
- korespondencji z amarna tak mamy już z przed istniejących dostępnych nam egzemplarzy
- Biblii hebrajskiej mamy zapisy z kalendarza z SRK inskrypcji także to
- niewiele tego materiału dotyczącego stara hebrajskiego później mamy cały
- wielki długi czas hebrajskiego klasycznego albo hebrajskiego biblijnego
- jakąś i mówi czyli tego języka którymś z zapisana deska on oczywiście też nie
- jest jednorodny wyróżniamy właśnie najstarszy najstarszy teksty
- Użyj z czasów sprzed niewoli więc czasów niewoli babilońskiej ponieważ
- babilońskiej wyróżniamy później wpływy też aramejskie wpływy perskie
- tak temat szerzej rozwinąć to potrzebowalibyśmy kolejnego wykładu
- jeszcze słów kilka o współczesnych Także mamy ten etap hebrajskiego biblijnego
- później taki standardowy hi indyka hebrajskiego mamy też do czynienia z
- hebrajskim tak zwanymi szymańskim czyli hebrajskim miszny
- czyli komentarza do tory adres język mieszany język Później Mary
- niż Neymara razem tworzą słynny tam od tak to jest pierwsze wieki naszej ery
- ruchu i później od tego do 12 wieku mamy też bardzo ważny etap rozwoju
- hebrajskiego średniowiecznego jakim języku mówią że tutaj cały czas się rozwija ale rozwija się jako wpisano
- utworów religijnych język Biblii i wy komentarze do Biblii
- modlitwy i z tekstów filozoficznych średniowieczu
- Natomiast jako język mówiony tak i późniejszą datę jaką uczelni podają
- kiedy hebrajski przestał być używany jako język powszechnych wszystko wyszedł z powszechnego użycia to jest drugi wiek
- naszej ery tego czasu był tylko językiem liturgii językiem modlitwy językiem
- rozważań filozoficznych natomiast nie był językiem którym mówili Żydzi
- Who I tutaj dochodzimy do ostatniego etapu rozwoju języka hebrajskiego
- to jest współczesny tutaj mamy bardzo szybko historie
- niektórzy zna językoznawcy mają wątpliwości co do tego czy
- język który mówi się Izraelu obecnie czy można go nazwać
- hebrajski ruch jest taki językoznawca nazywa się Gila zuckerman
- albo zukerman który twierdzi że tak prowokacyjnie stawiam tezę że nie jest
- izraelski natomiast
- atrakcyjnie tak konsensus jest taki że mówi się o współczesnym hebrajskim
- którym nazywa się ewel0na Kuba urodził się w
- 1858 roku jako Lazer perelman pochodził z bardzo religijnej rodziny
- od najmłodszych lat pewne rzeczy szkołę dla najmłodszych
- dzieci uczą się hebrajskiego i tam już dostrzeżono w nim wielki potencjał
- głuche skończył ten Heather normalnie dzieci tam uczą się do 8 9 10 roku życia
- on już te podstawy języka hebrajskiego przyswoił sobie miał 3 lata Za późno już
- wtedy studiować kolejny etap właśnie liczne gwareksm czyli studia talmudyczne
- żeby bardzo szybko zdają sobie wiedzą wiedzą że jest geniuszem
- niestety kiedy miał lat 7 zmarłego uciec i
- na jego utrzymanie zaczął ułożyć danego dowiesz ale pod skrzydła
- trochę lepiej usytuowanego krewnego który przez jakiś czas utrzymywał
- eliezera i płacił za za jego edukację
- do czasu jak dowiedział się że
- eliezer zamiast studiować Talmud albo oprócz studiowania Talmudu czyta również tak zwane
- zewnętrzne książki 18 19 wiek to jest czas żydowskiego
- Oświecenia żydowskiego skali czas pewnego też ożywienia języka hebrajskiego Zaczęto
- eksperymentować z językiem w taki sposób że tłumaczono literaturę powszechną na język hebrajski
- próba ożywienia tego języka nie w mowie ale w piśmie i książka którą udaje mnie
- czytał mały Lazer to był Robinson Crusoe
- ale i krewny który go miał
- stwierdził że nie będzie ktoś taki mieszkał pobiegł dachem i z chwili na
- chwilę wyrzucił razera od siebie z domu także rozpoczął w wieku lat 14 swoją wędrówkę
