TRANSKRYPCJA: "Rodzice swoich dzieci, dzieci swoich rodziców - żyć w rodzinie długo i szczęśliwie | EWST online" Data publikacji: 25.08.2022 Długość: 55:44 --- [0:00] ruchu i [Muzyka] [0:00] ruchu i [Muzyka] [0:14] Słuchaj Dzień dobry państwu jest korek 19:00 [0:19] rozpoczynamy WSP online Spotkałam się dzisiaj z Izabelą być polską która jest [0:26] wykładowcą WSB organizatorką edukacyjne podróż do Ziemi Świętej [0:33] między innymi języka hebrajskiego oraz Starego Testamentu [0:40] będziemy dzisiaj Sprawdzać co mam mam do zaoferowania skarbnica żydowskiej [0:47] mądrości w temacie rodzinnym spróbujemy z niej wydobyć kilka wskazówek które mogą okazać się aktualne również dzisiaj podstawą dla naszych rozważań będzie [0:58] Dekalog wraz z jego rozwinięciem interpretacji rabiniczny zapowiada się [1:04] więc bardzo ciekawa i taka mocna praktyczna lekcja [1:11] z oparta na dekalogu zoo Witam cię serdecznie zapraszam [1:18] państwa bardzo serdecznie wakacyjnie ciepło aczkolwiek nie gorąco [1:24] ze świeżą morską bryzą w tle nas jest cudowne lato 24 stopnie słoneczko [1:31] pięknie i cieszę się że część tego letniego wieczoru albo dnia jeszcze ciągle będziemy mogli spędzić razem [1:41] zatytułowany to nasze spotkanie rodzice swoich dzieci dzieci swoich [1:47] rodziców czyli żyć w rodzinie długo i szczęśliwie i tytuł ten nawiązuje do [1:54] klasycznych już pozycji dziedzinie psychologii ze sobą [2:00] żyć w rodzinie i przetrwać to jest książka autorstwa odrobina skinnera [2:07] brytyjskiego psychiatry psychoterapeuty twórcy się nurtu terapii rodzin wraz z Johnem Chrisem [2:16] twórcą latającego cyrku i dlaczego Zdecydowałam się [2:24] nawiązać do tej książki po pierwsze dlatego że to jest bardzo dobra książka godna polecenia jest ktoś miał okazję przeczytać to bardzo zachęcam dużo [2:36] takiej ugruntowanej sprawdzonej wiedzy psychologicznej podanej w bardzo ciekawej i zabawnej [2:47] takiej dowcipnej ale na poziomie w takiej formie tutaj nazwisko żona Chrisa [2:54] jest niższa najlepszą reklamą a po drugie dlatego że książka tam Skłania nas do tytuł tej [3:03] książki tak nieco przewrotnie sformułowany przetrwać sugerował by że przetrwanie wśród naszych najbliższych No to już jest duży sukces to skłania [3:15] mnie do zadania sobie pytania czy właśnie o przetrwanie to jest to co ma [3:20] nam do zaoferowania nasza rodzina i nasi najbliżsi i kto się przyjrzeć tej kwestii maszyn właśnie na Dekalog i patrząc ze [3:32] specyficznej interpretacji z perspektywy interpretacji ceramicznych taka Zdecydowałam się właśnie na taką [3:39] perspektywę dlatego że jak nie mam Nie jest ona Powszechnie znana i może nam [3:46] dostarczyć taką nadzieję kilku ciekawych inspiracji [3:52] leciwa bo w 1963 się ukazała w Polsce 2005 ale [3:59] ciągle warto nie nie jest przestarzała bynajmniej dobrze A my Podążamy do głównej części [4:09] naszego spotkania mówicie będziemy chcieli przyjrzeć się dialogowi akurat nie jego śpią temu nakazowi ale najpierw [4:22] popatrzmy na samą koncepcję dekalogu właśnie w jego tragicznej interpretacji [4:28] jeśli chodzi o tłumaczenie słowa określenia Dekalog chodzi o No [4:35] oczywiście z greki decalogo czyli oznacza dzisiaj słów I to [4:42] jest właśnie dokładne tłumaczenie z języka hebrajskiego [4:47] gdzie nazwa brzmi czyli 10 słów 10 wypowiedzi 10 twierdzeń [4:55] moglibyśmy powiedzieć i w konsekwencji dziesięć przykazań w ten sposób mówi ale [5:04] musimy pamiętać o podstawowym tle że bardziej to chodzi o wypowiedź również [5:11] mogę iść sobie dalej Dlaczego dekalog dekalog traktowany jest jako [5:21] fundament ten [5:26] naszych tutaj rozważa Otóż bynajmniej dlatego t10 słów czy 10 [5:34] przykazań zawiera treści ważniejsze niż pozostałe przykazania obecne w Starym [5:42] Testamencie ale z powodu pewnej koncepcji która przedstawia parę czyli [5:50] nauczanie obecne w Starym Testamencie jako Drzewo życia [5:57] czyli tym kontekście będziemy traktować to [6:03] jako pewną organiczną całość i tutaj ten naszych 10 słów czy 10 [6:09] wypowiedzi stanowi taki 10 podstawowych kategorii z [6:15] których wyrasta cała Tora rabini mówią że każde z kolejnych tradycyjnie [6:23] ujmowanych 613 przykazań można wyprowadzić z któregoś z tych dziesięciu [6:29] słów tak Czyli którejś z tych dziesięciu kategorii i rzeczywiście możemy sobie [6:35] popatrzeć że wówczas te przykazania [6:40] będą stanowiły korzenie których wyrasta całe drzewo [6:48] możemy sobie podążać od korzeni