10/06/2012

Jaki jest Bóg Starego Testamentu?

Stary Testament nie spekuluje na temat istnienia Boga, po prostu zakłada Jego istnienie w rzeczywistości, którą stworzył. Ale jaki ten Bóg jest?

Wizje starotestamentowego Boga są różne i wynikają z różnego sposobu czytania tych Pism. Często też wywołują zróżnicowane emocje u współczesnego czytelnika, w zależności od tego, czy ów czytelnik spojrzy na Boga jako żądnego krwi ?macho?, czy też bardziej jak na matkę, która pociesza cierpiące dzieci (Iz 66, 13). Czy spojrzy na Boga jako gniewnego suwerena, czy też miłosiernego ojca, który bierze niewierność swych dzieci na siebie. A pewnie część z tych rozbieżności sprowadza się to do tego, że oblicza Boga są różne, że objawianie się Boga człowiekowi jest procesem uwarunkowanym różnymi okolicznościami.

Według niektórych egzegetów, najważniejszymi wydarzeniami wyznaczającymi trajektorie dalszego poznawania Boga w historii są trzy główne teofanie opisane w Księdze Wyjścia (3, 1 – 4, 17; 19, 1 – 24, 18; 32, 1 – 34, 35). Gdyby pokusić się o pewne uogólnienie różnych charakterystyk Boga zawartych w tych trzech objawieniach, mogłoby się okazać, że Bóg przedstawia się i postępuje głównie jako ten, którego nie można oswoić i ujarzmić, jako Bóg, który wymyka się ludzkiej kontroli, odporny na techniki i czary ludzkie, niełatwy w obyciu, a nawet groźny dla otoczenia. Miało to niewątpliwie swoje uzasadnienie w kontekście kultury Egiptu, z którą Izrael musiał zerwać. Teksty biblijne nieraz przedstawiają tamtych bogów zza pustyni jako zależnych od człowieka, podatnych na jego magiczne działania, których można opanować i którym można ?wykręcić rękę?.

Możliwe, że fenomenem starotestamentowej wizji Boga jest to, że człowiek musi zmagać się z nim, walczyć (niczym patriarcha Jakub), ścierać, zabiegać o niego niczym o trudnego partnera, a jednak też uzależnić od Niego, by zaznać szczęścia i otrzeć się o wieczność (czy życie poza życie). Musi też dostrzec, że zbliżanie się do tego Boga jest ryzykowne, ale i nieuniknione. Musi więc pokusić się o ten wysiłek w oparciu o wiarę w Boże miłosierdzie, łaskawość, opanowanie w gniewie, niezachwianą miłość oraz stałość (5 cech wymienionych w Wj 34, 6). Możliwe, że podobne jest też studiowanie Starego i Nowego Testamentu – ryzykowne i trudne niczym walka z nieokiełznanym, wymykającym się ludzkiej kontroli, a jednak prowadzące do zetknięcia i otarcia się o to, co transcendentne i wieczne. Jestem przekonany, że jesteśmy tu razem, aby stawić czoło tej pięknej i niebezpiecznej przygodzie.

 dr Sebastian Smolarz

Więcej o Bogu Starego Testamentu można dowiedzieć się na zajęciach w EWST. Serdecznie zapraszamy!

Więcej wydarzeń

Przeczytaj

Święta w Polskim Kościele Chrześcijańskim w Dudley

Okres przedświąteczny to jeden z najintensywniejszych momentów w życiu kościoła zaraz po Wielkanocy.

Studia humanistyczne nadal bardzo potrzebne. Teologia również

Teologia stawia każdego człowieka przed najważniejszymi pytaniami. Kim jestem? Dokąd zmierzam? Jaki sens ma moje życie? Skąd pochodzi wszystko? Dlaczego życie jest takie jakie jest?

Krótka refleksja na koniec roku

Stephen Hawking, znany brytyjski fizyk, pod koniec swojego długiego życia wzbudził wiele kontrowersji, twierdząc, że wprawdzie nie jest w stanie udowodnić, że Boga nie ma, ale potrafi wykazać, że Wszechświat powstał sam z niczego i Bóg przy wyjaśnianiu powstania Wszechświata nie jest nam do niczego potrzebny.

czytaj więcej