- przez ówczesne Imperium rosyjskie aż dotarł do domu
- bogatego wytwórcy alkoholu i handlarze alkoholu
- o nazwisku ją nas który przyjął pod swój dach po rozmowie z reżyserem szybko zorientował się że ma do
- czynienia z bardzo inteligentnym młodym człowiekiem na tyle umierającym że
- przyjął go pod swój dach poprosił swoją córkę
- wyborem aby Uczyłam go języków
- ponieważ Lazer oprócz jeździsz rosyjskiego i
- hebrajskiego nie znał innych języków także uczył się
- w domu Janasa niemieckiego francuskiego
- i pomagała mu w tym Deborah i to był początek
- ich znajomości i jak się dowiemy później również początek wielkiej miłości która
- doprowadziła do małżeństwa także wieser poprosił o rękę wybory otrzymał zgodę i ojca
- ale że był to człowiek bardzo zapobiegliwy wysłał najpierw
- młodego lidera do Paryża na studia medyczne
- Lazer pojechała okazało się krótce że niestety jest chory na
- gruźlicę i lekarze Dawali mu rok dwa lata życia w najlepszym wypadku
- i wysłaną do Algierii do sanatorium ufundowanego
- dla osób chorych na gruźlicę aktorów Francji A kto jeszcze Algieria Bóg
- kolonią francuską w tym czasie także wyjechał tam
- wyobrażał się i w tym czasie otrzymał jak to samo opisuje pewną wizję
- wspomina że zobaczył jasne światło i usłyszą głos który mówił odrodzenie Izraela w jego ziemi i w jego
- języku i to stało się wizją i siłą napędową dla
- całego życia telewizora który stwierdził że w takiej sytuacji że to jest to właśnie po co żyję i wyjeżdża dokonuje Ali do ziemi
- Izraela i tak też zrobił napisał Jeszcze telegram do Jonasa idę Born
- że niestety nie jako że jest chory i wyjeżdża do Palestyny nie będzie mógł dotrzymać
- przeczenia nie ożeni się z nią nie chcę jej narażać na niewygody i życie
- zdala od Europy od takiego życia na jakiego ona była przyzwyczajona Deborah powiedziała że jest jest na to gotowa i spotkali się
- w drodze do Palestyny od drodze wzięli ślub w Aleksandrii I przyjechali do
- hajfy do jaffy już to małżeństwo tutaj mamy
- Deborah Rush albo Dworek która została pierwszą żoną
- litera B razem
- piątkę dzieci z tego tylko dwójka niestety przeżyła i sama Deborah też
- zmarła zarazisz się zmarło po 10 latach małżeństwa zarazić przejście
- od granicą od od swojego męża i Ciekawa historia
- związana jest ich pierwszym synem Otóż
- eliezer swoją wizję stwierdził że w ich domu ich rodzinie To był jego pierwszy
- krok który zrobił do ożywienia właśnie języka hebrajskiego będziesz mówić tylko i wyłącznie po hebrajskiej
- także to była naprawdę jest gdy osobowość tak zdecydował się zrobił
- to kiedy brakowało słów pamiętam że hebrajskie nigdy nie funkcjonował jako
- język mówiony tylko jako język pisany oczywiście jakieś tam zakres słownictwa
- był dostępny natomiast brakowało wyrazów takich które nie pojawiały się w
- Biblii ani w dawnych pismach hebrajskich tak I zdecydowaliśmy się żeby w rodzinie będą mówić tylko i wyłącznie
- brakuje słowa trzeba ją opisać i jest też tworzył słowa tak na przykład
- wymyślił słowo omlet omlet Wita
- wywodzą to słowo z Biblii gdzie pojawia się określenie potrawa z jajek mahashta
- b i na tej podstawie sposobami tak Co oznacza omlet jego syn
- miał mówić tylko i wyłącznie po hebrajsku i nie mógł bawić się z innymi dziećmi nie było dzieci które mówią po hebrajsku
- więc miał być wystawiony tylko słyszał osobami mówiącymi po hebrajsku w tym
- czasie byli tylko jego rodzicem także przebywał ze swoimi rodzicami niebawem
- się zjeść miejscu sąsiedztwa o to żeby mógł zacząć mówić po hebrajsku
- bardzo długo wogóle nie mówił większość uważała że rodzice robią ten sposób mówić wypowiedział swoje