poprzez poprzez pień poprzez większe gałęzie do [6:58] pomniejsze gałązek uzupełnić w takich cieniutkich wszystkie te treści są ze sobą związane A można też pójść w drugą stronę od tych [7:10] przykazań nich kolejnych każdy z tych [7:15] 613 aktor będą gdzieś tutaj ten gałązkami można sprowadzić z powrotem [7:20] do której kategorii Dekalogu i to jest koncepcja jako jako [7:28] drzewa życia czyli żywego żyjącego i tutaj też widzimy że to tłumaczenie [7:38] określenia Tora jako prawo nie oddaje w pełni [7:43] znaczenia właśnie tutaj całej koncepcji toru tego w jaki sposób ona traktowana [7:49] jest okej inną ciekawą [7:56] sprawą jest to że mówi się o tym że Tora ma Dwa początki [8:04] mamy początek początkowych czyli tak jak Widzimy tutaj [8:11] w tytule nasze nagłówku beresheet oznacza na początku bez pierwsze słowo pierwszej księgi tory tak rozpoczyna się [8:22] rozpoczyna się cała Biblia hebrajska na początku Bóg stworzył niebo i ziemię [8:27] dalej i tak dalej rozpoczynamy całą historię Czyli możemy powiedzieć że tutaj na poziomie życia jesteśmy gdzieś właśnie w tych korzeniach A kiedy idą [8:38] ten początek chronologiczny [8:43] dodam tutaj oczy obrazek z literą hebrajską b i to jest pierwsza litera tory w ten sposób odbyt [8:55] zaczyna się która tutaj się idziemy sobie trochę też do generacji o [9:00] geometrii mówiła że ogarniasz poprzednich spotkań a jest to interpretacja która bierze pod uwagę wartość numeryczną z alfabetu [9:12] hebrajskiego intrabet jest druga w kolejności mamy alfabet wartości 2 [9:21] dlatego też litera B symbolizuje stworzenie [9:26] fakt że Bóg który zaczął stwarzać [9:32] symbolizuje to mnożenie przejście od jedności Boga do całości [9:39] stworzenia Tutaj mamy ten pierwszy taki chronologiczny początek tory [9:45] i kolejny początek który wyznacza nam pierwsze z dziesięciu słów [9:53] które brzmi Ano hi Fashion anokhi Adonai ja jestem pana Tak ja jestem jak tutaj [10:01] mamy tetragram czyli imię własne Boga i od herbatkę jhwh najprawdopodobniej [10:11] z można to wymawiać właśnie jako Jahwe tradycyjnie daliśmy imienia boga nie wymawia się zastępuje je się słowem Adonai lipa [10:24] h&m tak tutaj to słowo anuchin Czyli ja zaczyna się od litery f g ale jest [10:35] kolejnym początkiem tory początkiem prawa początkiem wszystkich przykazań wszystkich zasad [10:48] przeprowadzanych z Toruń i odwołując się również do geometrii [10:55] możemy patrzeć że podstawowa wartość liczbowa ale to jest [11:03] 1/100 ale nawiązuje do jedności jedności Boga [11:08] mówi się o ale to jest litera Boska która też wskazuje na nieskończoność [11:17] ale też jest się bliżej przyjrzymy serce to okazuje się że to jest [11:24] możemy się dopatrzyć tak mamy tutaj [11:31] j.sz drugą stronę odwrócone i tutaj ta kreseczka to jest literka barf czyli [11:37] litera ale faktycznie składa się z dwóch J oraz i tutaj wartość numeryczna Jeśli [11:45] sobie wszystko pozbieramy podsumujemy wynosił 20 i jest też wartość właśnie imienia własnego Boga [11:55] programu herbatkę i wskazuje to nam że to Bóg tam jest [12:05] tutaj początkiem i sprawcą tor odczytujemy to w sposób prosty w tym [12:13] stwierdzeniu jak ja jestem pan twój bóg który cię wyprowadziłem z domu nie [12:20] polityki dół następują potem kolejne z dziesięciu [12:25] słów ale też możemy tutaj sobie sięgnąć i popatrzeć na to też z tej perspektywy zastąpiony bardziej perspektywy [12:36] komunistycznej elementy sposób się łączą [12:43] to pierwsze możemy zadać pytanie czy przekazanie [12:51] czy stwierdzenie czy wypowiedź Ja jestem pan [12:59] jest źródłem dla wszystkich innych przykazań i wypełniając to przykazanie [13:06] wypełniamy też inne przykazania i częstą tak idąc teraz kolei od wracając [13:14] do obrazu drzewa od liści gałązek stronę pnia wypełniając każde [13:21] inne przykazanie wypełniamy również to pierwsze dlatego [13:26] że kiedy uznajemy że to aby Jahwe jest bogiem [13:35] jesteśmy gotowi postępować zgodnie z instrukcją zgodnie [13:40] z jego Thomson jego nauczaniem na kolejnych etapach kolejnych dziedzinach naszego życia i odwrotnie jeśli przestrzegamy tych poszczególnych zasad [13:51] w ten sposób też uznajemy że w tym zakresie [13:56] on Jahwe jest bogiem tutaj mam nadzieję [14:03] wyjaśniliśmy sobie po trosze samą koncepcję dekalogu nie są szczególny [14:10] szczegóły nieistotne fundamentalny z tego względu że stanowi takie podstawowe [14:17] kategorie dla rozwoju całej reszty tory