- pierwsze hebrajskie słowo w dramatycznych okolicznościach ponieważ mama żeby uspokoić gotujesz miał gorszy dzień kołysankę po rosyjsku
- zaczął krzyczeć i wtedy Samar odezwał się aba czyli Tato daj daj
- czyli dość i to był pierwszy słowa które wypowiedział ukraińsku także itamar
- ben-ari był pierwszym człowiekiem dla którego język hebrajski był językiem ojczystym kolejną rzeczą jaką zrobił Izrael nie
- uda to założył i wydawało 2 gazety zaczął też pracować nad tym żeby tworzyć
- przedszkola to był czas wzmożonego ruchu syjonistycznego kolejny
- Chalidow czyli kolejnych fal migracji do Palestyny
- i ci No właśnie imigranci
- uczelni potwierdziła tę ideę jezera będzie Google i również dołączyła
- się do tego do tego projektu mówienia po hebrajsku rozprzestrzenianie tego przedszkola szkołach tego języka
- także grupa osób która chciała zwijać język powiększała się
- kolejne fale migracji już ludzie przyjeżdżali przygotowani ponieważ już
- wcześniej na miejscu w swoich krajach to kolejna fala z Niemiec później z Europy
- tutaj z naszej Środkowej i wschodniej już tutaj której uczysz się hebrajskiego
- zacząć praktykować żeby przyjechać już do Palestyny przygotowani także przygotowaliśmy również jeśli chodzi o inne dziedziny
- niewolnictwo żeglarstwo tutaj Nawet mamy swoją historię ponieważ część
- ludzi którzy wyjechali do Izraela oczywiście Gdyni na przykład żeglować
- taka ciekawostka dobrze wracając do hebrajskiego
- także ten projekt Garmin który wydawał siebie niewiarygodny niemożliwy do
- zrealizowania Dzięki uporowi Reserved i chudych był
- realizowana także nawet sami syjoniści nie bardzo było dla nich ważne
- żeby rzeczywiście tym językiem Izraela Izrael w nowym państwie był hebrajski
- tak to Była koncepcja właśnie to trochę cel
- byłby zadowolony gdyby językiem powszechnie używanym był Niemiecki także
- teraz wydaje nam się to dziwne ale takie były nastroje Była propozycja że być
- może Mógłby to być widzisz tak to dzięki uporowi będzie chudy
- stworzono ten nowy hebrajski który mógł zostać językiem
- powstałego jakiś kilkadziesiąt lat później państwa Izraela lubisz
- ciekawe która jest jeszcze taka że po śmierć tej pory eliezer poślubił siostrę
- hm.de Honda była taką osobą która
- pomogła nie zera w realizacji tego wielkiego projektu życiowego który jeszcze był kontynuowany po jego śmierci a mianowicie opracował on wielki słownik
- języka hebrajskiego klasycznego i współczesnego miałam tworzył on nowe wyrazy nie sam
- częściowo sam ale też przy pomocy Komitetu tyrady języka hebrajskiego którą założył i stworzył wielki ogromne 17 mój słownik
- z czasów jego życia wydano pięć tonów tego tego słownika i o zadziało się to
- tylko i wyłącznie Dzięki jego żonie która zdobyła
- fundusze na ten cel że była w stanie lub początek 20 wieku pszczołom 19 20 wieku
- podróżować sama czasie jak kobieta do Stanów do Anglii w różne miejsca prosić pieniądze na ten cel
- także ciekawa jest historia ponieważ tak bardzo
- chciała żeby ten projekt był zrealizowany że kiedy już po śmierci a zaraz który zmarł w 1928 roku Herda przeżyła bo jeszcze sporo młodsza
- przeżyła go od 30 lat już na łożu śmierci to jest historia którą opowiadał
- wnuk eliezera będzie chudy który również nazywa się jedzenie chuda że henda będąc
- na łożu śmierci Dałam mu karteczkę wtedy 8 lat z numerem
- telefonu i mówi do niego jezer zadzwoń i powiedz im w grze
- Dawid i moshe mają natychmiast przyjść no i małe zadzwoni i mówi Dawid
- hen Ben yehuda mówi że Dawid im otrzymają natychmiast przyjść i
- 1:40 się dzwonek do drzwi i wchodzą Dawid i moshe
- i Dawid Dawid Ben Gurion może być może Shared Czyli pierwszy premier Izraela I