całej reszty [14:22] przykazaniami oraz w jaki sposób możemy popatrzeć [14:28] sobie na dare2b my o tym widać tutaj inaczej [14:34] grafice o dwóch tablicach dekalogu mamy tutaj pierwszą tablice [14:44] o którym której pierwszych pięć przykazań odnosi się do relacji pomiędzy człowiekiem a Bogiem mówi się o tym że [14:55] to jest Adam czyli między człowiekiem lampa.com miejsce dosłownie [15:02] pełen szacunku sposób odnoszenia się do Boga żeby nie wymieniać jego imienia a [15:09] nawet później nie przyjął się zwyczaj żeby nawet unikać wymawiania go słowa [15:17] abuna często mówisz o Bogu jako miejscu [15:22] pomiędzy człowiekiem a Bogiem mamy pierwszych 5 słów przykazań i na drugiej tablicy mamy [15:36] kolejny zestaw przykazań które dotyczą relacji pomiędzy człowiekiem a jego [15:42] bliski bęben Adam zasugerował Apple dokładnie między [15:48] człowiekiem i jego bliźnim czyli ten który razem z nim wędruje przez przez [15:56] życie rzeczywiście sobie popatrzymy przekazania to większość z nich jest [16:03] oczywista ja jestem Bogiem No ale następne nie będziesz [16:19] nie będziesz miał mówi się tłumaczy bardzo dosłownym tłumaczeniu nie będzie dla ciebie [16:29] innych bogów opinie tak do przekazania jest mocno rozbudowane ale tutaj mamy [16:36] jego esender czyli najbardziej pierwsze drugie dotyczy Przepraszam [16:42] tutaj przeskoczyło wracamy naszych tablic dotyczy tej relacji między człowiekiem a Bogiem a trzecie przykazanie [16:51] dotyczące [16:59] ubrania tak mi się w tłumaczeniu ubraniu czy o wznoszeniu imienia boga na próżno jak najbardziej dotyczy to przekazanie relacji między z [17:11] bogiem a człowiekiem następne będziesz pamiętał o Dniu szabatu to również dotyczy tej relacji pomiędzy [17:18] człowiekiem i Bogiem odniesieniu się do całego wzorca stworzenia tak to każda z tych wydaje się tematem na oddzielne spotkanie tutaj [17:31] ogólną koncepcję tej chwili dwóch tablic między człowiekiem a Bogiem i [17:38] człowiekiem No i mamy piąte przykazanie [17:45] będziesz pił ojca i matkę która znajduje się tu widzimy w tych tej [17:53] kategorii przykazań między człowiekiem a Bogiem wchodzimy sobie dalej [18:00] a nie będziesz zabijał mordował jak nie będziesz [18:07] to dołożył nie będziesz kradł i będziesz naszego świadectwa nie będziesz pożądał [18:13] rzeczy i tak dalej i tak dalej własności [18:18] szerzej można powiedzieć miejsce użyciu swojego bliźniego tutaj te wszystkie są oczywiste [18:27] zostaje nam kwestia taka wprowadziłam to pytanie tutaj w kolejnym [18:35] slajdzie do absurdu Czy rodzice są Bogiem czyli inaczej mówiąc faktycznie dlaczego to przykazanie [18:45] oddawania czci ojcu matce znajduje się w tej pierwszej tablicy hu2 Wydawałoby się że powinno znajdować [18:59] się już drugiej Tak według tego tradycyjnego podziału ale zdecydowanie [19:05] znajduje się w tej części dotyczącej relacji między bogiem a człowiekiem [19:11] z odrobiną czuszki z człowiekiem a Bogiem Dlaczego i dla małych dzieci [19:21] często rodzice jawią się jako Bogowie zwłaszcza na bardzo wczesnym etapie [19:26] życia na tyle na ile Możemy o tym powiedzieć przy okazji sporo ciekawych rzeczy można się dowiedzieć tej książki [19:36] śmieją się słyszałam taki żart Muszę z kolei w tym okresie gdy dzieci wchodzą [19:41] wówczas nastoletniej miłości przestają uważać swoich rodziców częstą za rodzaj ludzki tak myślę że tutaj nie [19:53] nie o to chodzi tradycyjnej judaistycznej [20:05] większość Wyjaśnij taką oczywiście jest ich sporo [20:10] wokół tego funkcja produktami którzy sprzedawali swoje mędrcy właśnie [20:16] dlaczego to skazani tutaj znalazło skupia się wokół kategorii początku [20:24] rodzice to sposób oczywisty jest początek każdego człowieka [20:30] Dzięki nim nasze rodzicom każdy z nas istnieje teraz wracając do początku [20:39] wstać i naszych rodziców zdajemy sobie sprawę to dosyć dosyć wczesnym etapie [20:45] życia odbywa że oni też mają swoich rodziców rodzice mają swoich rodziców [20:50] dalej i tak dalej dochodzimy do pierwszych rodziców i ostatecznie do [20:56] Boga i dzięki temu odwołaniu się do naszych [21:02] rodziców jako początku naszego istnienia ostatecznie jesteśmy w stanie odwołać [21:07] się tego nazywam do ostatecznego początku w czyli do Boga [21:13] wtedy możemy sobie popatrzeć na to piąte przykazanie jako [21:20] na taki łącznik pomiędzy tymi dwiema tablica stroną podsumowuje [21:25] ten zestaw przy przykazań między człowiekiem a Bogiem I równocześnie [21:32] przeprowadza nas ten kolejny zestaw przykazaniu między człowiekiem a [21:38] człowiekiem Ciekawe że tutaj ujęcie [21:45] tego przykazania to określenie czci tak [21:51] oddawaj Cześć można zobaczyć jest tym samym też określeniem które odnoszą się do Boga wskazuje też na rangę tego nakazu [22:01] OK teraz myśląc jeszcze w kategoriach czyli tutaj mamy takie wyjaśnienie które [22:07] odwołuje się do początku i myślą w kategoriach Wielkiego kształtować z charakteru to [22:16] wskazanie prowadzi nas do postawy wdzięczności [22:22] cecha charakteru która która jest kształtowana wdzięczność i wdzięczność [22:29] judaiźmie traktowana jest jako podstawa wszystkich innych przykazań [22:37] istnieje taka opinia wyrażona w Talmudzie przez wielu rabinów że kiedy [22:45] przyjmowali uczniów aby studiowali wraz z nimi to re gotowi byli przyjmować [22:52] studentów z różnymi wadami Natomiast jeśli [22:59] dana osoba nie była w stanie okazywać wdzięczność i to dyskwalifikować swojego [23:05] studenta nie pozwalało mu uczyć się dalej raczej [23:12] to uznanie tego początku faktu że nie pochodzę od siebie samego [23:19] że to że tu jestem zawdzięczam komuś innemu [23:25] jest to ustawą podstawową taką ukochaną rozumianą jako właśnie uznanie [23:33] tego co rzeczywiście jest wydźwięk Też ma ten [23:39] czas czasownik dziękuję dziękuję ale też uznaje [23:49] OK czyli to była taka próba tutaj wyjaśnienia fakturze przykazanie piąte [23:57] mówią co ci dla rodziców znajduje się w tej części dekalogu która dotyczy [24:04] relacji pomiędzy człowiekiem a Bogiem wiemy jak zbudowany jest Dekalog wiem gdzie [24:13] konkretnie znajdujesz to nasza przekazanie który nas interesuje możemy teraz przyjrzeć się konkretnie już [24:20] samemu piątemu przykazaniu tradycyjnie weźmie [24:26] formowany jest tak ścisłego ojca i twoją matkę czyli okazuj im Cześć [24:35] i rozwijany jest w ten sposób bój się można wytłumaczyć Szanuj ale dosłowne [24:43] tłumaczenie jest bój się twojej matki twojego ojca [24:48] Zwróć uwagę że mamy tutaj do czynienia z przedstawieniem pozycji ojca i matki taką kolejność mamy tutaj w [24:59] pierwszym stwierdzeń uczci twojego ojca i twoją matkę drugi mamy sytuację [25:05] odwrotną bój się twojej matki twojego ojca czyli tata cześć [25:11] ekstra są dwa aspekty tego nakazu za chwilkę sobie wyjaśnimy o [25:19] co konkretnie chodzi w każdym z tych elementów tak jeszcze chwilę skąd to [25:26] przedstawienie kolejności na której mamy ojca matkę [25:31] ten kolejnym wyzwaniu matkę ojca mówi się o tym że [25:38] dzieje się to dlatego w taki sposób to mędrcy temu drzwi [25:44] zapisali aby podkreślić równość obojga rodziców [25:52] obojgu rodzicom należy się równe szacunek [25:57] należy się równa Cześć z tym że wydaje się że Cześć która obejmuje takie [26:04] pozytywne działania na rzecz Legnica łatwiej przychodzi człowiekowi [26:11] nazywać ją matce którą zazwyczaj zdarza się u tradycyjnych cieplejszym i [26:17] uczuciami natomiast respekt szacunek W sposób naturalny bardziej dotyczy ojca stąd też to [26:29] przedstawienie tej osobie naturalnej kolejności aby podkreślić że obojgu rodzicom należy się i Cześć i strach czyli ten respekt szacunek [26:43] dobrze i Zastanówmy się na czym polega szczenię ojca i matki jeżeli tutaj [26:52] dorzucę taką myśl że w Talmudzie to stwierdzenie pokrzywdzony [26:59] jest taki wstępny twierdzeniem które nie pojawia się w żadnym innym przykazaniu [27:04] jest powiedziane dołóż szczególnego wysiłku szczególnych starań [27:11] aby uczcić ojca ułamka czyli i tradycyjnie interpretuje się to [27:18] jest taki sposób że r&o przykazanie szacunku ci dla ojca i matki jest [27:26] najtrudniejszym przykazaniem spośród tych wszystkich [27:32] 613 przekazał jak mi jest z obowiązującym ze względu na [27:41] pozycję też szóstych 10 tak taką podstawową kategorię w której wyprowadza [27:49] się pozostałe przykazania dotyczące relacji [27:54] rodzinnych okej I teraz musi często o tym że [28:01] religią konkretów jest praktyczną także więcej do robienia [28:07] i tutaj mamy tego przykład tak jesteśmy tutaj na poziomie chemicznym i tak Cześć [28:15] dla ojca i matki ona wyraża się w konkretnych działaniach i one są [28:27] wpadają nam te działania w takie podstawowe kategorie Po pierwsze nakarmić napoić niż drugie ubrać się ubrać tak nałożyć [28:39] ubranie nałożyć buty tutaj kategorii zawieść rodziców pomóc im się [28:46] dostać tam gdzie potrzebują się dostać