- sekretarz stanu Izraela przyszli na żądanie chętnie chuda która mówi do nich
- Panowie ja umieram ale nie umrę dopóki linią obiecać e że ten wielki słownik
- zostanie do końca wydany i oni mają głowami także obiecują mówię kiwać
- głowami nie umrę za nimi To nie powiecie że słownik zostanie wydany gdyż wiedzieli obiecali rzeczywiście całego 17 tomów zostało wydane już po śmierci
- Eli zarabianie chudy i po śmierci hand także
- w taki sposób dramatycznie rozwijała się historia Nowego hebrajskiego tak
- nie odbywa się nie odbyło się bez przeszkód spotkał się z dużą opozycją Ultra ortodoksyjnych Żydów dla których
- hebrajskiego miękkim Świętym ha-kodesz język święty i była było to bez
- czyszczeniem tego języka używanie go do zwykłych celów i muszę powiedzieć że pewien sposób moje doświadczenie jest
- jakimś takim efektem tego co mówisz sobie myśleć ultraortodoksyjni Żydzi
- Ponieważ kiedy dzisiaj przyjechałam do Izraela jeden z pierwszych napisów jak je zobaczyłam to właśnie tak wyglądało tak literki które do tej pory głównie
- kojarzyły mi się ze świętymi tekstami brahim
- Bóg niebo i ziemię Roi Pan jest pasterzem moim nie
- widzę że tymi literkami jest zapisane McDonalds pewnym pocieszeniem
- było to że jest on her tak myślę że ten
- dysonans ortodoksyjnych Żydów był ogromny
- pogodzić z tym że język używany jest święty język świeckich kontekstach
- ale Alior Banku w Party mimo ataków mimo
- tego że siedział więzieniu z powodu donosów pisanych przez udział w toksycznych Żydów z powodu wielu
- czynności jakich nieprzyjemności jakich doświadczyła jego rodzina trwał swoim
- postanowieniu w tej chwili wiele ulic w
- miastach izraelskich nosi nazwę ben ben yehuda tutaj mamy grzech chyba
- ulica eliezer Ben yehuda tel awiwu jest trzeba zakończeniem to przedstawić kawą
- historie odnośnie grobu rodzinnego tak to jest widok z 922 roku to jest
- grób razera będzie chudy jest to miejsce tutaj na tym terenie rodzinnym na
- cmentarz Górze Oliwnej na 9 grobów tej chwili szkole inni członkowie rodziny
- tak obniżony he i też nie członkowie rodziny
- są pogrzebani tutaj napis na grobowcu głośności eliezer Ben yehuda
- mahiya hashone kairi czyli ożywiciel i
- zrobienie chuda ożywiciel języka hebrajskiego w polskim chyba to słowo Ducha Świętego
- tutaj dobrze oddaje To co zrobił ta
- historia i chęci uda ortodoksyjnych Żydów dobry chudy trwa do dzisiaj
- ponieważ ten grób rodzinny często jest niszczony
- przez utratę toksyn Żydów płyty nagrobne z tym rozwijane i
- z wypisywane są różne napisy których nie warto tutaj przytaczać tak sprayem na
- tych murach i nas samych grobach też tutaj z kolei historia którą opowiadał
- prawnuk eliezera będzie chudy właśnie taka sytuacja miała miejsce jeszcze kilka lat temu
- Jan się o tym dowiedział w tym czasie żyła jeszcze jego ciotka i zastanawiam
- się czy mówić o tym swojej ciotce czym niepokoić ale sklepie czy na pewno i tak więc zadzwonił do niej powiedział że znowu
- zniszczyli grobowce a trzecia mówi do niego Słuchaj a tylko
- Słyszałeś o tym czy widzieli zdjęcia to wygląda On mówi nam zdjęcia to mogę ci te zdjęcia wysłać ona mówi nie ale powiedz mi napisy to Po jakiemu następna
- grobowcach on mówi no po hebrajsku mówi tak
- wygraliśmy w całej rodzinie przetrwał ten
- wizjonerski duch litera B nie chudy byk go dobrze meblarski znowu żył było
- najważniejsze czyli odpowiedź na pytanie czy jest to język żywy czy martwy
- jest taka że język nigdy nie był zupełnie martwy ale nie funkcjonowały
- jako język mówiony tak było dużo materiału zapisanego natomiast tak jak
- podsumował to sesji rok historyk znanym główny