zrobić w miarę możliwości o co proszę [28:54] tutaj konkretnie wyszczególnione jest spędzanie czasu z rodzicami rodzice [29:01] proszą o spędzenie z nimi czasu to jest to wymóg halachiczne czyli wymóg [29:08] prawa zasad postępowania z żel należy [29:15] spędzić z nimi ten czas mówimy tutaj oczywiście o sytuacji kiedy [29:23] rodzice nie mogą tego zrobić sama większość tutaj tych elementów nakarmić [29:31] napoić ubrać nałożyć buty zawieść rodziców ludzie potrzebują Dotyczy [29:36] sytuacji kiedy rodzice nie są w stanie sam już zadbać o siebie czyli tutaj [29:42] pozytywnej opieki nad rodzicami na Ostatnio cztery kategoria zrobić to o [29:50] co rodzice proszą dotyczy żeby powiedzieć tutaj [29:56] z wyszczególnione jest to spędzanie czasu tak Czyli możemy powiedzieć że dotyczy to podtrzymywania tej relacji z rodzicami [30:05] qoo10 [30:11] justin222 i mnóstwo pytań pewnie już [30:17] pojawiają się pytania i te pytania oczywiście do praktycznych szczegółów [30:24] wypełniania nakazów oczywiście też pojawiały się w [30:30] umysłach mędrców i one są bardzo szczegółowo rozwinięte dotyczące różnych [30:36] sytuacji Czyli tych szczegółowych rafis Tutaj całe mnóstwo nie mamy czasu żeby [30:42] tutaj za bardzo w szczegóły zgłębiać dlatego przedstawiamy tutaj to podstawowe kategorie należy tutaj dodać że zarówno Cześć i szacunek należy się [30:53] rodzicom z faktu tego że są rodzicami tego że właśnie stanowią początek że to [31:04] dzięki nim każdy z nas rodzicom znajduje się świecie Dlatego [31:11] chcesz należy im wyrażać oddawać cześć i wyrażać szacunek [31:20] niezależnie od tego czy są miłymi osobami [31:26] mam dobrą relację lubimy nie lubimy [31:32] mamy ten nakaz byliśmy obowiązujących archaiczne aby oddawać cześć i szacunek [31:40] swoim rodzicom ale nie ma nie ma nakazu Lubienia swoich rodziców [31:47] czy też jest kwestii praktycznej realizacji tych nakazów stwierdzenie że jeśli rodzice są [31:57] osobami dniu dzisiejszym językiem i bardzo toksycznymi destrukcyjnie wpływającymi na swoje dziecko [32:06] można tą opiekę z działać poprzez osoby [32:12] trzecie a czy można zlecić opiekę nad rodzicami komuś innemu ale mimo wszystko należy oto zamknąć [32:25] zdążysz idziemy dalej do kolejnej kategorii właśnie tego kategorii strachu [32:31] czyli respektu szacunku i tutaj to jest kategoria która mówi nam o tym [32:38] że nie możemy robić rzeczy które by w jakiś sposób uważały godności rodziców i [32:47] też wymienione są specyficzne działania Pierwsza rzecz nie powinno zajmować się [32:56] miejsca rodziców czy dziecko nie powinna zajmować miejsca które zwyczajowo należy [33:02] do rodzica tak w domu stole miejsce rodzica czy jakiś ulubiony fotel miejsce [33:09] na kanapie czy goście myślę tutaj też miejsce rodzica [33:15] synagodze i To niezależnie uwierzyło się dzieje tak nie tylko że dzieci [33:23] nieletni tak nie powinni tego robić ale w żadnym biegu dzieci zajmują miejsca [33:30] rodziców swoje miejsce kwestia porządku podstawowego i [33:36] jako rodzice ci którzy dzięki którym dziecko otometr jest na świecie dzięki [33:44] którym żyje dzieci mają swoje miejsce tak kolejny wyraz szacunku wstajemy gdy widzimy rodziców [34:05] dzieci wstawanie [34:11] wpuścić ona jest to w tradycji aszkenazyjskie przynajmniej że co najmniej dwa razy rano pierwszy widzimy różnice i później to niepowtarzalne jest [34:21] wieczorem Kolejna rzecz nie należy zwracać się do rodziców w porozumieniu to uznawane jest za [34:32] przejaw braku szacunku Kiedy mówimy do rodziców albo o [34:39] rodzicach wyłącznie używając ich Pierwszego dnia tak możemy znowu tutaj [34:46] zrobić sobie tą analogię do traktowania Boga gdzie też się pojawia [34:53] nakaz żeby nie traktować Bożego imienia [34:58] sposób lekki czy nadaremno różne kolwiek będziemy tłumaczyć nie zagłębiam się w [35:09] trzecie przykazanie Natomiast tutaj sygnalizuje [35:14] radę istniejące okej no i oczywiście ostatnia kategoria [35:20] nie obrażać ich nie poniżać co przejawia się na przykład w tym że nie zaprzeczamy [35:27] nigdy temu Co mówią rodzice widzimy się z nimi nie możemy powiedzieć że nie ma [35:34] racji ani też że ją ma tak bo to jest jak był [35:39] ten ta sama postawa tak że wskazujące na to że dziecko może oceniać [35:47] urządzać tutaj [35:55] mamy cztery podstawowe kategorie okazywania szacunku [36:03] idąc dalej jeszcze jedną ciekawą sprawą tutaj [36:11] nawiązujemy do naszego spotkania jest fakt że to piąte przykazanie [36:16] to jest przekazanie do którego od razu dorzucona jest przychodząc [36:23] nagroda i ojca twojego i twoją matkę abyś długo [36:29] żył na ziemi którą pan Bóg twój da ale abyś długo żył [36:37] dwa takie przypadki nakazu z nagrodą drugi dotyczy [36:44] wypuszczenia matki z gniazda gdyby ktoś chciał zabrać młode Czy zabrać [36:55] jajka miał obowiązek najpierw upuścić matkę nie wolno było też tego ptaka [37:02] samicy zebrać razem z tymi jajkami młodymi należałoby puścić po to abyś [37:09] długo żył wypadnie samookreślenie sprzedanych i teraz Oczywiście pytanie [37:15] dlaczego tak na przykład nakazy przekazania coś łączy [37:20] b i tutaj rabini mówią że jest to najłatwiejsze [37:28] przekazanie i najtrudniejsze przykazanie opatrzone właśnie tą nagrodą [37:36] abyś żył długo i teraz patrząc tutaj w kategoriach biblijnych [37:46] długie życie to jest również takie życie obfite byśmy [37:52] chcieli się posługiwać dzisiejszymi terminami mogli powiedzieć o takim życiu dobrostanie [38:00] czyli wychodząc z tego przykazaniom Tej kategorii jednej z dziesięciu [38:11] osobowych w sobie ogłosiliśmy Dekalog widzimy że [38:17] obietnica Przynajmniej jest taka że można pójść dalej poza samo przetrwaniu [38:25] czyli wyglądałoby na to że można żyć w rodzinie z rodzicami dzieci mogą żyć z [38:33] rodzicami rodzice z dziećmi pewnie też i żyć szczęśliwie [38:40] żyć w dobrostanie i prowadzić właśnie takie długie [38:46] spełnione życie co i nasz dzisiejszy temat tylko umowa całości tak żeby uzyskać pełen obraz [38:59] musimy również przyjrzeć się temu w jaki sposób rodzice odnoszą się do dzieci i [39:08] to będzie temat naszego kolejnego uwaga spotka kontynuacja tego wątku szczęśliwego długiego życia wrócili Dziękuję bardzo [39:22] dziękujemy od razu państwu powiem że ten [39:27] wątek pociągniemy mógł części takie zamówiła najprawdopodobniej na jesieni wrześniu lub październiku tak [39:36] szach bardzo serdecznie zapraszam zanim przejdziemy do pytań [39:44] powiedziała podziału tych przykazań [39:50] Korzystałaś dlatego że jak wszyscy wiemy jest wiele w Polsce gdzie [39:56] większość ludzi jest przyzwyczajona do katolickiego podziału do przykazanie [40:02] czcij ojca swego i matkę swoją jest przykazaniem czwartym aczkolwiek według [40:09] podziału w kościołach protestanckich też jest piątym życzymy wam ten podział jest też inny niż w przypadku [40:20] właśnie tego z którego korzystałem więc jakbyś mogła troszeczkę więcej na ten temat powiedzieć ten podział właśnie na te dwie tablice [40:29] tak to jest tradycyjny właśnie judaistyczny z punktu widzenia [40:34] ortodoksyjnego judaizmu w ten sposób dzieli się czy łączy się Zależy jak na to spojrzeć właśnie te kategorie taki [40:47] liczy się czego nie ma ani w katolickim sposoby liczenia Ani islamskim [40:53] to pierwsze słowo tą pierwszą wypowiedź ja jestem Bogiem twoim Ja jestem pan [40:59] twój Bóg tak i to traktowane jest i w katolickim podziale ich protestanckim [41:06] jako Wstanę dopiero później liczymy te kolejne tak tutaj protestancki udziela [41:11] rozdzielane jest oddawanie czci innym bogom i czynienie podobiznę to są [41:18] sposób uzyskuję tutaj dwa przykazania i oczywiście to przekazania oddawania czci rodzicom jest piątek może być tylko przestańmy bo to jest [41:28] temat myślę że też najdłuższe najdłuższe spotkanie i wydaje mi się że ktoś będzie [41:34] bardzo interesujący dlatego że kontrowersje na temat podziału przykazań [41:39] Pojawiają się bardzo często i w związku z tym no temat cały czas jest [41:47] powiedziałabym gorący Ale wróćmy do pytań które otrzymaliśmy [41:52] od naszych uczestników spotkania im pierwsze pytanie bardzo ciekawe takie [41:59] powiedziałabym współczesne aczkolwiek trudno trudno powiedzieć jakby stosunki [42:08] przebiegały właśnie parku czasie to przykazanie odnosi się wyłącznie do [42:13] rodziców w sensie pokrewieństwa biologicznego czy rabin jakąś umieszczają w przekazaniu rodziców adopcyjnych bądź zastępczy [42:22] tak od Ono ma zastosowanie do rodziców biologicznych [42:30] i rabini ich zadaniem jest przemyślenie [42:37] wszelkich możliwych sytuacji które Mogą zaistnieć w trakcie wypełniania danego [42:45] przykazania także mnóstwo sytuacji przemyśleń i jeden problem jest taki że [42:50] ja nie jestem świadoma wszystkim jest naprawdę duży zestaw w [42:57] zasad natomiast zdecydowanie odnosi się do rodziców biologicznych nawet jeśli ci [43:03] rodzice właśnie oddali dziecko do adopcji i gdzieś tam się pojawią w życiu dziecka w późniejszym czasie już na przykład [43:11] kiedy owo dziecko jest dorosłe również ma dziecko obowiązek właśnie [43:18] oddawania czci i szanowania tych rodziców Tyczy to [43:24] rodziców adopcyjnych i Dotyczy to również rodziców aktualnie powiedzieć macochę i ojczyma nie wiem czy są ładniejsze [43:33] określenia macocha zwłaszcza jest obciążona tak dopóki [43:39] pozostają oni w związkach małżeńskich z rodzicami [43:45] albo kiedy na przykład nastąpi rozwód Także ojciec rozwiedzie się z żoną [43:53] wówczas dziecko traci to macochę i nie ma już klasycznego obowiązku okazywania litości aczkolwiek nie jest to zabronione [44:03] Oczywiście wszystkie możliwości adopcyjni dostępny [44:11] czy No właśnie nie wiem nie wiem szczerze powiedziawszy to trzeba by było poszukać Ale na pewno jest ten wątek rozwinięty ponieważ ukazuje się w [44:25] tradycji granicznej coś co się nazywa responsa właśnie odniesienia do bieżącej [44:31] sytuacji zastosowanie zasad obowiązujących w to że w Talmudzie do [44:40] aktualnej sytuacji halo jeszcze jeszcze jedno pytanie rozszerzając Rozumiem że dziecko które jest oddane do adopcji ona nie ma [44:50] obowiązku szukać tych rodziców adopcyjnych żeby pokazywać Cześć i szacunek nie ma takiego obowiązku Natomiast jeśli rodzice się pojawią [44:59] e No właśnie bo dziecko jedno dziecko odnajdzie bo chcę znaleźć tak ma ten [45:06] obowiązek jeszcze jedno odnośnie sposób rodziców [45:12] czy teściów traktuje się tak samo jak rodziców [45:18] tak jest taki żart [45:24] znany że teściowe zwłaszcza tutaj traktuje się z wielką uwagą ponieważ odpowiednie [45:35] traktowanie teściowej podlega pod zasadę jest taka zasada organizmie ratowania [45:40] życia płatnerz więc tutaj zwłaszcza teściową [45:46] Ale jak najbardziej z tym że jest określone jak w ten sposób że [45:53] małżonek jest zobowiązany umożliwić właśnie [46:00] na przykład mąż żona mężowi właściwe traktowanie rodziców także [46:06] nie ma obowiązku wobec teściowej malachit go natomiast jest obowiązek [46:13] żeby umożliwić swojemu mężowi nie przeszkadzać nie czynić mu wyrzutów [46:20] i tak dalej żeby umożliwić mu wypełnienie tego przekazania [46:25] a ja jeszcze od siebie zapytam czy są jakieś rozwinięcia tego przykazania w [46:31] stosunku do dziadków i wnuków bo dziadkowie to rodzice rodziców prawda Tak jest I te same przekazania które dotyczą same zasady które dotyczą [46:43] rodziców dotyczą też i dziadków dziadków pradziadków piór [46:48] dziadkach Nie ma mowy Dziadkowie są wymienieni w dół czyli [46:54] rodzice dziadkowie konkretnie ale też częściowo te zasady one też dotyczą [47:02] rodzeństwa starszego która reguluje i kolejne zasady z niej mając lubią też szerzej te stosunki [47:12] rodzinne ale to ścisłe właśnie czcij ojca i matkę dotyczy rodziców i dziadków [47:22] i Tutaj [Muzyka] częściowo odpowiedziałaś Jak można wypełniać przykazanie [47:28] takich praktycznych aspektach stosunku do rodziców toksycznych na przykład przymocować [47:35] poruszył odpowiedziałaś częściowo jak rozumiem Są też takie przypadki Gdzie powiedzmy taki robić jest na przykład przymocować [47:44] w stosunku do wszystkich nie tylko stosunku do swoich dzieci jest trudna narażać nawet osobę trzecią Jak rozumiem na coś takiego też robili [47:54] mają jakieś swoje [Muzyka] odpowiedzi takiej sytuacji tak [48:02] są takie rozpatrywane drastyczne sytuacje też w Talmudzie co Zresztą jest [48:08] taka tendencja do tego żeby płatki rozpatrywane przykłady na których Właśnie rozpatruje się dane sytuację [48:16] żeby one były tak zarysowane ostro a także [48:24] nie trzeba określonych sytuacjach [48:32] okazywać tej pozytywnej części czyli tej części No to trzeba by było bardziej rozwinąć natomiast nic Jakby nie zwalnia dziecka [48:44] z okazywania tego szacunku tak Czyli mówienia w sposób lekceważący nie [48:50] obrażania tego rodzica nawet jeśli on jest przemocowy właśnie używania przemocy w stosunku do niego [48:58] jest obowiązek który już wynika z kolei z innego przykazania [49:05] cedzaki czyli takiej właśnie troski jeśli rodzice nie są w stanie się utrzymać nie potrzebują też się wsparcia [49:13] finansowego to nawet jeśli jest przymocowany takie wsparcie powinno być udzielone czyli na przykład myśląc o No to taka patologiczne sytuacje nam się [49:22] rysowała tak na szybko do innych jakiś sposób zapewnić [49:29] godne życie Czyli w jakimś ośrodku taki wtedy dzieci są zobowiązane Żeby ułożyć [49:36] na tego dlatego rodzice jeśli istnieje taka konieczność [49:42] odpowiedziałam to myślę myślę że tak myślę że tak I tutaj jeszcze [49:48] jedno pytanie tym razem właśnie odnośnie tej drugiej części bo szacunku mamy a w [49:57] przypadku rodziców którzy są ewidentnie mniej zorientowani w jakiejś sprawie też nie można mówić że nie mają ha [50:06] tak właśnie tutaj też dubbing dyskusję bo często na przykład nie zgadzali się [50:13] ze sobą ojciec rabin syn rap Ulub teraz jak to zrobić właśnie żeby [50:20] ciągle okazać ten szacunek więc można to zrobić na przykład tak że jeśli był [50:26] jakiś tam spór rabiniczny No i były dwie strony to syn żeby właśnie okazać [50:32] Szacunek nie powie Nie zgadzam się to z ojcem albo wiek to ja zgadzam się z [50:37] rabinem takimi takiem także jest możliwość wypowiedzenia swojego zdania tak ale sposób właśnie nie pozbawiający rodzica szacunku tak czy nie wchodzenie [50:48] na przykład wspólnocie 2 w bezpośredni taki ją wchodzę i mówię No tak tata ma [50:54] racji albo tata nie ma racji tak nie ja się zastanawiam że może też wchodzić [51:00] będzie także taki sposób na przykład dyskutowania rodzinie byłby bardzo dobrą [51:06] stałą do dyskusji później gdziekolwiek indziej bo to nie jest właśnie ta bezpośrednie jesteś głupi nie masz rację Ja się na tym lepiej znam tylko właśnie [51:16] wrócił tak tak tak Tylko właśnie takie podejście bardziej dyplomatycznej no [51:24] paradoksalnie takiego psychologicznego punktu widzenia wracamy do początku twojego wykładu książki tego typu przeprowadzenie dyskusji [51:35] Wydaje mi się że łatwiej skłoni rodzica znaczy taką osobę która jest przekonany [51:41] o tym że ma autorytet różnych kwestiach do zmiany zdania niż takie bezpośrednie powiedzenie słuchaj ja jestem specjalistą od się nawet nie znasz [51:49] prawda Nawet jeżeli to na przykład nie wiem czy lekarz mówi do ojca który oczywiście z medycyną nie mają nic wspólnego [51:56] więc na przykład też są to nie jest jako sugestia w kategorii bardziej zalecenia [52:04] przyzwyczajają się mieści żeby lepiej jeśli jest taka możliwość syn nie leczą ojca tłum jest ten przypadek też ujęty chyba że [52:15] rzeczywiście to jest wyraźne życzenie rodzica że on chce żeby to symbole czy tak no to wtedy tak albo Zagrożenie życia chociaż zdecydowanie [52:25] zupełnie inne historie i za bardzo ci dziękuję to jak się [52:32] okazuje bardzo ciekawy temat pełny różnych praktycznych rozwiązań państwa zapraszam na drugą część E która będzie na jesieni Możecie [52:44] państwo przygotować sobie pytania ale Zanim to nastąpi to mamy jeszcze w dalszym ciągu wakacje związku z tym zapraszam państwa na spotkanie [52:53] sierpniowe pierwsze które będzie się odbywało [53:01] i zupełnie innym charakterze [53:09] jest pan Facebook tak to nie jest błąd to nie jest panteizm to nie jest [53:16] Facebook z panem penis będzie to wyjaśniał dr Łukasz ma skośny sufit [53:22] który już odrobinę o piśmie mówił jednym z [53:31] najciekawszych współczesnych koncepcji na temat relacji pomiędzy Bogiem a [53:38] światem jest to też koncepcja jako jak większość takich stosunkowo nowych koncepcji [53:47] jest przedmiotem bardzo żywej dyskusji sporów kontrowersji [53:52] skrócie panteizm wywodzi się z kolekcji pan and o [53:58] wszystko w Bogu jest taki poglądy religijne i filozoficzne łączący tej ZUS panteizm m przy czym weźmie Bóg Zachowuj osobową odrębność od [54:12] świata natomiast span span pędzimy jest istnieje świecie [54:18] paneliści Natomiast wskazują element łączący obie też Bóg zawiera w sobie [54:24] cały świat ale świat bo nie wyczerpuje to jeszcze głosi paru telewizji dni czy [54:32] może być uznawany za adekwatną artykulacji chrześcijańskim ateizmu i właśnie o tym rozważania na ten temat będzie [54:43] podejmował doktor kosmos kosmos Peter Filozof etyk który zajmuje się między [54:51] innymi właśnie takimi tematami takimi problemami także [54:57] bardzo serdecznie państwa zapraszam Myślę że warto posłuchać a sama [55:05] koncepcja jest na tyle ciekawa że na pewno jest warta namysłu [55:11] No bo jeżeli chodzi o dzisiaj i zaraz jeszcze serdecznie Dziękuję państwu [55:16] Rzecze ciągu dalszego pięknego lata może nie tak gorącego jakie zapowiadają [55:22] najbliższym czasie ale jednego słonecznego korzystajmy z tego czasu i [55:29] zapraszam za dwa tygodnie iż zobaczenia pa --- Przygotowane przez: mgr Joanna Gacka Kontakt: j.gacka@ewst.pl